Nieuwste wapen in politieke strijd VS: pak je tegenstander zijn zetel af

In het loopgravengevecht waarin de Amerikaanse politiek ontaardt, heeft de in Tennessee oppermachtige Republikeinse Partij donderdag een nieuw wapen ingezet. Ze greep haar ‘supermeerderheid’ in de volksvertegenwoordiging van de zuidelijke staat aan om twee Democratische collega’s (beiden zwart, man en eind 20) hun zetel af te pakken. De verbanning van een derde Democraat (een witte vrouw van 60 jaar) haalde net niet genoeg stemmen.

Aanleiding voor de ongebruikelijke straf was de deelname van de afgevaardigden, eind maart, aan een luidruchtig protest voor strengere wapenwetten bij het Capitool in Nashville. Daarbij drongen honderden betogers door tot de parlementshal en de drie afgevaardigden zelf tot op de Huis-vloer. Daar hielden ze posters omhoog en riepen door een megafoon leuzen als ‘geen actie, geen rust’, totdat de vergadering geschorst werd.

De betoging was een reactie op een bloedbad op een basisschool in Nashville met zes doden, wat leidde tot pleidooien om Tennessees lakse vuurwapenwetten aan te scherpen.

Over wapenwetten ging het deze week echter amper nog in Tennessee, nadat Republikeinen het plan opvatten de drie Democraten te ‘cancelen’. Het reglement van het Huis stelt dat leden de orde en het decorum moeten bewaren en voorziet erin leden te verbannen. Dit laatste gebeurt echter slechts zelden en veelal voor ernstiger vergrijpen. De laatste keer (in 2016) gebeurde dat wegens seksueel wangedrag en in 1980 wegens het aannemen van smeergeld.

Verwijten van racisme

De verbanning van het enige witte lid van de zogenoemde ‘Tennessee Three’ kreeg donderdag nipt niet de benodigde twee derde meerderheid. Democraten legden dit als racisme uit. „Twee jonge zwarte afgevaardigden die wel geschorst worden en een witte vrouw niet”, stelde de verbannen Justin Pearson. Volgens Republikeinen zou over de witte vrouw milder zijn geoordeeld, omdat zij zich minder luidruchtig opstelde tijdens de betoging.

Met slechts 23 van de honderd zetels konden Democraten niets uitrichten tegen de strafactie. Toch kunnen de twee verbannen leden mogelijk snel terugkeren: daartoe moet besloten worden in de gemeenteraden van hun kiesdistricten. In hoofdstad Nashville willen Democraten maandag al stemmen. Ook mogen verbannen leden bij volgende verkiezingen een nieuwe gooi naar hun zetel doen.

Supermeerderheden

Republikeinen hebben de afgelopen jaren in verschillende deelstaatparlementen een zogenoemde ‘supermajority’ veroverd. Vooral sinds 2010, toen na de tienjaarlijkse volkstelling de kiesdistricten hertekend mochten worden, heeft de partij op dit bestuursniveau veel macht naar zich toe getrokken. Die wendt ze aan om bijvoorbeeld abortusverboden in te voeren, conservatieve magistraten te benoemen en soms ook om de macht van Democratische gouverneurs uit te kleden.

In Kansas gebruikten Republikeinen deze week hun supermeerderheid om verschillende wetvoorstellen aan te nemen die de rechten van transpersonen inperken. De Democratische gouverneur vetode eerder zo’n wet die het transsporters verbiedt deel te nemen aan vrouwencompetities. Dat veto werd donderdag ongedaan gemaakt door Republikeinen.

Lees ook: En daarom moest het meisje (10) van Ohio naar Indiana voor haar abortus