De gaskraan in Groningen is maandag weer een beetje opengedraaid: op twee locaties in het Groningenveld worden kleine hoeveelheden gas gewonnen. Zo staat het veld ‘stand-by’ als dat nodig is vanwege een tijdelijke hoge vraag naar gas. Dat heeft het kabinet besloten vanwege de verwachte kou, schrijft demissionair staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66, Mijnbouw) maandag in een brief aan de Tweede Kamer. De locaties Spitsbergen en Scheemderzwaag zullen tijdelijk „op de waakvlam worden gezet”.
De gaswinning in Groningen is sinds 1 oktober vorig jaar stopgezet. Daarbij is afgesproken dat het veld wel openblijft voor noodgevallen, bijvoorbeeld bij lage temperaturen. Bij kou in combinatie met uitval van de grootste gasopslag Norg, een noodsituatie waar de regering rekening mee houdt, kan de huidige capaciteit tijdelijk onvoldoende blijken als veel mensen tegelijk gas willen gebruiken. De NAM zal de productielocaties openen, het Staatstoezicht op de Mijnen houdt toezicht op de veiligheid, staat in de brief.
„Bestaande productielocaties op het Groningenveld worden in dit gasjaar op de waakvlam gezet als er sprake is van een gemiddelde effectieve etmaaltemperatuur van -6,5 graden Celsius of lager”, schrijft Vijlbrief. Dat blijkt dinsdag het geval: dan verwacht het KNMI een gemiddelde temperatuur van -6,6 graden Celsius. Zodra het KNMI in de komende twee weken geen gemiddelde temperatuur onder de -6,5 graden verwacht, zal de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) de productielocaties weer sluiten. Volgens de huidige voorspellingen is dat al aanstaande woensdag. „De winning is dus minimaal, namelijk alleen de winning op de waakvlam op twee locaties voor ongeveer twee dagen”, aldus Vijlbrief.
Er zijn geen concrete aanwijzingen dat gasopslag Norg zal uitvallen, maar het kabinet moet op basis van een Europese norm de leveringszekerheid van aardgas borgen. Ook tot een gemiddelde temperatuur van -15,5 graden Celsius en in het geval dat de grootste gasopslag uitvalt moet er genoeg gas zijn om aan de vraag te voldoen. De huidige productiemiddelen voldoen in die uitzonderlijke situatie niet vanaf een temperatuur van -6,5 graden, daarom gaat bij een temperatuur daaronder de gaskraan in Groningen nog even open.
‘Zeer teleurgesteld’
De Groninger Bodem Beweging (GBB) zegt tegenover persbureau ANP „zeer teleurgesteld” te zijn over het besluit van Vijlbrief om de gaskraan weer open te draaien. „Wanneer komt de veiligheid van Groningers eens voorop te staan?”, zegt Merel Jonkheid van GBB. De organisatie stapte eerder naar de rechter met het doel de gaskraan de hele winter definitief dicht te houden. De Raad van State wees dat verzoek uiteindelijk af, omdat de mogelijkheid om bij noodsituaties een beetje gas te winnen „geen significante invloed” heeft op de veiligheid in het gebied.
Dat de gaskraan naar alle waarschijnlijkheid slechts twee dagen opengaat, is voor de GBB geen geruststelling. „Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat opent bij het minste of geringste de waakvlam”, schrijft de organisatie op X. „Zo laten zij Groningers wéér in de kou staan.”
Vanaf 1 oktober 2024 stopt de gaswinning in Groningen definitief. Tijdelijk extra gas winnen in noodsituaties is vanaf dat moment ook niet meer mogelijk. De putten in Spitsbergen en Scheemderzwaag worden dan gedicht.
