Sinds de Canadese Emily Molnar de artistieke scepter zwaait bij het Nederlands Dans Theater is duidelijk te zien dat het gezelschap de ambitie heeft het choreografentableau uit te breiden, te verjongen en diverser samen te stellen. Illuminate, het nieuwe programma van de jongerengroep NDT2, is een mooi voorbeeld van het streven nieuwe dansmakers in de schijnwerpers te plaatsen: twee Afro-Amerikaanse dansmakers en een met Tunesische roots. Allen millennials, allen nog druk aan de weg timmerend maar ook al internationaal opgepikt. Wat hebben Nadav Zelner, Micaela Taylor en Jermaine Spivey te vertellen, zijn er overeenkomsten?
Één overeenkomst lijkt na het zien van dit programma duidelijk: als hun danstaal een reflectie is van het leven van millennials, dan klopt dat met de vele artikelen die daarover worden geschreven. Het is druk, het is veel en het houdt bijna nooit op. Dat was bij Nadav Zelner al te zien in Bedtime Story, dat in dit programma wordt hernomen. Razendsnel zijn de bewegingen van de dertien dansers, razendsnel, totaal en hypergedetailleerd, bijna te veel om bij te houden.
Destructieve kracht
Ook in Lights, Camera, Dismantled van Micaela Taylor ligt het tempo hoog, de sfeer is bovendien neurotisch en gejaagd. Rond het thema van de destructieve kracht van macht en roem – Taylor komt uit Los Angeles, waar de rich and famous van Hollywood wonen – bouwt zij een choreografie vol referenties aan de showbusiness. Bij aanvang staan de acht dansers keurig opgesteld, klaar voor showtime. Op de oorverdovende beats van TRU zijn hun bewegingen – vooral voor de armen – een en al spanning: strak, fel, kort, snel, staccato, freezes.
Tromroffels en een loeiend vervormde Frank Sinatra (‘New York, New York’) verwijzen naar de verleidingen van de showbusiness. Langzaam ontstaat felle concurrentie voor de schijnwerpers, die uiteindelijk de rode, kwetsbare huid (lees: de ziel) bedreigen die onder hun smetteloos witte overhemd zichtbaar is. Hun witte gezichtsschmink is dan al lang verlopen tot naargeestige maskers. Door de vele synchrone delen en tamelijk constante energie blijft het stuk na enige tijd een beetje stilstaan, alle dansdrift ten spijt. Maar pakkend is het stuwende Lights, Camera, Dismantled zonder meer.
Elektronische soundtrack
Jermaine Spivey stort in Code of Conduct een enorme hoeveelheid danspassen over het toneel uit, gezet op een elektronische soundtrack die hij zelf componeerde. Na een aftastend begin waaiert de choreografie uit in de ruimte. De twaalf dansers lijken vrijelijk uit een eigen arsenaal van passen te putten, maar al snel zijn patronen en variaties herkenbaar.
Code of Conduct is abstract, maar ondanks de zakelijke benadering van de beweging geeft het stuk toch een indruk van intense menselijke communicatie; de dansers moeten scherp op elkaar letten om hun gecodeerde improvisaties op elkaar af te stemmen. Met dat zakelijke, en ook de abrupte blackouts, lijkt Spivey te lonken naar het werk van de Amerikaanse choreograaf William Forsythe. Gelukkig is hij wel op zoek naar een eigen idioom.
Het is een ietwat gelijkaardig beeld dat zo oprijst uit Illuminate: drukdrukdruk, aantrekkelijk genoeg maar met nog zeeën van ruimte voor ontwikkeling.
