Gazanen vrezen Israëlisch grondoffensief in Rafah

De al zwaar beproefde bevolking van Gaza bereidt zich op een nieuwe humanitaire ramp voor, nu de Israëlische regering vastbesloten lijkt om het leger ook de zuidelijke grensstad Rafah aan te laten vallen. In Rafah en omgeving zitten ruim een miljoen ontheemden, veelal in geïmproviseerde tentenkampen.

Premier Netanyahu heeft het leger opdracht gegeven honderdduizenden Palestijnen uit het gebied te evacueren voor het begin van zo’n nieuw grondoffensief in Rafah. Nu al vinden er veelvuldig luchtbombardementen plaats in en rond de stad. Zondagnacht kwamen daarbij zeker 25 mensen om het leven.

„De bommen vielen dicht bij ons”, zegt de 38-jarige Karam, een leraar Engels, door de telefoon. Uit veiligheidsoverwegingen wil hij alleen met zijn voornaam in NRC. „Het maakte een afschuwelijk lawaai.” Hij is met zijn gezin uit de zuidelijke stad Khan Younis, waar de laatste weken hard is gevochten tussen het Israëlische leger en Hamas, naar zijn schoonouders gevlucht. Met 45 anderen bivakkeren ze nu in een appartementje bestaande uit een woonkamer en twee slaapkamers.

ontheemde inwoner GazaKaram De bommen vielen dicht bij ons, het maakte een afschuwelijk lawaai

De grote vraag is nu waar al deze burgers heen moeten als de gevechten in Rafah nog heftiger zouden worden. Naar buurland Egypte kunnen ze in elk geval niet. Dat land weigert ten stelligste om Gazaanse vluchtelingen te herbergen. Het dreigde dit weekeinde zelfs om het vredesverdrag met Israël uit 1979 op te zeggen, als Israël de Palestijnen de grens zou overjagen. Aan de Egyptische kant van de grens is de bewaking overigens ook al verscherpt.

Lege kuststrook

Het enige overgebleven veilige stukje land in de Gazastrook dat Israël heeft aangewezen, met een oppervlakte van zo’n zestien vierkante kilometer, is een lege kuststrook zonder bebouwing en zonder stromend water. Alle burgers uit Rafah en alle ontheemden zouden daar net samen op passen maar het is volkomen onduidelijk hoe ze vervolgens van voedsel, water en onderdak zouden kunnen worden voorzien.

Zelfs in de huidige omstandigheden hebben de burgers het al zwaar te verduren. „Gisteren ging ik in Rafah op de markt op zoek naar verse kip maar dat mislukte”, vertelt Karam over een steeds haperende telefoonlijn. „De prijs bleek te zijn gestegen tot 20 dollar voor één kip. We eten eigenlijk al weken alleen nog maar ingeblikt voedsel van slechte kwaliteit. Langzamerhand worden we er ziek van. Ik weeg nu 25 kilo minder dan voor het begin van de oorlog.”

Ook het buitenland beseft dat zo’n grondoffensief rampzalige gevolgen kan hebben voor met name de burgers, terwijl het aantal Palestijnse doden als gevolg van de oorlog volgens het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid inmiddels is gestegen tot ruim 28.000. „De mensen in Gaza kunnen niet in de lucht verdampen”, schreef Annalena Baerbock, de Duitse minister van Buitenlandse Zaken op X, het voormalige Twitter. Ook haar Britse collega David Cameron toonde zich zeer bezorgd, terwijl de VS zich eveneens al openlijk tegen zo’n offensief bij Rafah hebben verklaard.

De Nederlandse minister Hanke Bruins Slot noteerde zaterdag eveneens op X: „Het valt moeilijk in te zien hoe grootschalige militaire operaties in zo’n dichtbevolkt gebied niet tot veel burgerslachtoffers zouden leiden en een grotere humanitaire ramp. Dat is niet te rechtvaardigen.” Demissionair premier Rutte zou deze maandag opnieuw persoonlijk naar Israël en de Palestijnse gebieden reizen om te proberen de partijen nader tot een gevechtspauze te brengen.

Lees ook In opspraak geraakte VN-organisatie UNRWA is al sinds 1949 onmisbaar voor de Palestijnen

Hoewel al weken over een staakt-het-vuren wordt onderhandeld is het tot dusverre niet gelukt dit te verwezenlijken. Israël zou hierbij ook de ruim 130 overgebleven gijzelaars, die Hamas meenam na het bloedbad dat het op 7 oktober in Zuid-Israël aanrichtte, vrij willen krijgen. Hamas waarschuwde juist dit weekeinde dat Israël meer slachtoffers onder de gijzelaars riskeert door verder te vechten. Volgens Hamas zijn er de afgelopen vier dagen twee gijzelaars omgekomen en acht gewond geraakt door acties van het Israëlische leger.

Duitse minister van Buitenlandse ZakenAnnalena Baerbock De mensen in Gaza kunnen niet in de lucht verdampen

Het Israëlische leger is ook nog altijd in gevechten met Hamas verwikkeld in het noordelijke deel van Gaza. Daarbij legt Israël ook een steeds groter deel van het tunnelnetwerk bloot van Hamas. Volgens Israëlische woordvoerders liep een van die tunnels vanuit een schacht in het hoofdkwartier van de VN-hulporganisatie UNRWA.

UNRWA, dat miljoenen Palestijnen al decennia van hulp voorziet, is afgelopen weken in opspraak geraakt omdat twaalf medewerkers volgens Israël betrokken zouden zijn geweest bij de aanval van Hamas van 7 oktober. Bewijzen hiervoor zijn overigens niet openbaar gemaakt. Israël suggereerde dat de nu gevonden tunnel een nieuw bewijst vormt van de betrokkenheid van UNRWA bij Hamas. UNRWA zelf zei het kantoor al half oktober te hebben verlaten. Belangrijke donors van UNRWA, waaronder Nederland, hebben hun steun in afwachting van nader onderzoek opgeschort.

Delen Mail de redactie