Klimaattop in een EU-land? Dat kan volgens Rusland nooit eerlijk gaan

De Verenigde Arabische Emiraten, die eind volgende maand gastheer zijn van de 28ste klimaattop (COP28), zijn bereid die ook volgend jaar te organiseren. Er is grote onenigheid over mogelijke kandidaten voor de conferentie van 2024. En omdat de organisatie veel voorbereiding vergt, wordt het tijd om een knoop door te hakken.

Een klimaattop levert internationaal aanzien op, het organiserende land speelt een centrale rol bij een van de grote geopolitieke thema’s van dit moment. En – ook niet onbelangrijk – het biedt een impuls voor een toeristensector die onderdak moet bieden aan zo’n veertigduizend bezoekers.

Lees ook Oliebaas die klimaattop leidt ‘probeert op twee dansvloeren tegelijk te dansen’

De Verenigde Naties proberen de toppen eerlijk te verdelen over de vijf officiële regio’s. Voor COP29 in 2024 is ‘Oost-Europa’ aan de beurt. Maar ze kunnen het niet eens worden over een kandidaat. Eind vorig jaar meldde Bulgarije zich. „Gelet op onze betrokkenheid bij de klimaatagenda”, zag de regering zichzelf als een prima keuze. Het land beschikt bovendien over „prachtige natuurlijke omstandigheden waar het te weinig gebruik van maakt”, zei de president ter aanbeveling. En over hoog gekwalificeerd personeel op het gebied van energie, vooral kernenergie.

Maar in juni liet het diplomatiek balorige Rusland weten zich te verzetten tegen een kandidaat uit de Europese Unie. In een e-mail aan het UNFCCC, het klimaatbureau van de Verenigde Naties dat verantwoordelijk is voor de toppen, noemde de Russische klimaatgezant Ruslan Edelgerjev het „aannemelijk dat EU-landen, gedreven door de politiek vanuit Brussel, niet het vermogen hebben om te dienen als eerlijke en effectieve bemiddelaars van mondiale klimaatonderhandelingen”.

Nagorno-Karabach

Armenië en Azerbeidzjan, de twee overgebleven kandidaten, gunnen elkaar geen prominente rol in de klimaatdiplomatie. Dat is er na de recente strijd om Nagorno-Karabach niet beter op geworden, al meldde een Azerbeidzjaans persbureau eind vorige week dat Rusland en Azerbeidzjan hebben gesproken over „vooruitzichten voor een mogelijk partnerschap op het gebied van milieubescherming, en kwesties met betrekking tot COP29”.

Als de landen er niet uitkomen, zou het VN-klimaatbureau de top ook zelf kunnen organiseren, en de Emiraten vragen om de voorzittersrol met een jaar te verlengen. De conferentie zou dan gehouden kunnen worden in Bonn, zetel van het klimaatbureau. Maar het West-Duitse provinciestadje heeft geen behoefte aan een klimaattop met extreme veiligheidsmaatregelen, voortdurende demonstraties en tienduizenden bezoekers zo vlak voor Kerstmis.

De Emiraten willen bovendien hun voorzitterschap alleen verlengen als de top opnieuw in Dubai plaatsvindt. Maar ambitieuze klimaatlanden en invloedrijke milieugroepen hebben al moeite met één klimaattop in een oliestaat, laat staan twee keer achter elkaar.

‘Zwaar onvoldoende’

De hoop is nu gevestigd op Turkije of Australië. Beide overwegen zich kandidaat te stellen voor COP31 namens ‘West-Europa en andere landen’. Een van hen zou zijn kandidatuur kunnen vervroegen.

Lees ook Ondanks verwoestende bosbranden in Australië blijft voortvarend klimaatbeleid uit. De fossiele sector heeft er grote belangen

De vraag is of ze dan niet eerst hun klimaatbeleid zouden moeten oppimpen. Dat van Australië is ‘onvoldoende’, volgens Climate Action Tracker, een website van wetenschappers die de data bijhouden. Dat van Turkije zelfs ‘zwaar onvoldoende’ (critically insufficient). Kennelijk hoeft dat het voorzitterschap van een klimaattop niet in de weg te staan.