Muzikanten Willem Smit en John Cees Smit zijn vader en zoon: ‘Hé pap! Zie je me?’

Willem Smit weet nog precies wat er gebeurde toen hij, een jaar of tien, voor de eerste keer naar de band van zijn vader ging kijken. „Ik moest heel erg huilen. Ik kan me vooral herinneren dat ik het allemaal hard en eng vond.”

John Cees Smit neemt een slok van zijn Westmalle tripel, en grijnst.

Vader en zoon zijn op bezoek bij hun (groot)moeder. Aan de keukentafel van haar Amsterdamse hofjeswoning trekken ze een paar biertjes open en bespreken hun muzikale carrières die ondanks alle verschillen toch onlosmakelijk met elkaar zijn vervlochten.

John Cees (55) is zanger van (indie)rockband Scram C Baby, al ruim dertig jaar het enigszins eigenzinnige en excentrieke paradepaardje uit de stal van platenlabel Excelsior. De band maakte tien albums, speelde op grote festivals als Lowlands en Eurosonic, maar brak nooit echt door bij het grote publiek.

Willem (26) maakte als puber met middelbareschoolmaatjes onstuimige tienerrock in het vuige viertal Palio Superspeed Donkey, bestormde daarna met indierockbelofte Canshaker Pi binnen- en buitenlandse podia en is nu begonnen aan een triomftocht met het zevenkoppige indie-discomonster Personal Trainer.

Hun debuut Big Love Blanket werd vorig jaar jubelend ontvangen. Behalve in Nederland zijn nu ook de eerste shows in het Verenigd Koninkrijk uitverkocht, mede dankzij de Britse postpunklegende Marc Riley. De voormalige gitarist van The Fall draait Personal Trainer regelmatig in zijn hoedanigheid als BBC-dj. „That was just fenomenal”, juichte hij toen de band in november in de Londense studio optrad. „So, so great! Great songs, great band, and Willem… your voice is something else.”

In die stem is overduidelijk de echo van John Cees te horen. Vader en zoon zingen met een zelfde soort nonchalance, ironie, humor en zelfrelativering. Pratend aan de keukentafel verdwalen ze op identieke manier in hun zinnen. De kruisbestuiving is onmiskenbaar: bandgenoten van John Cees leerden Willem gitaar spelen, die op zijn beurt zijn pa al sinds zijn puberteit met nieuwe muziek bestookt.

En nu is de cirkel rond: voor de uitverkochte shows van Personal Trainer in Paard (Den Haag) en Paradiso (Amsterdam) vroeg Willem de band van zijn vader als voorprogramma. Daarnaast heeft hij onlangs een nieuwe mix gemaakt van Et Maintenant … Le Rock, het tweede Scram C Baby-album dat in zijn geboortejaar verscheen en 14 april voor het eerst op vinyl zal uitkomen.

I. OPVOEDEN

John Cees: „In de studio moesten al die sporen uit elkaar worden gehaald. Uit al die opgenomen partijen moet je dan precies de goede gitaar- en zanglijnen terugvinden. Jij wist precies welke dat waren.”

Willem: „Dat komt omdat ik die plaat zo vaak heb geluisterd.”

John Cees: „Dat was voor die remix fucking handig.”

Willem: „Na die ene keer dat ik het zo eng vond, ben ik me lang niet zo bewust geweest van de band. Pas toen ik het rond mijn vijftiende weer eens hoorde, dacht ik: ik vind dit écht best wel heel cool. Toen ben ik het héél veel gaan luisteren. En omdat ik muziek altijd wil opdringen aan anderen, heb ik ook veel vrienden Scram C Baby-fans gemaakt. Een van hen zei laatst: ik kan de hele catalogus nog steeds meezingen!”

John Cees: „Bedankt daarvoor, bedankt.”

Willem: „Je zou verwachten dat het op die leeftijd echt het laatste is wat je wilt opzetten, maar ik was er gek genoeg totaal niet mee bezig dat jíj het was. Behalve het eerste album zijn ze allemaal mijn favoriet geweest.”

John Cees: „Dat is een hele eer natuurlijk, maar ik geloof het niet. Dat is natuurlijk een momentopname van toen. Je kent nóg honderdduizend bands.”

Willem: „Scram C Baby is nog steeds een van mijn favorieten. Echt.”

John Cees: „Jij hebt mij meer muzikaal opgevoed dan ik jou.”

Willem: „Ik kan me nog herinneren dat ik The Replacements heel cool vond, net als Pixies, Nirvana en The White Stripes. Dat moet ik via jou hebben gehoord. En ik weet nog dat ik de eerste cd van de Arctic Monkeys kreeg op mijn achtste of negende. Toen mama en jij rond die tijd definitief uit elkaar gingen, zullen er ook dingen via Marit (de Loos, Scram C Baby-drummer, red.) zijn gekomen.”

John Cees: „Dat wou ik net zeggen. Toen ik met haar een relatie kreeg, werd zij jouw grote muziekprovider.”

Willem: „Ik kreeg een iPod voor mijn verjaardag die vol stond met Ramones, Pavement en Sonic Youth. Jullie namen me ook mee naar Lowlands. Omdat ik nog zo klein was, had ik met een riem een badkamerkrukje op mijn rug gebonden dat ik kon neerzetten om boven Iedereen uit te kijken. Zo heb ik midden in de grootste tent Franz Ferdinand gezien. Het zag er waarschijnlijk ook schattig uit, maar ik vond het vooral vreemd dat iedereen zo lief tegen me deed. Maar het was toen ook nog niet zo hip om je kinderen mee te nemen.”

