Opera was een constante in Montgomery’s lange loopbaan

Zes weken geleden leidde dirigent Kenneth Montgomery nog het Orkest van de Achttiende Eeuw in een productie van Haydns opera L’isola disabitata door de Dutch National Opera Academy (DNOA). Het bleek zijn laatste optreden. Mede met het oog op zijn gezondheid besloot Montgomery te stoppen met dirigeren, en maandag maakte zijn echtgenoot Jan van Dooren bekend dat Kenneth Montgomery zondagavond thuis in Amsterdam is overleden. Hij werd 79 jaar.

Montgomery was een dirigent van internationale reputatie, wiens werkgebied zich uitstrekte van Nieuw-Zeeland tot de VS. Maar gedurende ruim een halve eeuw speelde zijn loopbaan zich voor een belangrijk deel in Nederland af.

Hij werd tijdens de oorlogsjaren geboren in Belfast en studeerde in Londen, Hamburg en Siena, onder meer bij Sergiu Celibidache. In de jaren 70 was hij verbonden aan Bournemouth Sinfonietta en aan de Glyndebourne Touring Opera, het reisgezelschap van het beroemde operafestival. Ook werkte hij veelvuldig in zijn eigen Noord-Ierland, onder meer bij het Ulster Orchestra, waarvan hij tussen 2007 en 2010 chef was. Opera was een constante in Montgomery’s lange loopbaan. Hij was te gast in vele operahuizen in Europa en de VS, zoals de Sante Fe Opera. Bij La Scala in Milaan leidde hij Handels oratorium La ressurrezione en bij de ZaterdagMatinee in het Concertgebouw dirigeerde hij regelmatig concertante opera’s.

Lees ook: Hoe meer risico de jonge operazangers nemen, hoe leuker het is om naar ze te kijken

Tweede vaderland

In 1970 debuteerde Montgomery bij de Nederlandse Operastichting, voorloper van De Nationale Opera, en in de jaren daarna groeide Nederland uit tot zijn tweede vaderland. Vanaf 1975 was hij vijftien jaar chef-dirigent van het Radio Symfonie Orkest en het Groot Omroepkoor. Montgomery was medeoprichter en de eerste artistiek leider van De Nederlandse Opera Academie en hij stond aan de wieg van de Nationale Master Orkestdirectie, een samenwerking tussen de conservatoria van Den Haag en Amsterdam.

Hoewel het zwaartepunt in Montgomery’s repertoire bij de barok en de klassieken lag, had hij een brede oriëntatie. „Het onder Kenneth Montgomery oplettend spelende Radio Kamerorkest gaf de gelaagdheid van Brittens muziek zwoel en levendig gestalte”, oordeelde NRC in 2001 over de verlate Nederlandse première van de opera Death in Venice van Benjamin Britten. Voor zijn verdiensten voor de muziek werd Montgomery in 2010 geridderd in de Order of the British Empire (OBE)

Sinds zijn orkestdebuut in 2013 trad Montgomery de laatste jaren veelvuldig op met het Orkest van de Achttiende Eeuw, onder meer in het herdenkingsconcert van oprichter Frans Brüggen. Montgomery werd geroemd om zijn interpretaties van Mozart-opera’s. In 2019 plaatste NRC niettemin kanttekeningen bij een uitvoering van Don Giovanni: „Het orkest is een limousine die kan zoeven en ronken. Maar Montgomery laat de musici regelmatig stationair spelen”.

In 2017 zorgde Montgomery volgens deze krant in La Clemenza di Tito „voor de nodige vaart, drama, controle en een enkele gedurfde tempowisseling. De recitatieven leidt hij zelf vanachter het klavecimbel, en dat werkt.”

Lees ook: ‘La Clemenza di Tito’ vliegt voorbij