Recht op thuiswerken sneuvelt in Senaat, wettelijk vastleggen ‘niet nodig’

Er komt geen recht op thuiswerken voor werknemers. Daartoe besloot de Eerste Kamer dinsdag toen zij de ‘Wet werken waar je wilt’ verwierp met 38 stemmen tegen. Met de initiatiefwet poogden GroenLinks en D66 vast te leggen dat werknemers niet op kantoor hoeven te werken, tenzij er een goede reden is waarom ze op locatie nodig zijn. Experts, vakbonden en werkgeversorganisaties hadden verwacht dat de initiatiefwet, die de Tweede Kamer met een overtuigende meerderheid van 125 zetels aannam, ook de senaatsstemming zou overleven. In de Tweede Kamer stemden alleen PVV, FvD en BVNL tegen.

Ook in de Eerste Kamer stemden zij tegen, samen met de relatief grote fracties van VVD en BBB. Beide fracties lieten weten het recht op thuiswerken niet nodig te vinden, hoofdzakelijk omdat er momenteel geen conflicten ontstaan tussen werknemer en werkgever die bij de rechter terechtkomen. BBB-senator Robert van Gasteren zei tijdens het debat twee weken terug dat „geen wetten behoren te worden geïmplementeerd voor zaken die normaal in goed overleg worden geregeld, hoe sympathiek ook bedoeld”.

Sinds de coronacrisis is thuiswerken in grote mate genormaliseerd. Vorig jaar werkte zo’n 45 procent van de Nederlanders (af en toe) thuis, aldus het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

De vakbonden waren van meet af aan groot voorstander van de wet, en ook werkgeversorganisatie VNO-NCW had zich achter de wettekst geschaard nadat die wat was afgezwakt. Volgens VNO-NCW is „hybride werken sinds corona in brede delen van het bedrijfsleven goed werkbaar gebleken voor zowel werkgevers als werknemers”. Maar geheel zonder controverse was het wetsvoorstel niet.

Lees ook Hoogleraar Ton Wilthagen: ‘Thuiswerkwet leidt tot conflicten’

Codificatie

Twee weken terug waarschuwde Ton Wilthagen, hoogleraar institutioneel-juridische aspecten van de arbeidsmarkt aan Tilburg University, in NRC dat de wet geheid conflicten zou opleveren tussen sommige werknemers en werkgevers, wanneer niet geheel duidelijk zou zijn of de aanwezigheid van een werknemer op kantoor nodig was. Anderzijds, zo zeiden Wilthagen en de VNO-NCW, was het wetsvoorstel weinig meer dan een codificatie van de huidige mores op de arbeidsmarkt.

Kitty Jong, vicevoorzitter van vakbond FNV, zegt tegen persbureau ANP dat het „torpederen” van de wet door de senaat „cynisch, losgezongen van de realiteit en een gemiste kans” is. Ze vervolgt: „De [Eerste Kamer] heeft hier om partijpolitieke redenen een kans laten liggen die voor veel werknemers een noodzakelijke verbetering van hun arbeidsomstandigheden was.” Eerder zei ze tegen NRC dat het belangrijk is dat ook lager opgeleide en minder verdienende werknemers niet „afhankelijk zijn van de goedheid van de werkgever”.

D66-Kamerlid Steven van Weyenberg noemt de uitslag „slecht nieuws voor werknemers die graag willen thuiswerken”, aldus ANP. Ook wijst hij erop dat de polder – de vakbonden en de werkgeversorganisaties – het eerder al eens werd over de wet.

Lees ook Thuiswerken is een blijvertje, maar de baas trekt wel een grens