Moeder: „Hoe kan ik als ongeduldige moeder die altijd en overal op tijd of te vroeg wil komen, omgaan met een treuzelende dochter die alles perfect wil doen? Wij laten onze dochters van 5 en 7 veel zelfstandig doen, zoals ’s ochtends hun tas pakken voor school en hun brood smeren. De oudste is heel zorgvuldig en dat kost ontzettend veel tijd. De kaas moet heel netjes op haar boterham liggen, de boter moet heel netjes langs de rand worden gestreken en ze snijdt de appel in acht perfecte partjes. Het opruimen ’s avonds doet ze al even zorgvuldig. De jongste smijt het speelgoed in de bak, maar die van 7 doet de Kapla plankje voor plankje in de doos. Het is een mooie eigenschap, maar het duurt allemaal zo lang! Straks komen we te laat op school. Ik probeer me echt in te houden om niet voortdurend te zeggen: schiet ’s op! We gaan nooit eens gezellig de deur uit.”
Naam en woonplaats zijn bij de redactie bekend. De rubriek Opgevoed is anoniem, omdat moeilijkheden in de opvoeding gevoelig liggen. Wilt u een dilemma in de opvoeding voorleggen? Stuur uw vraag of reacties naar [email protected]
Niet versnellen
Kimberley Roerdink: „Ga op een rustig moment met uw dochter in gesprek. Zeg dat de ochtenden nu niet altijd zo fijn verlopen. U wilt graag op tijd komen, en uw dochter wil graag alles heel netjes doen, waarvoor u haar ook graag de ruimte wilt geven. Vraag aan haar: ‘Wat zouden we kunnen doen om een manier te vinden die voor ons allebei werkt?’ Jonge kinderen kunnen daarover al heel goed meepraten.
„Neem het voortouw in oplossingen zoeken: wat moet er allemaal gebeuren in de ochtend en kunnen jullie daar een schemaatje van maken? Zou een deel van die taken de avond ervoor kunnen, zoals de broodtrommel vast klaarmaken? Probeer dat een tijdje uit, en kom er na een paar weken nog eens op terug, om samen te evalueren.
„Vraag uw dochter liever niet om haar taken sneller te doen, want dan drukt u iets negatiefs op het zelfstandig opereren. We vragen al zoveel van kinderen wat betreft het meegaan in het tempo en ritme van volwassenen. Bovendien kan het geen kwaad als uw dochter een keer te laat komt, want zo leert ze wat dat is en hoe dat voelt.
„Als u de tijd heeft, néém die dan ook, en verwonder u over het precieze van uw kind. Haar nauwgezette manier van doen is een heel mooie uitnodiging aan u om te vertragen.”
Voorbeeld geven
Tamara Luijer: „Ik zou u aanraden eerst te onderzoeken wat perfectionisme voor uzelf betekent. We weten dat de omgeving van grote invloed is op het gedrag van kinderen. Dat wat voor ons als ouders belangrijk is, geven we vaak onbewust en indirect door. Ik lees in uw vraag dat u zelf de dingen ook graag heel goed doet en de lat voor uzelf hoog legt, door bijvoorbeeld nooit te laat te willen komen en uw kinderen al jong zelfstandig te maken.
„Voor uw oudste bent u daarin mogelijk een rolmodel, ook zij wil alles heel goed doen. U prijst enerzijds haar zorgvuldigheid, maar de tijd die ze daarvoor uittrekt, irriteert u ook. Dat lijkt me voor haar best verwarrend.
„Probeer uw dochter in uw handelingen en opmerkingen het voorbeeld te geven dat niet alles perfect hoeft te gaan, dat het ook een keer fout mag gaan. Probeer haar rigiditeit een beetje los te schudden. Bijvoorbeeld door een wedstrijdje te doen wie het snelst kan opruimen. Of door uw dochter te vragen om eerst een heel mooi poppetje te tekenen en dan een wedstrijdje te doen wie het lelijkste kan maken. Vraag haar welke manier ze het leukst vond. Zo haalt u haar spelenderwijs uit haar comfortzone.”
Gezinstherapeut Kimberley Roerdink begeleidt ouders in de opvoeding. Tamara Luijer werkt als orthopedagoog-generalist en cognitief gedragstherapeut in de kind- en jeugdpsychiatrie.
