Harde techno trekt oude gabbers én nieuwe ravers

‘Breathe, Walk, Die’, straalt het lichtkunstwerk van de Zwitserse kunstenaar Ugo Rondinone hoog in het donker. Het ons leven extreem bondig samenvattende regenbooggedicht, uit de collectie van Boijmans Van Beuningen, logeert een tijdje bovenop het Rijksmuseum in Amsterdam. Voor vijf dagen had het woordje ‘Dance’ daar beslist tussen gepast. De stad is in de ban van het 28ste Amsterdam Dance Event (ADE), waar dancemuziek op talloze events beleefd, besproken en verhandeld wordt.

Publiek zit woensdagavond in zilveren capejes aan een lange catwalk in de fietstunnel onder het museum. Voor de ‘theatrale’ opening van ADE zijn de bogen rood verlicht en klinken er onheilspellende, vervreemdende sounds. Knisperende elektronica. Een zwaarder dronegeluid. Gefladder, gefluister. Rondgedragen elektrische fakkels verlichten de gewelfde ruimte kort, de zilveren capes in het publiek weerkaatsen de lichten.

ADE, dat naast dansnachten ook een congres omvat en jaarlijks zo’n 400.000 mensen trekt, heeft met het Rijksmuseum een samenwerking ‘die de samenwerking tussen kunst en muziek wil versterken’. De openingsshow, opgezet door dj en producer Tom Trago, is gebaseerd op een audiotour die de eigenzinnige jonge dj/producer Upsammy componeerde voor de actuele expositie van de Boijmans-collectie in het Rijks.

De Rijkspassage is niet voor het eerst onderdeel van ADE. De rave die Underworld er in 2017 gaf, was memorabel – met lasers over een dansende menigte. Hoewel de mysterieuze aankleding nu ook veel verwachtingen opriep, ademde de performance Breathe, Walk, Die een heel andere, meer minimal music-achtige sfeer. Geen beats, geen dansende mensen. In de door Upsammy opgetuigde ambient soundscapes, waarin geluiden klinken als kalmerende ASMR (luistervideo’s met intens versterkte geluidjes) bleef het, tot teleurstelling van de bezoekers, ingetogen en haast meditatief.

ADE is meer dan feesten

Het publiek gaf zich eraan over en onderging met de ogen dicht de geluidstrip van de Italiaanse percussionist Valentina Magaletti, die met een vioolstrijkstok langs een vibrafoon streek. Later passeerde ze op een rijdend podium drummend de rijen bezoekers. De bedoeling van bedenker Tom Trago, dj Upsammy en lichtkunstenaar Theun Mosk: aantonen dat elektronische muziek meer is dan dansmuziek. En dat ADE meer behelst dan alleen party’s.

Dat laatste punt onderstreepte ook de Amsterdamse cultuurwethouder Touria Meliani na het optreden. Ze sprak van „baanbrekende ervaringen” in het nachtleven – maar de realiteit is dat ze er haar handen aan vol heeft de hoofdstedelijke nachtcultuur in de binnenstad te behouden.

Technotram

Eerder op woensdag reed een volgepakte technotram van dj Reinier Zonneveld door Amsterdam. Het was een releasefeestje ter ere van zijn nieuwe plaat Heaven is Mad (For You). In een interview met NRC omschreef Zonneveld het eerder als „knallende rave techno, mét emotionele lading.” Maar de tram markeerde ook de ludieke aftrap van het hardere dancesegment van ADE: zondag is Zonneveld ook hoofdact van het evenement ‘Awakenings’ in de Ziggo Dome.

Keiharde, supersnelle techno is überhaupt onderwerp van gesprek gedurende deze editie van ADE. De beats gaan tegenwoordig tophard en razen heftig, was een van de conclusies tijdens het congresonderdeel over Hard Techno. Het wordt „the sound of freedom” na de pandemie genoemd, en trekt zowel nieuwe ravers aan als de oude gabbers van weleer.

De vele feesten op ADE zijn inmiddels ook verspreid over de hele stad: van club tot voetgangerstunnel en van de ketelruimte van de oude Bijlmerbajes (nachtclub Levenslang), pop-upclubs in kledingzaken en een oud schoolgebouw tot de NDSM-werf voor het festival Into The Woods en het mega-mainstreamfeest AMF in de Johan Cruijff Arena.

Aftrap van het 28ste Amsterdam Dance Event (ADE) in de passage van het Rijksmuseum.Foto’s MARCO DE SWART / ANP

Aftrap van het 28ste Amsterdam Dance Event (ADE) in de passage van het Rijksmuseum.Foto’s MARCO DE SWART / ANP

DJ Upsammy (boven) tijdens de aftrap van het 28ste Amsterdam Dance Event (ADE) in de passage van het Rijksmuseum.Foto’s MARCO DE SWART / ANP

Het aanbod is navenant breed: er zijn ontbijtfeestjes, queerparties en multidisciplinaire avonden vol kunst en muziek. De eerste lange dansnacht werd woensdag afgetrapt met een orkestraal danceconcert door het Metropole Orkest, de zevende editie inmiddels. Na een vorig jaar geslaagd concert met de Amerikaanse elektronische muziekpionier Suzanne Cianil trad het orkest nu op met het elektronisch duo Tinlicker. De voor het orkest behoorlijk opzwepende dance werd gretig ontvangen.

Lees ook dit achtergrondverhaal over ADE 2023 – met tips