DNB: economie koelt in 2023 af, inflatie is voorlopig nog hoog

De Nederlandse economie zal komend jaar met slechts 0,8 procent groeien. De inflatie blijft in 2023 en 2024 hoog, rond de 5 procent. Dat voorspelt De Nederlandsche Bank (DNB) in de maandag gepubliceerde Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten (EOV).

DNB is hiermee iets pessimistischer gestemd dan het Centraal Planbureau in zijn laatste raming begin deze maand. Het CPB ging voor volgend jaar uit van een economische groei van 0,9 procent en inflatie van 3,5 procent.

Volgens de centrale bank heeft de Nederlandse economie dit jaar „op volle toeren” gedraaid, herstellend van de coronacrisis. Hierdoor komt de groei van de economie dit jaar uit op 4,2 procent, vooral behaald in het tweede kwartaal. Sinds halverwege dit jaar is de economie afgekoeld, waardoor nu sprake is van een lichte krimp. In de loop van volgend jaar zal weer sprake zijn van groei, waardoor op jaarbasis het bruto binnenlands product met circa 0,8 procent zal toenemen, voorziet de centrale bank. Na 2023 herstelt de economie zich verder, en voor 2024 wordt er een groei van 1,6 procent voorzien.

Piek inflatie bijna voorbij

De inflatie heeft naar verwachting dit jaar haar piek bereikt, met gemiddeld 11,5 procent hogere prijzen. Als de energieprijzen niet verder stijgen en aangekondigde overheidsmaatregelen – zoals het energieplafond – doorgang vinden, volgt in de komende jaren een minder hoge inflatie. Met 4,9 procent in 2023 en 5,0 procent in 2024 is die inflatie nog wel ver boven het doel van de Europese Centrale Bank (ECB), waaraan DNB de Nederlandse inflatiegegevens levert.

De ECB streeft naar een inflatie in de eurozone van net onder de 2 procent. Vorige week besloot de ECB nog tot een nieuwe renteverhoging, om de economie af te koelen en de inflatie te doen dalen. Ook besloot het bestuur van de ECB, waar namens DNB president Klaas Knot meestemt, om de komende vergaderingen de rente verder te verhogen.

DNB heeft nog een alternatief scenario uitgerekend, voor als de energieprijzen langer hoog blijven en de wereldhandel, mede daardoor, minder hard groeit. In dat geval groeit de Nederlandse economie in 2023 en 2024 0,8 procentpunt minder dan geraamd. De inflatie blijft dan bovendien veel hoger, boven de 9 procent.

DNB is voor de Nederlandse regering een belangrijke economische adviseur. In de EOV doet zij een aantal aanbevelingen aan minister van Financiën Sigrid Kaag (D66). Zo is de centrale bank tegen een langdurige compensatie van energielasten. „Richt het compenserende beleid alleen op de huishoudens die zonder inkomenssteun in financiële problemen komen”, schrijft DNB. „Bij ongerichte, brede ondersteuning wordt het moeilijker om de inflatie af te remmen.”

Lees ook: De oorlog in Oekraïne schopt alle economische ramingen in de war

Meer regie overheid

De Nederlandse overheid zou daarnaast de steun moeten inperken aan energie-intensieve bedrijven. Die steun wordt snel erg duur als de energieprijzen hoog blijven. Bovendien houdt het niet-levensvatbare bedrijven in leven, terwijl in een krappe arbeidsmarkt hun werknemers juist nuttig elders aan de slag zouden kunnen.

De Nederlandse overheid zou om de energielasten te verlichten, juist nog meer de regie moeten nemen als het gaat om verduurzaming en energiebesparing. Olaf Sleijpen, directeur financiële stabiliteit bij DNB: „Er is door de overheid al veel opgelijnd om verduurzaming te financieren. Maar het gaat erom dat je meer van boven moet afspreken hóé je dat gaat doen.” Sleijpen vindt dat juist omdat de arbeidsmarkt zo krap is, de middelen nu moeten worden gericht op woningen met een slecht energielabel. „Woningen met een goed energielabel, laat die eerst maar even. Je moet heel gericht bekijken welke woningen eerst aan de beurt moeten komen om energie-efficiënt te worden. De mensen die dat werk moeten doen, die moeten ook ergens vandaan komen en we moeten hen zo optimaal mogelijk inzetten en benutten. 2023 moet het jaar worden van verduurzaming. Daarvoor is meer centrale regie nodig.”

Correctie (19 december 2022): het Centraal Planbureau heeft in december nog nieuwe ramingen gepubliceerd, terwijl in dit artikel de ramingen uit september waren aangehaald. Dit is aangepast.