De rechtervoet van ‘Unser Uwe’ kreeg een standbeeld

‘Uwe, Uwe, Uwe…” Uit vele duizenden kelen klonk de voornaam van de populairste West-Duitse voetballer van dat moment – de 29-jarige aanvaller Uwe Seeler. Het was 31 juli 1966, daags na de finale waarin West-Duitsland door Engeland verslagen was, in de verlenging. De ploeg was in Frankfurt op Duitse bodem teruggekeerd en werd als winnaar ontvangen. Verliezen van Engeland, op Wembley, was geen schande.

Vele jaren later zou het Duitse voetbaltijdschrift Kicker een foto van Uwe Seeler kort na de WK-finale tot foto van de eeuw kiezen. Een verslagen speler, met hangende schouders en zijn hoofd in de verste stand voorover gebogen, loopt het veld af, op weg naar koningin Elizabeth in de koninklijke loge én de zilveren medaille. Een geüniformeerde suppoost die naast hem loopt houdt zijn rechterhand op de rug van de gebroken speler. Dit werd voor West-Duitsland hét beeld van de verloren finale – een gebroken Uwe, Uns Uwe, zoals de Duitsers hem liefkozend noemden. Onze Uwe. Het was Seelers derde WK, en dichter bij de wereldtitel was hij niet geweest en zou hij ook niet meer komen.

Scoren op vier WK’s

In 1958 maakte Seeler in Zweden zijn WK-debuut. West-Duitsland verloor de halve finale van het gastland, Brazilië won de wereldtitel. Vier jaar later in Chili dezelfde wereldkampioen, opnieuw met Garrincha en Pelé. West-Duitsland verloor in de kwartfinale van Josip Skoblars Joegoslavië. In 1966 strandden de Duitsers onfortuinlijk op Wembley, in 1970 in Mexico zou Pelé voor de derde keer wereldkampioen worden met Brazilië en stond Uwe Seeler voor de vierde keer met lege handen – voor de derde keer als aanvoerder. Schrale troost: op het nippertje troefde Seeler de Braziliaanse superster Pelé af door als eerste voetballer te scoren op vier opeenvolgende WK’s. Die laatste keer verkeerde Seeler voor het eerst op een eindtoernooi in het prettige gezelschap van die andere ‘Bomber’, Gerd Müller, de 24-jarige spits van Bayern München die in 2021 overleed. De doelpuntenmachines gingen door het leven als ‘Der Alte Bomber’ en ‘Der Junge Bomber’. Seeler werd op het middenveld gepositioneerd. Maar ook daar scoorde hij – misschien wel het belangrijkste doelpunt uit zijn carrière, in de kwartfinale tegen Engeland. En zoals zo vaak vanuit een bijna onmogelijke positie. Vlak voor tijd kopte Seeler een voorzet van Karl-Heinz Schnellinger richting goal, doelman Peter Bonetti was kansloos: 2-2. In de verlenging scoorde Müller het winnende doelpunt. In de daaropvolgende halve finale moesten de Duitsers buigen voor Italië, in een treffen voor ruim 100.000 toeschouwers in het Aztekenstadion dat de geschiedenis inging als ‘de wedstrijd van de eeuw’.

Twee maanden later speelde Seeler tegen Hongarije zijn laatste wedstrijd voor de nationale ploeg, kort daarna kreeg hij het Bundesverdienstkreuz, de hoogste onderscheiding in West-Duitsland die niet eerder aan een sporter was gegeven. In 72 interlands had hij 43 doelpunten gemaakt.

Zijn afscheid van het clubvoetbal kwam in 1972, na negentien jaar bij HSV waarin hij 476 wedstrijden speelde en 404 maal scoorde. „Vergiss den Uwe nicht”, zong de Oostenrijkse schlagerkoning Udo Jürgens op het afscheidsfeest, als gelegenheidsvariatie op zijn hit dat jaar ‘Vergiss die Liebe nicht’. Ook na zijn voetbalpensioen koesterden de Duitsers hem als Einer von uns en Einer wie keiner.

De volledige oogst van clubspeler Seeler: de landstitel in 1960, de beker in 1963 na een finale tegen Borussia Mönchengladbach waarin hij alle drie de doelpunten maakte. Europees succes bleef uit in de bijna twintig jaar dat Seeler in Hamburg speelde; in 1968 verloor HSV de finale van de Europa Cup 2 van Gianni Rivera’s én Karl-Heinz Schnellingers AC Milan, in de Kuip in Rotterdam.

In 1978 maakte Seeler een comeback, in buitenlandse dienst: een eenmalig optreden voor het Ierse Cork Celtic, in een officiële wedstrijd. Zijn ploeg verloor, maar Uns Uwe, ook buiten het veld aan de zijde van echtgenote Ilka Buck (oud-handbalster bij HSV) altijd spectaculair normaal gebleven, nam op 41-jarige leeftijd afscheid in stijl: hij scoorde tweemaal.

In Hamburg staat bij het stadion van HSV een standbeeld. Niet van clubman Seeler, maar een reusachtig exemplaar van zijn rechtervoet; de voet waarmee hij zijn stad en zijn land zoveel plezier verschafte.