Nieuwe versie van musical ‘Aida’ mist pit

„Luister dan nu naar het verhaal van liefde, in een tijd vol haat”, zong actrice Antje Monteiro ruim twintig jaar geleden in Disney-musical Aida. Die zin vat de vertelling, gebaseerd op de gelijknamige opera van Verdi, goed samen: in oorlogstijd vallen een Nubische prinses en een Egyptische kapitein voor elkaar. Zo ontstaat een Romeo & Julia-achtige situatie, waarbij rivaliteit de liefde in de weg staat.

In een nieuwe versie van de musical, die het Disney-team in Scheveningen ontwikkeld heeft, ontbreekt het openingsnummer uit 2001 en er is meer aangepast. Regisseur Schele Williams heeft moderne inzichten verwerkt. Zo worden de Egyptenaren niet meer gespeeld door witte acteurs; de cast bestaat volledig uit spelers van kleur. Egypte is hierdoor geen (Europees ogende) kolonisator meer: het is de oorlog tussen twee volkeren uit dezelfde regio. Daarnaast krijgen vrouwelijke strijders een prominentere plaats. Niet de vader van Aida wordt gevangen genomen als krijgskoning, maar haar moeder. Zo’n historisch accuratere weergave kun je natuurlijk alleen maar toejuichen.

Aida heeft alle ingrediënten voor bloedstollend theater: uit de aantrekkingskracht tussen Aida (Gaia Aikman) en Radames (Naidjim Severina) kan een spannend spel ontstaan rond troonopvolging en oorlogsbelangen, over verraad en hoop. Toch wil het in deze voorstelling niet spannend worden. Het knettert nauwelijks in confrontaties tussen de personages. Als de dochter van de farao (April Darby) Aida krijgt aangeboden als ‘dienstmaagd’, is er bijvoorbeeld bijna geen sprake van een aanvaring. Na een korte kennismaking lijken de twee beste vrienden. De verscheurdheid die Aida moet voelen tussen het leiden van haar volk en haar banden met ‘de vijand’, komt niet tot leven – evenals de machtsdynamieken. Dat zie je bijvoorbeeld in een scène waarin de kwaadaardige Zoser (Robin van den Akker) opeens koddig begint mee te dansen met zijn bewakers – weg overwicht.

Lees ook: Wéér een ‘Aida’ en een ‘Bodyguard’. Hoe avontuurlijk is het musicallandschap nog?

Minimalisme

De vormgeving van de voorstelling is so(m)ber, met grote donkere wanden en weinig decorstukken die het toneelbeeld diepte geven. Het meest extravagante decor is een achterwand met een abstracte woestijn, hier en daar een palmboom. De belichting moet de sfeer bepalen: dat gebeurt onder andere met stroken wit licht. Soms ontstaan hierdoor mooie beelden, zoals bij ‘Te ver gegaan’: de drie hoofdrolspelers zijn opgesteld in een driehoek, die hun verhouding benadrukt en hun isoleert van de wereld om hen heen.

https://www.youtube.com/watch?v=—yT13NXfM

Door het visuele minimalisme komt de nadruk te liggen op de zang, dans en het acteerwerk – en dat is in dit geval geen pre. Het spel is veelal stevig aangezet, waardoor emoties wegsijpelen in grote gebaren en vocaal schieten de acteurs regelmatig uit de bocht.

Daarbij missen veel scènes pit. De muziek van Elton John en Tim Rice heeft alles in zich om (wan)hoop van de bühne te laten klateren, maar pas na een uur maakt een nummer echt indruk. Dat gebeurt als Aikman ‘Dans van de mantel’ inzet en een dynamische scène zich ontvouwt. Na de pauze zie je dit opnieuw bij het imposante ‘Vergeet hem’, waarin Aida zingt dat ze afstand moet nemen van haar geliefde. Het toneel is leeg, een spot volgt Aikman en haar woede spat in het rond. Het zijn uitzonderingen in een weinig opwindende voorstelling.

https://www.youtube.com/watch?v=MVO_ZkM6sgw