Failliet deelscooterbedrijf Bird poogt te redden wat er te redden valt

In september 2017 opgericht. In mei 2018 al 1 miljard dollar waard. De Amerikaanse stepjesverhuurder Bird bereikte het snelst ooit de status van ‘unicorn’.

Ruim vijf jaar later is er van die status niets meer over. Woensdag vroeg Bird uitstel van betaling aan in de Verenigde Staten via een zogenoemde Chapter 11-procedure. Interim-topman Michael Washinushi blijft aan om de „financiële herstructurering” te leiden. Met hulp van een extra 25 miljoen dollar van investeerders probeert Bird, actief in 350 steden, nog te redden wat er te redden valt.

De activiteiten van Bird in Europa gaan voorlopig door. In Nederland zijn e-steps zoals die van Bird niet toegestaan op de openbare weg. Wel verhuurde Bird elektrische fietsen in onder meer Amersfoort en Groningen.

Bird heeft in Amsterdam, op het Rokin, zijn internationale hoofdkantoor gevestigd. Daar werkt echter al een jaar niemand meer, zo blijkt uit navraag. Onduidelijk is hoeveel mensen er werkzaam zijn en of zij hun baan houden. Het bedrijf was donderdag niet bereikbaar voor verder commentaar.

In het Amsterdamse kantoor van Bird werkte al een jaar niemand meer

Grote investeringen

Waar ging het mis bij Bird? In 2018 profiteerde het bedrijf van het succes van verhuurder Airbnb en taxi-app Uber, op dat moment de grootste start-up ter wereld. Investeerders stapten massaal in bedrijven die de ‘deeleconomie’ vertegenwoordigden, het verhuren van producten voor algemeen gebruik. In het geval van Bird vergde dit grote investeringen. Het bedrijf schafte zelf stepjes en fietsen aan en nam de reparatie daarvan voor eigen rekening.

Lees ook Elektrische deelscooter moet stad van auto’s verlossen

<strong>Elektrische deelscooters</strong> in Rotterdam. De gemeente laat maximaal 2.000 deelscooters toe. In mei wordt dat aantal bereikt.

Bird-oprichter Travis VanderZanden, een voormalig werknemer van taxi-apps Uber en Lyft, was in 2017 een van de eerste ondernemers die kansen zag met deelstepjes. Het bedrijf plaatste in zo’n 350 steden rekken vol steps en elektrische fietsen, die gebruikers tegen betaling tijdelijk konden gebruiken. Talloze andere start-ups volgden het concept, met namen als Tier, Lime, Bolt, Dott, Check, Wheels en Go Sharing.

Bird haalde ruim een half miljard dollar aan financiering op bij bekende Silicon Valley-investeerders als Sequoia Capital en Accel. Op zijn hoogtepunt in 2019 was het bedrijf 2,5 miljard dollar waard. In 2021 ging Bird naar de beurs.

Bergafwaarts

Daarna ging het snel bergafwaarts met Bird, dat in 2022 op een omzet van 245 miljoen dollar een verlies van 359 miljoen dollar leed. Bird bleek de kosten te hebben onderschat en kon de laatste jaren steeds moeilijker aan goedkope financiering komen. De pandemie raakte het bedrijf hard. Bird moest tijdens de lockdowns zijn activiteiten in de VS en Europa noodgedwongen stilleggen en ontsloeg 30 procent van het personeel.

Lees ook Amsterdam zet vol in op deelauto’s, deelscooters, deelbakfietsen

<strong>Een van de</strong> <strong>770 deelscooters </strong> die in Amsterdam rondrijden. Het moeten er volgens de Nota Deelvervoer 1200 worden.

Daar kwam nog bij dat steden, ook in Nederland, kampten met overlast door een wildgroei aan deelfietsen, scooters en stepjes. Zo klaagden buurtbewoners in Amersfoort over wildparkeren, in brand gestoken scooters of deelfietsen die in de sloot werden gegooid. In augustus besloot Parijs om deelstepjes te verbieden.

Ook andere aanbieders van deelvervoer hebben het moeilijk en zoeken naarstig naar manieren om winstgevend te worden. Het Italiaans-Amerikaanse Micromobility.com, dat nog even in beeld was om het failliete fietsenmerk VanMoof te kopen, verloor deze week zijn Amerikaanse beursnotering. Het Nederlandse GoSharing trok zich eerder dit jaar terug uit tientallen gemeenten. En het Duitse Tier ontsloeg vorige maand 140 werknemers, bijna een kwart van het personeelsbestand.

Topman VanderZanden maakte de grootste problemen van zijn bedrijf niet meer mee. Hij verliet Bird in juni dit jaar om onduidelijke redenen. De oprichter meldde bij zijn vertrek „te gaan werken aan een aantal nieuwe ideeën”.

Correctie 21 december 2023: in een eerdere versie van dit artikel stond dat Bird ook scooters verhuurde. Dit klopt niet en is hierboven aangepast.

Leeslijst