‘Kabinet kiest voor Borssele als locatie voor twee nieuwe kerncentrales’

Het kabinet is eruit: er komen twee nieuwe kerncentrales in het Zeeuwse Borssele. Vorige maand had minister Rob Jetten (Energie en Klimaat, D66) in de Tweede Kamer al aangekondigd dat het kabinet er bijna uit was. Maar nu is de kogel echt door de kerk. Op de enige plek in Nederland waar nu nog een kerncentrale staat, moeten er – op zijn vroegst – in 2035 nog twee verrijzen.

RTL nieuws meldde het nieuws dinsdag als eerste, op basis van gelekte stukken. Daarna werd het ook in verschillende andere media bevestigd door bronnen rond de coalitie. Het ministerie van Economische Zaken wil officieel nog niets bevestigen. Borssele was van begin af aan de meest voor de hand liggende optie, omdat daar al een kerncentrale staat. Er is ook weinig weerstand bij de plaatselijke bevolking tegen de bouw en de provincie Zeeland heeft eerder gezegd er ook open voor te staan.

De twee nieuwe kerncentrales waren al aangekondigd in het regeerakkoord. Door de Russische oorlog in Oekraïne, en de energiecrisis die Rusland vervolgens heeft ontketend in Europa, is in de ogen van een meerderheid van de Kamer de noodzaak van de bouw toegenomen. De kerncentrales kunnen een bijdrage leveren aan een autonome energievoorziening, menen zij. Volgens de gelekte documenten kunnen de centrales vanaf 2035 11 à 15 procent van de Nederlandse elektriciteitsproductie voor hun rekening nemen.

Weinig animo

De bouw van nieuwe kerncentrales is omstreden. Tegenstanders vrezen voor veiligheidsrisico’s en wijzen op kernafval, dat zeer lang radioactief blijft en veilig opgeborgen moet worden. Voorstanders stellen dat de risico’s klein zijn – afval blijft een probleem – en zien er een relatief schone energiebron in die een rol kan spelen bij de energietransitie. Ook in andere Europese landen is het debat over kernenergie als gevolg van de energiecrisis opnieuw opgelaaid. In Duitsland moesten de laatste kerncentrales dit jaar dichtgaan, maar die blijven nu iets langer open (al is dat minder lang dan de voorstanders wilden). België begon in september met de afkoppeling van zijn centrales, maar de twijfel en kritiek groeien.

Het kabinet heeft eerder gezegd dat het 5 miljard euro uittrekt voor de eerste stappen

De daadwerkelijke bouw van de centrales blijft een heikel punt. Kerncentrales zijn duur, de bouw kent vaak veel tegenslagen en het duurt sowieso lang om ze te bouwen. Het kabinet wil de kerncentrales niet helemaal zelf financieren, en dus moeten er andere geldschieters bij komen. Beleggers en investeerders waren de afgelopen jaren steeds minder happig om geld in ‘nucleair’ te steken – ook omdat zij liever ‘duurzaam’ willen investeren en kernenergie daar in hun ogen niet bij paste. De Europese Commissie besloot in juli, midden in de energiecrisis en tot blijdschap van voorstanders van kernenergie, niettemin dat kernenergie officieel als ‘groene’ investering geldt. Dat geeft mogelijk een nieuwe impuls.

Hoeveel de overheid gaat bijdragen aan de bouw is nog onduidelijk. Details daarover moeten in de loop van volgend jaar bekend worden. Het kabinet heeft eerder gezegd dat het 5 miljard euro uittrekt voor de eerste stappen. De aanwijzing van Borssele als bouwlocatie is ook nog niet helemaal definitief: het gaat om een zogeheten ‘voorkeurslocatie’. Maar gelet op de ‘gunstige’ omstandigheden bij deze locatie, is de kans zeer groot dat het Borssele blijft. Nu de voorkeurslocatie gekozen is, kunnen ter plaatse voorbereidingen worden gestart zoals een milieurapportage.

Lees ook: Groningen en Limburg hebben er geen trek in, maar Zeeland wil wel een kerncentrale erbij