Mag een 17-jarige alleen door een bos fietsen?

Oma: „Onze kleindochter van 17 heeft een tussenjaar om uit te zoeken wat ze wil gaan studeren. Ze heeft met andere jongeren drie dagen per week studiekeuzebegeleiding. De opdracht was om een activiteit te verzinnen. Mijn kleindochter bedacht het plan iedere dag 50 kilometer te fietsen en te slapen bij mensen die zij en haar ouders kennen. Ze is tien dagen onderweg geweest. In haar onlinedagboek schreef zij over haar fietstocht door bossen en langs weilanden. Vrijwel niemand kwam zij tegen, het is ook koud in februari. Ik vond het onverantwoord om haar alleen door de bossen te laten fietsen. Mijn dochter, haar moeder, zag het niet als probleem. Wij hebben onze dochters veel vrijheid gegeven, maar wel altijd op de gevaren gewezen om niet alleen in het donker door bossen of afgelegen gebieden te fietsen. Ik zie alsmaar het gezicht voor me van een jonge vrouw die niet lang geleden in een bos vermoord werd.”

Rationele planning

Marga Akkerman: „Uw kleindochter is een avontuurlijke meid. Met haar opdracht verkende ze de wereld op veilige afstand van haar ouderlijk huis, maar ver genoeg om heel andere belevenissen te kunnen hebben buiten haar ‘bebouwde kom’. De keuze van vertrouwde slaapplaatsen zou mij als oma een goed gevoel geven.

„Ouderen hebben door hun levenservaring meer kennis van wat er allemaal mis kan gaan, toch is het niet goed om jongeren daarmee op te zadelen. Kinderen moeten leren vertrouwen op hun eigen inschattingsvermogen, en dat kan alleen maar als ze buitenshuis avonturen beleven.

„Daarbij moet u kritisch kijken of de bezorgdheid rationeel is. Een bos is door sprookjes als Roodkapje de archetypische plek van gevaar, maar in de massa kan net zo goed iets afschuwelijks gebeuren. Stel paal en perk aan uw bezorgdheid, anders dijt hij alleen maar verder uit.

„We kunnen jongeren wel helpen met een rationele scenarioplanning, in dit geval: wat doet ze als ze een lekke band heeft? Haar telefoon wordt gestolen? Door een onbekende midden in het bos wordt aangesproken?”

Waken voor bangmakerij

Bas Levering: „Ongerustheid is het lot van ouderschap. Sommige grootouders lijden er extreem aan. Zij kennen de wereld in toenemende mate alleen uit de media. Daarin worden angstaanjagende incidenten voortdurend breed uitgemeten. Maar het aantal zedendelicten daalt nog altijd.

„Opvoeders moeten ervoor waken kinderen met hun ongerustheid te belasten, want dat kan kinderen echt belemmeren. Er zijn ouders die het zelfs als argument gebruiken: ‘Ik wil niet dat je dat doet want dan word ik ongerust.’ We worden steeds voorzichtiger. In de tentoonstelling 50 jaar NS-Tienertoer bleek dat volwassenen, die zelf als 12-jarige zelfstandig per trein het land doorkruisten, vermoedden dat ze dat hun eigen kinderen op die leeftijd niet zouden toestaan.

„Uw eigen dochter maakte er waarschijnlijk doordacht geen probleem van. Jongeren leren zelfstandig te worden door in het echte leven de vele schakeringen van onveiligheid te ervaren. U kunt ronduit blij zijn met zo’n ondernemende kleindochter. Er zijn veel jongeren met minder lef. Een extra probleem is dat die in de afgelopen tijd door corona helemaal niet hebben kunnen oefenen.

„Door kinderen uit angst grenzen op te leggen legitimeer je een gevaarlijke wereld. We moeten niet accepteren dat een jonge vrouw overdag niet door een bos zou kunnen fietsen, want dan gaan we het nog normaal vinden ook. Maar bepaalde plekken mijd je natuurlijk. Waar vaak uitgaansgeweld voorkomt is bekend. Maar tegen extreme pech moet je je niet willen beschermen. Dan doe je niets meer.”