Hoever mag je als oom en tante de opvoedregels oprekken?

Opgevoed Elke week legt Annemiek Leclaire een lezersvraag voor aan deskundigen.



Illustratie Martien ter Veen

Tante: „Regelmatig hebben wij neefjes, nichtjes en kinderen van vrienden over de vloer en te logeren. Dat vinden we, zelf bewust kinderloos, onwijs leuk. Bij ons mogen ze dingen die thuis niet mogen. Maar hoever kunnen we dat doortrekken? Mag je als oom en tante alle pedagogische ‘regels’ die thuis gelden aan je laars lappen? Mijn man is bijvoorbeeld van mening dat als het logeerkind niet wil slapen tussen de middag, dat niet hoeft, terwijl dat thuis wel moet. Zelf vind ik dat niet netjes. Ik wil een kind een leuke ervaring geven, maar ook zo voorbeeldig mogelijk teruggeven aan zijn of haar ouders. Hoever mag je de rol van leuke oom en tante oprekken?”

Naam is bij de redactie bekend. (Deze rubriek is anoniem, omdat moeilijkheden in de opvoeding gevoelig liggen.) Wilt u een dilemma in de opvoeding voorleggen? Stuur uw vraag of reacties naar [email protected]

Veilig avontuur

Dave Niks: „We kunnen het tante en oom makkelijk maken: de basisregels stel je niet ter discussie. Kleine kinderen moeten voldoende slapen, voldoende gezond eten en een duidelijke structuur kunnen volgen. Die regels zijn er niet voor niks.

„Jonge kinderen kunnen nog niet de consequenties overzien van hun gedrag, ze verwachten van ons dat we verder kunnen kij-ken. Dus als kinderen komen logeren, overleg je met de ouders wat de basisregels zijn. Als je principieel tegen een van die regels bent, kun je zeggen: hier gaan we niet aan beginnen.

„U rekt de wereld van uw logeetjes sowieso al op omdat u een andere omgeving biedt dan thuis. Het kan voor kinderen een enorm avontuur zijn om een paar dagen in een stad door te brengen als ze zelf op het platteland wonen en andersom. Door dingen te doen die ze anders nooit doen, spelletjes bijvoorbeeld, naar een bos of een museum. Kinderen vinden het geweldig om een keer mee te mogen naar het werk van een oom of tante.

„Als tante en oom kunt u de tradities meegeven van het familiesysteem. Het zal u, als de kinderen ouder zijn, positief verbazen hoezeer ze dat met terugwerkende kracht gaan waarderen. Als vrienden van de ouders kleurt u hun opvatting van wat vriendschap kan betekenen. Door uw gastvrijheid wordt hun wereld groter.”

Rekening houden

Bas Levering: „Mooi dat u zo geniet van het bezoek van andermans kinderen. Voor de kinderen is het verblijf bij u beiden ook aantrekkelijk, juist omdat het anders is dan thuis.

„In de tijd van de verzuiling werd gedacht dat kinderen in de war zouden raken als ze op verschillende plaatsen met verschillende regels zouden worden geconfronteerd. Het idee was dat de verschillende werelden waar het kind kwam op elkaar moesten aansluiten wat waarden en normen betreft. De verschillende werelden sloten destijds wat dat betreft ook feitelijk nog nauw op elkaar aan. Maar kinderen blijken al heel jong verrassend flexibel. Het feit dat in een andere context andere regels gelden, wordt zonder moeite geaccepteerd. Het zich anders gedragen op andere plaatsen gaat eigenlijk vanzelf.

„Ooms en tantes die de regels van de ouders aan hun laars lappen is natuurlijk weer een ander verhaal. Je houdt er als oom en tante natuurlijk juist wel rekening mee. Kinderen van ouders met strikte ideeën over gezonde voeding ga je niet volstoppen met snoep. Als kinderen thuis gewend zijn om te bidden voor het eten besteed je daar aandacht aan als het zover is. De houding van uw man komt op mij onnodig recalcitrant over.

„Als oom en tante bent u de ouders niet. Geniet vooral van die comfortabele positie, wel de lusten en niet de lasten. Maar de kinderen moeten wel op u als volwassenen kunnen rekenen. En kinderen die slaap nodig hebben slaap ‘onthouden’, lijkt op pesterij. Van de kinderen en de ouders.”

Dave Niks is familiepsycholoog. Bas Levering is hoofdredacteur van Pedagogiek in Praktijk.

Lees verder…….