Ruim driehonderd pagina’s met seksueel getinte WhatsApp-berichten aan een kantoormedewerkster over een periode van drieënhalf jaar. „Zeer expliciet materiaal.” Die tekstberichten en foto’s dienden als voornaamste bewijs in een tuchtzaak tegen Marc Overmars, voormalig directeur voetbalzaken van Ajax.
De tuchtcommissie van het Instituut Sportrechtspraak (ISR) schorste hem donderdag voor twee jaar, waarvan één jaar voorwaardelijk. Het gaat om functies binnen de KNVB of organisaties die daaraan verbonden zijn – lees: Nederlandse voetbalclubs.
De uitspraak kan gevolgen hebben voor zijn huidige functie als technisch directeur van de Belgische club Royal Antwerp FC. Dat is het geval wanneer de KNVB de zaak meldt bij wereldvoetbalbond FIFA, die de straf dan internationaal kan overnemen. Een woordvoerder van de KNVB liet donderdag weten dat de bond hier nog geen uitsluitsel over kan geven. „Wij gaan de uitspraak bestuderen en bekijken wat de consequenties zijn.”
Februari vorig jaar stapte Overmars op bij Ajax wegens „het gedurende een langere periode versturen van grensoverschrijdende berichten aan meerdere vrouwelijke collega’s”, stelde de club. NRC deed in de maanden daarvoor onderzoek naar seksueel grensoverschrijdend gedrag van de directeur voetbalzaken. De krant sprak met elf (oud-)medewerksters, die om verschillende redenen anoniem wilden blijven. Daaruit bleek onder meer dat Overmars seksueel getinte tekstberichten en dickpics verstuurde aan ondergeschikten.
Lees ook De appjes van Marc Overmars werden almaar dwingender
Overmars heeft zich „niet gehouden aan de regel dat hij zich onthoudt van seksuele intimiteiten via welke communicatiemiddelen dan ook”, schrijft de tuchtcommissie in de uitspraak.
Grote impact
De zaak is opgebouwd rond één concrete melding. Overmars’ berichten aan de vrouw – die 26 januari 2022 melding deed binnen Ajax, zes dagen na de geruchtmakende uitzending van BOOS over The Voice of Holland – zijn bekeken door een werknemer van de club en een externe deskundige, die twee keer uitvoerig met haar sprak.
Ze hebben „grote impact” op haar gehad, staat in de uitspraak. De vrouw voelde zich gezien haar afhankelijkheidsrelatie tot Overmars „niet bij machte” andere stappen te zetten die zijn onwenselijke gedrag zouden hebben kunnen stoppen. Ze wil anoniem blijven.
In zijn verweer zei Overmars dat hem niet duidelijk was dat het contact als ongewenst werd ervaren. Hij had de indruk dat sprake was van „wederkerigheid en vrijwilligheid”.
De tuchtcommissie schuift die lezing terzijde: van Overmars had, gelet op zijn functie, „verwacht mogen worden, dat hij zich bewust was geweest van de voorbeeldfunctie die hij had en dat hij zich van dergelijk gedrag had onthouden, ook wanneer hij meende dat het geschiedde op basis wederkerigheid en vrijwilligheid”.
Opvallend is dat de meldster niet heeft meegewerkt aan het ISR-onderzoek. Dat is om die reden voornamelijk gebaseerd op wat zij tegen Ajax heeft verklaard en wat een werknemer van de club aan beeldmateriaal en berichtenverkeer heeft gezien – want ook daar beschikte het ISR niet over.
Wanneer Overmars begin februari 2022 wordt geconfronteerd met de melding, vertelt hij tegen een Ajax-werknemer dat hij „naar 10 à 15 vrouwen niet zakelijke berichten, seksuele toespelingen en/of seksueel getinte berichten” heeft gestuurd. Dit blijkt uit een verklaring die is opgenomen in de uitspraak, gebaseerd op wat de betreffende Ajax-medewerker aan de ISR-onderzoekers vertelde.
Dat de nu 50-jarige Overmars had verteld dat „er meerdere vrouwen waren met wie hij een soortgelijk contact had gehad” als met de medewerkster die melding deed, ontkent hij tegen het ISR. Wie de vrouwen zijn, is ISR niet bekend. Volgens de aanklager is „eerst meer onderzoek nodig”.
Fishing expedition
De straf valt aanmerkelijk lager uit dan de aanklager eiste. Die wilde een schorsing van vijf jaar, waarvan twee jaar voorwaardelijk. De tuchtcommissie nam bij de strafbepaling in overweging dat de kwestie „veel publiciteit heeft gekregen” en dat Overmars daardoor „is beschadigd”, maar neemt de lange duur van het grensoverschrijdende gedrag ook mee in het oordeel.
Het verweer van Overmars dat de ISR-procedure „onredelijk lang” heeft geduurd en dat sprake was van een „fishing expedition” werd terzijde geschoven.
Een van de vrouwen die NRC vorig jaar sprak voor het onderzoek naar het seksueel grensoverschrijdende gedrag van Overmars, ziet de uitspraak als een vorm van erkenning. Zij beschouwt het gedrag van Overmars als een misstand in een gesloten wereld. „Dat ik tot de dag van vandaag anoniem wil blijven, bewijst hoe groot de angst nog altijd is”, zegt ze.
Een zegsman van Overmars zegt tegen NRC dat de technisch directeur van Royal Antwerp geen behoefte heeft om te reageren op de uitspraak.
