Nigeriaanse platenbaas Teezee: ‘Ik wil hetzelfde bijdragen aan zwarte cultuur als Jay-Z’

De 31-jarige Teezee (echte naam Teniola Zaccheaus), is oprichter van cultuurmagazine en online platform NATIVE en bracht nummers uit met artiesten als Tems, die begin dit jaar als eerste Nigeriaanse vrouw een Grammy won, en de Nigeriaans-Britse Skepta. Teezee trok de aandacht van Def Jam Records, dat vorig jaar een samenwerking begon met zijn label NATIVE Records. Het is de eerste samenwerking van het Amerikaanse bedrijf met een label op het Afrikaanse continent ooit.

TeeZee begon als achttienjarige in de formatie DRB Lasgidi (Lasgidi is een bijnaam voor Lagos) en wordt de pionier van Alté genoemd, een jonge, alternatieve stroming binnen de uit West-Afrika afkomstige Afrobeats. Hij noemt zichzelf de stem van zijn generatie in Nigeria. „Ik vind het heel belangrijk dat we iets achterlaten”, zegt hij vanuit de Nigeriaanse hoofdstad Lagos via een videogesprek. Op 21 oktober spreekt hij tijdens het Amsterdam Dance Event in cultuurhuis Felix Meritis over het succes van de nieuwe generatie Nigeriaanse muzikanten.

Hoe keken de traditionele Nigeriaanse artiesten naar jullie muziek toen jullie begonnen? Namen zij jullie serieus?

„We deden wat nieuws, dus we werden een beetje aan de kant geschoven. Het sloot niet aan bij wat er op dat moment in de industrie gebeurde. Maar dat was prima, want we maken muziek voor de jeugd. Ik zou onze stijl beschrijven als een mix van geluiden, beïnvloed door onder meer old school neo-soul, r&b, hiphop, traditionele afrobeat [de stroming uit de jaren ’60 en ’70 wordt geschreven zonder ‘s’] en grime uit het Verenigd Koninkrijk. Het zijn allemaal elementen van muziekstijlen waarnaar ik luisterde toen ik opgroeide. Ik ben sterk beïnvloed door de tijd dat ik in Londen woonde. Daar luisterde ik veel naar Britse rap, zoals Skepta en Dizzy Rascal. Maar ook naar Britse rockbands als Stone Roses en Oasis .”

Inmiddels maak je muziek met je eigen inspiratoren; onder meer een nummer met Skepta. Hoe voelt dat?

„Het is een droom die uitkomt. Het lot plaatst je in dezelfde kamer als de mensen die je verafgoodt om samen iets te creëren, waarbij zij jouw grootsheid net zo zien als jij die van hen. Dat is speciaal. De eerste keer dat ik Skepta sprak was in 2016, toen hij naar Nigeria kwam voor mijn festival NATIVELAND. Het is het eerste festival van Nigeria in zijn soort; een soort mini-Wireless Festival [bekend muziekfestival in Londen, red.]. Meer wij zijn meer gefocust op de jeugd dan de traditionele Nigeriaanse muziekevenementen in hotellobby’s. Ik denk dat de jeugdcultuur van zijn moederland hem aansprak.”

In een interview met het Amsterdamse kledingmerk Patta zei je dat je je Nigeriaanse afkomst al met trots uitdroeg voordat het ‘cool’ was om Nigeriaans te zijn. Was dat in je tienerjaren, toen je in Londen woonde, het geval?

„Ik denk dat de Nigeriaanse cultuur wereldwijd pas recent op de voorgrond is gekomen. Ik zou zeggen sinds 2015, toen Afrobeats populair werd. Maar ik wist dat dat uiteindelijk zou gebeuren. Er is geen ander land als Nigeria, met Lagos als grootste zwarte stad ter wereld en een explosie van zwarte culturen. Dus ik dacht altijd al dat we daarmee iets speciaals zouden kunnen creëren. Dat maakte het makkelijk om mezelf staande te houden in Europa en het gaf me ook zelfvertrouwen bij het dragen van mijn traditionele kleding en het experimenteren met haarstijlen.”

Inmiddels is Nigeria op het gebied van muziek veel meer omarmd. Aan de andere kant leeft in het Westen nog altijd een eenzijdig beeld van het continent. Voel je jezelf verantwoordelijk dat te veranderen?

„Ik help mensen graag dat wereldbeeld te veranderen, maar ik ben geen politicus. Ik denk wel dat we bijdragen door de verhalen die we vertellen, de muziek die we maken en de mensen die we in ons tijdschrift promoten. Zo hebben we samengewerkt met Nike. Het minste wat ik kan doen als ik daar aan tafel zit, is mensen uit mijn gemeenschappen naar voren schuiven. Dan is het onze taak om ervoor te zorgen dat de opnames plaatsvinden in Nigeria en dat ze geen fotograaf uit Los Angeles invliegen. Er is altijd iemand die iets vergelijkbaars doet in Accra, Nairobi of Johannesburg.”

„Vroeger kreeg ik nog vaak een ‘nee’, maar nu heb ik bewezen dat de mensen die ik aandraag goed zijn. Met mensen als Stephen Tayo, nu een wereldberoemd fotograaf, werkte ik al samen voordat ze succes hadden.”

Voel je genoeg vrijheid als je samenwerkt met internationale bedrijven? Bijvoorbeeld met Def Jam Recordings als partner in je label NATIVE Records?

„100 procent. Ik ben niet getekend bij Def Jam, ik ben alleen zakenpartner. De Nigeriaanse-Amerikaan directeur Tunji Balogun gelooft in ons. Dus geeft hij ons de vrijheid te doen wat wij willen. Wij zijn de eerste joint venture die zij in Afrika hebben opgezet. Dat illustreert de toenemende erkenning die Afrikaanse artiesten wereldwijd krijgen.”

Wat is je einddoel?

Lachend: „Heel veel geld verdienen. Nee, maar serieus; in Europa kunnen artiesten misschien hun directe familie ondersteunen als ze succesvol worden. Maar als Afrikaanse artiesten wereldwijd doorbreken, kunnen ze een hele generatie helpen. Niet dat geld verdienen belangrijker is dan de kunst. De meest succesvolle Nigeriaanse artiesten creëren juist vanuit hun eigen realiteit. Dat kun je niet namaken. Maar mijn einddoel is wel economische stabiliteit voor mijn gemeenschap. Ik wil dat mensen op dezelfde manier naar ons kijken als naar Def Jam of Roc Nation [groot platenlabel van de zwarte Amerikaanse rapper Jay-Z].”

Wil je de volgende Jay-Z worden?

„Ik wil hetzelfde bijdragen aan de cultuur als hij heeft gedaan. Ik vind het belangrijk om vanaf het begin betrokken te zijn bij de dingen die we nu opbouwen. Nu ik ook meepraat aan de zakelijke kant, weet ik dat financiële macht essentieel is als je daadwerkelijk inspraak wilt hebben. De kunst is altijd geweldig, maar het negeren van de financiële kant is iets dat we ons niet meer kunnen veroorloven.”