‘Shell overwoog te vertrekken naar VS’

Tijdens „formele” gesprekken over een mogelijke verhuizing van het hoofdkantoor zou Wael Sawan zich nooit hebben uitgesproken voor een vertrek naar de Verenigde Staten. Met die korte reactie reageerde Shell op het nieuws van de Financial Times dinsdag, dat het olie- en gasbedrijf twee jaar geleden heeft onderzocht wat de voordelen waren van het verruilen van het toenmalige hoofdkantoor in Den Haag voor een hoofdkantoor en beursnotering in de VS. En dat de huidige topman, destijds nog in een andere, lagere, functie, bij die exercitie een hoofdrol speelde.

Volgens de Britse zakenkrant maakte Sawan in 2021 deel uit een van een klein groepje managers die in het geheim onderzoek deden naar een mogelijke verhuizing naar de VS. De keuze viel uiteindelijk op Londen, maar de argumenten voor een vertrek naar de VS gelden nog altijd, aldus de FT. Sawan zou zich grote zorgen maken over de gebrekkige waardering die beleggers voor Shell hebben versus die voor concurrerende Amerikaanse oliebedrijven, zoals Chevron en Exxon. Voor een kapitaalintensief bedrijf als Shell is het van groot belang in de gunst van beleggers te blijven.

De reden voor de populariteitsverschillen is dat de Amerikaanse bedrijven (nog) veel meer gericht zijn op de winning van fossiele energiebronnen zoals gas en olie, waar sinds de energiecrisis enorme winstmarges op zitten (al zijn de prijzen nu weer aan het dalen). In Europa staan de traditionele fossiele energiebedrijven naar eigen zeggen onder grotere druk van politici, burgers én sommige aandeelhouders om sneller te ‘vergroenen’. Pensioenfonds ABP stapte eerder bijvoorbeeld nog uit Shell omdat het concern dit niet snel genoeg doet. Maar op hernieuwbare energiebronnen zouden lagere marges zitten, wat zich weer vertaalt in minder winstgevendheid – en dus een zwakkere positie vergeleken met concurrenten, aldus Shell. Met een verhuizing naar de VS zou dat probleem een stuk minder zijn.

‘Jaloersmakende koersstijging’

Ook zonder verhuizing slaat Shell op dit moment een pad in waarbij de nadruk op vergroening minder wordt, en ‘fossiel’ volop aandacht krijgt. Alles om de winstgevendheid op te krikken en de meer sceptische aandeelhouders te bekoren, zo lijkt het. Volgens de FT was Sawan vorige maand in New York om Amerikaanse investeerders ‘terug te winnen’. Bij de presentatie van de jaarcijfers eerder dit jaar maakte Sawan duidelijk dat Shell voorlopig flink blijft investeren in olie en gas, en de wereldwijde energietransitie niet gaat leiden. Sawan benadrukte daarbij meermaals dat Shell een „goed bedrijf” is, met een „goede strategie”, maar dat het ook een „goede investering” moest zijn.

Volgens de FT is Sawan intussen alweer een stap verder. Hij heeft een team samengesteld dat delen van Shell’s activiteiten moet herzien, waarbij scherp gelet wordt op winstgevendheid. Ook zou er gekeken worden naar het laten varen van ‘groene’ doelstellingen die Sawans voorganger, Ben van Beurden, nog had ingesteld om de olieproductie vanaf 2019 jaarlijks met 1 tot 2 procent per jaar af te bouwen (als onderdeel van een plan om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen).

Daarmee kruipt Shell ook een stukje meer op richting de koers die BP sinds kort vaart, een andere Europese fossiele reus die eveneens met soortgelijke aandeelhoudersproblemen kampt. BP baarde een paar jaar geleden nog internationaal opzien door voor de industrie vergaande vergroeningsplannen aan te kondigen, maar maakte bij de presentatie van zijn jaarcijfers vorige maand (ook al een recordwinst) bekend die doelstelling weer grotendeels te laten varen. De aandelenkoers van het bedrijf schoot daarna de lucht in, met bijna 10 procent. Bij Shell hebben ze daar met enige jaloezie naar gekeken, schrijft de FT.