Kinderombudsman Rusland ontkent ‘absurde’ Strafhof-beschuldiging van kinderontvoering

Rusland zegt er alles aan te doen om ontheemde Oekraïense kinderen te herenigen met hun familie. Dat zei de Russische commissaris voor kinderrechten Maria Lvova-Belova, dinsdag tijdens een persconferentie op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou. Lvova-Belova ontkende met kracht de internationale beschuldigingen dat Rusland op grote schaal kinderen uit Oekraïne naar Rusland deporteert en daar tegen hun wil laat adopteren.

De anderhalf uur durende persconferentie was de eerste uitgebreide reactie van Russische zijde op het half maart uitgevaardigde arrestatiebevel van het Internationaal Strafhof (ICC) tegen de Russische president Vladimir Poetin en kinderombudsman Lvova-Belova. Het Strafhof houdt beiden verantwoordelijk voor de onwettige deportatie van Oekraïense kinderen vanuit de Oekraïense bezette gebieden naar Rusland, wat volgens internationale normen een oorlogsmisdaad is.

Oekraïne stelde eerder dat zestienduizend kinderen „illegaal” naar Rusland zijn gedeporteerd. Een vorige maand gepubliceerd rapport van het Amerikaanse Yale Humanitarian Research Lab spreekt van zeker zesduizend kinderen, die in een ‘systematisch’ netwerk van kampen zouden worden heropgevoed tot Russische burgers. Dinsdag stemde de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties in met een resolutie die eist dat Rusland stopt met de deportaties van Oekraïense kinderen en andere burgers naar Rusland of bezette gebieden. Ook moet het land internationale organisaties informatie verschaffen en de mogelijkheid tot hulpverlening.

Eind maart sprak Rode Kruis-voorzitter Peter Maurer in Moskou met de minster van Buitenlandse Zaken Lavrov over de situaties van burgers in oorlogsgebied, maar onduidelijk is of daar ook over de kinderen is gesproken. In december nog riep de Oekraïense minister Dmytro Koeleba het ICRC op te stoppen „met het helpen van Rusland bij de gedwongen verplaatsing van kinderen”. Verschillende Oekraïense kinderen hebben na terugkeer in Oekraïne getuigd over mishandeling, straffen en bedreigingen in de Russische opvanglocaties.

‘Geen adoptie’

Volgens de kinderombudsman zijn de tijdens de vakantie gestrande kinderen, toen bleek dat ze niet op korte termijn terug naar huis konden, onder begeleiding van haar instituut ondergebracht in gastgezinnen in veertien Russische regio’s. Lvova-Belova benadrukte dinsdag dat er geen sprake is van ‘adoptie’ maar van voogdij en dat de kinderen onder toezicht blijven van de Russische overheid. Desgevraagd liet ze weten dat kinderen de Oekraïense taal mogen blijven spreken en dat weeskinderen op hun 18e mogen kiezen tussen de Russische en de Oekraïense nationaliteit.

Volgens de buitenlandwoordvoerder van de Russische regering Maria Zacharova was de bijeenkomst bedoeld om de „absurde en kwaadwillige leugens” van Oekraïne en westerse media te weerspreken over de veronderstelde ontvoeringen. Als bewijs van Ruslands goede bedoelingen werden tijdens de persconferentie beelden getoond van (deels geanonimiseerde) kinderen en werden westerse journalisten uitgenodigd hen te bezoeken. Zacharova stelde dat Europese landen zich beter kunnen bekommeren om hun ‘eigen’ Oekraïense vluchtelingen, die in Europa het slachtoffer zouden dreigen te worden van mensenhandel en seksuele uitbuiting.

Lees ook: Hoe een gipsen beeldje tot de dood leidde van een Kremlingezinde blogger

Gevraagd naar het ICC-arrestatiebevel zei Lvova-Belova de vele haatberichten aan haar adres te betreuren, maar benadrukte dat Rusland de jurisdictie van het Strafhof sowieso niet erkent. De 38-jarige ombudsman is zelf moeder van vijf eigen kinderen, vier adoptiekinderen en dertien kinderen over wie zij en haar man de voogdij hebben. In februari maakte ze bekend een 15-jarige jongen uit Marioepol te hebben geadopteerd.