Investeringsfonds HAL keert terug naar waar het in 1873 begon: Rotterdam

De Nederlandse investeringsmaatschappij HAL keert terug naar Rotterdam, de havenstad waar het fonds in 1873 begon als rederij Holland-Amerika Lijn. Het fonds verplaatst per 1 april 2024 zijn fiscale zetel van Curaçao naar Nederland. De feitelijke leiding verhuist vanuit Monaco.

De aandeelhouders van HAL Trust – onder wie de steenrijke nakomelingen van havenbaron Willem van der Vorm, die in 1933 HAL redde van de ondergang – hebben vrijdag voor de verhuizing gestemd tijdens een bijzondere aandeelhoudersvergadering. In november kondigde HAL de verhuizing al aan. Destijds meldde HAL ook dat per 1 april een nieuwe bestuursvoorzitter aantreedt, Jaap van Wiechen. Hij is sinds 2014 lid van het bestuur. Van Wiechen volgt Mel Groot op die sinds 2014 leiding gaf aan HAL.

Zo komt (deels) een einde aan de ingewikkelde structuur van een van de bekendste investeringsfondsen van Nederland. HAL kent nu nog vier bases: Bermuda, Curaçao, Monaco en Nederland.

De beursgenoteerde HAL Trust, die voor circa 68 procent in handen is van de familie Van der Vorm, is gevestigd in het belastingparadijs Bermuda. De trust bezit alle aandelen van het op Curaçao gevestigde HAL Holding.

De holding bezit onder meer baggerbedrijf Boskalis, tankterminalbeheerder Vopak, maritieme dienstverleners SBM Offshore en Anthony Veder Group en elektronicaketen Coolbue. Ook bezit HAL de FD Mediagroep (Het Financieele Dagblad, BNR Nieuwsradio). HAL heeft een beurswaarde van 11,4 miljard euro.

Nu HAL het fiscaal gunstige klimaat van Bermuda en de Nederlandse Antillen verlaat moet het bedrijf met ingang van 1 april in Nederland vennootschapsbelasting en dividendbelasting betalen. Dat kan ongunstig zijn voor aandeelhouders, zoals de familie Van der Vorm, die zijn gevestigd in het buitenland.

Het Nederlandse tarief van 15 procent dividendbelasting kan „in bepaalde omstandigheden worden verminderd”, meldde HAL al in november. „Afhankelijk van hun specifieke omstandigheden kunnen aandeelhouders gerechtigd zijn tot een volledige of gedeeltelijke vermindering van Nederlandse dividendbelasting.”

Afspraken met Belastingdienst

Volgens Het Financieele Dagblad heeft HAL afspraken gemaakt over de dividendbelasting met de Belastingsdienst. Die deal kan gunstig uitpakken voor de familie Van der Vorm. De krant schrijft maandag dat de afspraken inhouden dat HAL geld kan uitkeren aan zijn aandeelhouders zonder dat dividendbelasting moet worden afgedragen.

Daartoe verhoogt HAL de nominale waarde van de aandelen HAL Holding van 0,02 euro naar 135 euro. De afspraak is dat de Belastingdienst deze verhoging erkent, aldus het FD. Zo is een groot deel van de opgebouwde winstreserves omgezet naar kapitaalreserve. HAL zou deze reserves belastingvrij kunnen uitkeren.

Een van de redenen om terug te keren naar Rotterdam is volgens het fonds „de omvang van de investeringen van HAL die zich in Nederland bevinden en/of worden geleid vanuit Nederland”. De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) stelde al eerder dat de verhuizing een poging kan zijn om beleggers tegemoet te komen. Zij zouden al langer klagen over dalend rendement, gebrek aan transparantie en de aanwezigheid van HAL in belastingparadijzen.

Lees ook De geheime bron van de miljoenen die de familie Van der Vorm uitdeelt

Luchtopname van de terreinen van de Holland-Amerika Lijn en op de voorgrond het kantoorgebouw aan de Wilhelminakade en de Rijnhaven, rechts. Op de achtergrond de Spoorweghaven en links de Nieuwe Maas in 1950

NRC beschreef vorig jaar hoe HAL en de steenrijke Martijn van der Vorm hun financiële belangen hebben verplaatst naar fiscaal vriendelijke landen. Daartoe maakte HAL in de jaren vijftig een geheime belastingdeal met de Nederlandse regering.

HAL maakt woensdag zijn jaarcijfers bekend over 2023.