Meer militaire steun van westerse landen voor Oekraïne

De Oekraïne-crisis heeft de afgelopen dagen in Europa geleid tot verhoogde militaire activiteit, zowel aan Russische als aan westerse kant. Overleg bleef vorige week zonder concreet resultaat.

Het Verenigd Koninkrijk stuurde wapens naar Oekraïne. Zweden stuurde militairen naar het strategisch belangrijke Oostzee-eiland Gotland. Amerikaanse en Britse militaire vliegtuigen vlogen opvallend vaak richting Oekraïne en lieten daarbij hun transponders aanstaan zodat ze op websites goed zichtbaar waren. Oekraïne maakte bekend dat het versneld voorbereidingen treft voor het oproepen van reservisten.

Rusland kondigde intussen een gezamenlijke militaire oefening met Wit-Rusland aan, waarbij militairen uit het Verre Oosten en Siberië overkomen. Daarmee wordt de Russische militaire aanwezigheid in de nabijheid van Oekraïne nóg groter.

De oefening, Allied Resolve 2022, is gepland vanaf 10 februari. Er zullen ook gevechtsvliegtuigen en luchtafweereenheden aan de oefening deelnemen, aldus de Russische onderminister voor Defensie. Volgens Wit-Rusland vindt de oefening plaats aan de west- en zuidkant van het land.

In de afgelopen dagen doorkruisten in totaal zes Russische landingsschepen de Oostzee van oost naar west. Lading en bestemming waren vooralsnog onbekend.

Lees ook dit artikel: Als Rusland Oekraïne binnenvalt, hoe zou dat er dan uitzien?

Antitankwapens

Het diplomatiek overleg is na de gespreksmarathon van vorige week in Genève, Brussel en Wenen niet stilgevallen. Dinsdag bezocht de Duitse minister Annalena Baerbock (Buitenlandse Zaken, De Groenen) haar collega Sergej Lavrov in Moskou. De Amerikaanse minister voor Buitenlandse Zaken, Antony Blinken, ontmoet deze woensdag in Kiev president Volodymyr Zelensky en donderdag in Berlijn zijn collega’s van Duitsland, Frankrijk en het VK. Vrijdag ontmoet hij Lavrov in Genève.

„Rusland heeft de afgelopen weken meer dan honderdduizend Russische militairen en tanks en pantserwagens verzameld in de buurt van Oekraïne zonder duidelijke reden”, zei Baerbock dinsdag. „Het is moeilijk dat niet als een dreiging op te vatten.” Mocht Rusland overgaan tot escalatie in Oekraïne, zei ze, dan zullen Europa en Duitsland maatregelen nemen, ondanks hoge economische kosten.

De NAVO heeft Rusland uitgenodigd voor een aantal nieuwe bijeenkomsten van de NAVO-Rusland-Raad, aldus secretaris-generaal Jens Stoltenberg tijdens een bezoekje aan de Duitse bondskanselier Olaf Scholz. Vorige week werd de raad nieuw leven ingeblazen, toen twee Russische onderministers de eisen die Rusland eind vorig jaar op tafel legde, kwamen toelichten. Rusland wil dat Oekraïne nooit lid wordt van de NAVO. Oekraïne wil dat graag, maar een lidmaatschap is vooralsnog niet aan de orde. Ook moet de NAVO zich terugtrekken uit Oost-Europa. De NAVO wijst die eisen resoluut van de hand.

Rusland wil dat de NAVO schriftelijk reageert op zijn eisen. Volgens Stoltenberg is dat antwoord later deze week gereed. Daarna komt volgens de NAVO-chef het cruciale moment: hoe zal Rusland reageren?

Lees ook Hackers: saboteurs die hard toeslaan en zelden sporen achterlaten

Terwijl Duitsland met een beroep op zijn verleden geen wapens wil leveren aan Oekraïne, maakte het Verenigd Koninkrijk maandag bekend dat het antitankwapens naar Oekraïne stuurt. De eerste lading werd maandag verstuurd.

„Laat me heel duidelijk zijn: het gaat om wapens voor de korte afstand en ze zijn defensief van aard”, aldus de Britse minister van Defensie, Ben Wallace. „Het zijn geen strategische wapens en ze vormen geen bedreiging voor Rusland. Ze moeten worden ingezet als zelfverdediging.”

Ongeveer honderd Britse militairen zijn naar Oekraïne gestuurd om militairen te leren met de wapens om te gaan. Er zijn al sinds 2015 Britse militairen in Oekraïne die bijdragen aan training- en opleiding.

Oekraïne werkt al sinds de jaren negentig samen met de NAVO en heeft ook een bij de NAVO geaccrediteerde ambassadeur. De samenwerking omvat uiteenlopende zaken van training inzake cyberverdediging en hybride aanvallen tot het opruimen van radioactief afval uit de Sovjettijd. Oekraïense militairen nemen al jaren deel aan NAVO-missies, bijvoorbeeld in Kosovo, Afghanistan en Irak.

Sinds 2015 helpt de NAVO de Oekraïense krijgsmacht ook met technologie voor beveiligde communicatie in de commandostructuur. In 2018 leverde de NAVO daar apparatuur voor die ook nu nog in gebruik is. De NAVO hielp ook bij de ontwikkeling van een systeem voor het opsporen van luchtaanvallen. Daartoe werd een communicatienetwerk opgebouwd dat losstaat van internet. Het akkoord over die samenwerking is maandag verlengd.

Lees ook deze analyse: Rusland lijkt op escalatie aan te sturen