Met de riddergevechten in ‘Assembly Hall’ creëren Crystal Pite en Jonathon Young theatermagie

In de toelichting van hun nieuwe voorstelling gunnen choreografe Crystal Pite en schrijver-acteur Jonathon Young een blik op het kronkelige traject dat leidde tot de voorstelling Assembly Hall (2023) van Pites gezelschap Kidd Pivot. De lijst boektitels, vrije associaties en citaten besluit met: „Een dorpshuis gebruikt door verschillende groepen.”

Een dorpshuis. Het is de plaats van handeling voor de algemene ledenvergadering van de Orde voor Weldadigheid en Bescherming, een groep re-enactors van middeleeuwse ridderspelen (in een vroege brainstorm noteerden de makers: The Society for Creative Anachronism). Op de agenda: het al dan niet voortbestaan van hun zieltogende vereniging. Acht leden zijn komen opdagen, één stoel blijft leeg. Citaat uit de lijst van Pite en Young: „Afwezigheid is de vorm die Gods bestaan aanneemt in deze wereld, Simone Weil.”

Die zichtbare afwezigheid (wéér een afgehaakt lid, een reddende engel, God?) belooft niet veel goeds voor de beraadslagingen die, na de vraag wanneer de verfrissingen op tafel komen, worden vertraagd door vruchteloze discussies van de archetypische personages: de pietepeuterige secretaris Bonnie, enthousiasteling Woody, Dave die niet zeker weet of hij er wel wil zijn.

Haarscherpe gebaren

In de taal van Pite en Young, stadsgenoten in Vancouver, zijn hun confrontaties lachwekkende, hopeloos stemmende pogingen tot argumenteren. Haarscherpe, geagiteerde gebaren illustreren en playbacken de tekst die Young schreef: lip sync gecombineerd met body sync. Het is het handelsmerk van de twee Canadezen en de hyperalerte dansers beheersen die techniek tot in perfectie.

Assembly Hall werd in de buitenlandse pers overladen met sterren. Voor Pite en Young is dat bijna vaste prik. Hun eerdere samenwerking in Betroffenheit (2015), over de destructieve rouw en de vlucht in verslaving na een groot verlies en Revisor (2019), een bewerking van Gogols toneelstuk, waren eveneens internationale successen. De laatste jaren werkte Pite, die ook associate choreographer bij het Nederlands Dans Theater is, ook samen met het Britse theaterkanon Simon McBurney aan een ‘klimaattrilogie’, waarvan de twee eerste delen al even veel waardering kregen.

Het co-creatorschap met Young is veelzijdiger, gelaagder ook. Mede dankzij het grotere aandeel van Pites kristalheldere en messcherpe dans laat Assembly Hall meer ruimte voor interpretatie; veel vragen blijven open.

Lees ook In ‘Revisor’ van Pite en Young is alles continu in beweging

Visueel overdonderend

Door de abrupt wisselende belichting wordt de toeschouwer voortdurend heen en weer geslingerd tussen de ‘realiteit’ van het dorpshuis en een adembenemende fantasy-re-enactment, uitgevochten op het kleine lijsttoneel van het dorpshuis. Ridders met lansen, schilden, harnassen en maliënkolders gaan elkaar te lijf op de overrompelende openingsmaten van Tsjaikovski’s Pianoconcert nr. 1 – een van de hoogtepunten in de voorstelling. Een Schone Jonkvrouwe beweent haar gesneuvelde ridder. Was hij die grote afwezige, God? Is twijfelaar Dave een soort Parsifal? Dave, die ook de beslissende stem heeft inzake de opheffing van de Orde voor Weldadigheid en Bescherming?

Gelukkig kan dat besluit worden doorgeschoven, onder de noemer ‘terugkerende en onafgemaakte agendapunten’. De Orde bestaat nog, maar het einde lijkt onafwendbaar. De juiste vragen worden niet gesteld. Zo leveren Pite en Young zonder iets concreet te benoemen (zoals Pite dat met McBurney wél doet) commentaar op ‘de toestand in de wereld’. Of is het iets anders? De toeschouwer kan kiezen. Assembly Hall is een bij vlagen visueel overdonderende en inhoudelijk verontrustende puzzel, theatermagie.

https://www.youtube.com/watch?v=N3KJNXb9pzc Delen Mail de redactie