John Cees: „We namen je ook niet mee om hip te zijn, maar omdat je toen al zo’n enorme muziekliefhebber was. Je kende op den duur meer bands dan wij. Als jij bij mij kwam hangen, begon je meteen: Hé, pap, ken je die, die, die en die? Nu kom je nog steeds aanzetten met black midi of Black Country, New Road en weet ik allemaal wat nog meer.”

II. SPELEN

John Cees: „Ik weet nog dat wij in Hoorn hadden gespeeld en ’s nachts op de terugweg jullie eerste demo van Palio Superspeed Donkey luisterden.”

Willem: „Voor de opnames moest iedereen in de band vijftig euro sparen of van zijn ouders krijgen.”

John Cees: „BAM! Iedereen in het busje werd weggeblazen. Het klonk fantastisch, echt rücksichtslos. Maar omdat het de periode was van hiphop en R&B dacht ik ook: als Nederlands gitaarbandje ben je kansloos. Nou, de fuck niet dus! Het sloeg waanzinnig aan. Jullie waren zo jong, maar het derde optreden in Pakhuis Wilhelmina was al helemaal loaded. De show in de bovenzaal van Paradiso was wáánzinnig.”

Willem: „Zo extreem was het niet toch? Als jongetjes van vijftien ergens in de stad optreden, komt de helft van de klas kijken met hun vaders en moeders. Dan staat de zaal al snel vol.”

John Cees: „Jullie speelden op dat De Wereld Draait Door-festival voor verschrikkelijk veel mensen. Een half jaar later kwam jij bij mij langs: Pap, ik ken een geweldige band: Parquet Courts. Ik zei: Ja man, daar heb je mee opgetreden in het Westerpark. Ze speelden vóór jullie! Dat had je helemaal niet door!”

Willem: „In het begin was het allemaal heel vet, maar toen alle papa’s en mama’s zich ermee gingen bemoeien werd het een ongezellige boel. Toen ben ik Canshaker Pi begonnen.”

John Cees: „Als je in de buurt speelt, ga ik honderd procent kijken. Ik ben nooit helemaal in beeld en blijf een beetje achteraan hangen. Maar je moeder Patricia…”

Willem: „…staat altijd vooraan te dansen, ook bij jouw optredens. Zo is ze gewoon. Op jullie liveplaat Eau De Vie (2008) hoor je haar drie keer heel hard roepen: Sjòn-niiiiieeee!!!”

John Cees: „O ja? Die ga ik nog een keertje luisteren dan.”

III. SCHRIJVEN

John Cees: „Personal Trainer is je beste band. Er zit zoveel soul en funk in, alsof je zo even een vingertje aan Beyoncé of Jamiroquai wil geven. Jullie gaan met de tijd mee en houden alles in de gaten, zonder dat het een sketch of maniertje wordt. Dat maakt het opwindend.”

Willem: „Ik had het idee dat ik oogkleppen droeg en gevangen zat in een stramien. Ik heb van jou geleerd: om meertaliger te worden kun je ook dingen gebruiken die je misschien niet per se goed vindt. Daarom ben ik bijna plichtmatig naar totaal verschillende genres gaan luisteren, van hiphop, oude obscure techno, klassiek tot jazz.”

John Cees: „Ik probeer in mijn liedjes altijd superduidelijk te zijn, maar raak altijd weer verdwaald in een sprookjesbos. Ik wil gewoon een paar goede woorden schrijven waardoor je geen kant meer op kan: dit is het, dit heb ik meegemaakt. Keer op keer mislukt dat hopeloos, maar uiteindelijk ben ik toch tevreden.”

Willem: „Ik denk dat ik dat ook nadoe van jou. Wij zijn allebei bang om iets concreets te zeggen en wijken daardoor automatisch uit naar ambiguïteit. Maar het moet wel sexy klinken én humor hebben. Omdat ik weet dat jij luistert, doe ik er soms een scheetje in: ‘Working on becoming who your daddy used to be’ uit ‘The Lazer’ is natuurlijk een knipoog naar jou. Zo van: Hé pap! Zie je me? Want ik ben hier!”

John Cees: „Ik heb hem geroken hoor.”

Willem: „Mijn vriendin [Pip Blom, van de gelijknamige band, red.] maakt ook muziek en ik heb altijd het idee dat al haar liedjes over mij gaan. Eerst wil ze er niet over praten, waardoor ik denk dat ze gewoon ontkent. Maar als ze – na lang zeuren – uiteindelijk uitlegt waar het nummer echt over gaat, ben ik opgelucht.”

IV. HUILEN

Willem: „Voor mij is het volkomen bizar dat we in een uitverkocht Paradiso spelen.”

John Cees: „Wij hebben er zo’n vijftien keer gestaan, maar mogen al blij zijn als we de bovenzaal gevuld krijgen.”

Willem: „Het leek me altijd het hoogst haalbare. Ik ben al twaalf jaar in bands aan het spelen en het is altijd een beetje hetzelfde geweest. Ik had het idee dat ik steeds realistischer nadacht over wat ik aan het doen was en dat het waarschijnlijk niet ging gebeuren. Maar nu opeens is de band – GUNK! – in een versnelling gekomen en gaat het beter dan ooit. Omdat het zo groots en emotioneel voelt, leek het me gaaf om mijn vader uit te nodigen.”

John Cees: „Het is heel bijzonder om dit te mogen meemaken.”

Willem: „Pip heeft al aangekondigd dat ze de hele avond gaat huilen, dus komt dat zien!”

John Cees: „Driekwart van de zaal kent Scram C Baby waarschijnlijk niet eens. Die denken: Jee-zus, Huize Avondrust in het voorprogramma, hoe komen ze erbij! Doe gewoon een leuke jonge act!”

Lees ook: ‘Kom op nou! Niet gapen!’, klinkt het na 18 uur spelen