N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Recensie
Documentaire ‘De Wilde Waard’ is een korte documentaire die de poldernatuur romantiseert. Mooie plaatjes met clichécommentaar.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/01/data95066421-63f41c.jpg)
Na het succes van De nieuwe wildernis (2013) nam het aantal Nederlandse natuurfilms flink toe. Na aandacht voor grote natuurgebieden als de Veluwe en de Wadden volgden stedelijke biotopen: de natuur in Amsterdam (De wilde stad, 2018) en in het Rotterdamse havengebied (Wild Port of Europe, 2022).
In de nogal korte documentaire De Wilde Waard – hopelijk betaalt de toeschouwer niet de volle mep – besteedt cameraman Stijn Philips aandacht aan het weidegebied rond de Alblasserwaard. Philips is bekend van het natuurprogramma Vroege vogels en hij strikte de presentator, Menno Bentveld, voor de voice-over die hij zelf schreef. Daaruit blijkt een voorliefde voor alliteraties als ‘trotse tureluur’ en ‘waardeloos wapen’. Soms is de toon kinderlijk: „Maar waar is de hermelijn gebleven, hij moet hier nog ergens zijn” of gezocht grappig „dit mannetje heeft de juiste moves”, over de fraaie paringsdans van de grutto.
Wat clichématig ingedeeld in vier seizoenen volgt de mooi gefotografeerde natuurfilm wel en wee in het weidegebied rond Kinderdijk, Gorinchem en Langerak, met onder meer aandacht voor de brandgans, zijdebij, argusvlinder, rugstreeppad, bever, purperreiger en slechtvalk, het snelste dier op aarde. Met een deel daarvan, zoals de grutto, veel insecten en de argusvlinder, gaat het slecht, vooral doordat weideland verdwijnt of doordat de monocultuur van melkveehouders niet biodivers genoeg is. Voor die verschraling van hun leefgebied komen nu oplossingen, zoals drasweilanden of ecologisch beheerde weilanden.
Ingrijpen in wat sowieso al gecultiveerde natuur is dus. Waarom niet eens een film over hoe de mens ingrijpt, waarom dat nodig is en wat dat oplevert? Liever dat dan de zoveelste geromantiseerde blik op semi-natuur. Want hoewel de Alblasserwaard omgeven is door boerderijen, dorpen en snelwegen laat Philips meestal ongerepte natuur zien. En het moet gezegd: zijn beelden van de grondmist (ook bekend als ‘koeienpotenmist’) ogen schitterend. Maar zo moeilijk is dat niet.
