WK-favoriet Duplantis leerde polsstokhoogspringen in de achtertuin

Greg Duplantis (60) was in zijn tijd een verdienstelijk polsstokhoogspringer. Zijn beste sprong had hij in 1993: bij een wedstrijd in het Deense Aarhus ging hij over 5 meter en 80 centimeter, een hoogte waar hij daarna nooit meer bij in de buurt kwam. Toch haalde hij drie jaar later nog bijna het olympische team van de Verenigde Staten voor de Spelen in in Atlanta.

Op een zaterdag in maart 2017, ziet Duplantis zijn jongste zoon Armand bij de Amerikaanse atletiekkampioenschappen voor middelbare scholieren het publiek opzwepen, terwijl een polsstok op zijn schouder rust. De jongen is zeventien, maar heeft aan zelfvertrouwen geen gebrek. Als hij zijn aanloop inzet, beginnen de toeschouwers steeds sneller te klappen. Hij plaatst zijn stok in de bak, katapulteert zichzelf omhoog en springt ogenschijnlijk moeiteloos over 5,82. Terwijl mensen schreeuwen en springen omdat zojuist het wereldrecord voor junioren is gebroken, steekt Greg Duplantis alleen zijn armen omhoog. Zijn zoon is hem voorbij, nú al. „Dat was geweldig”, zegt Duplantis per telefoon. „We waren uitgelaten van geluk.”

Armand Duplantis is inmiddels wereldrecordhouder bij de senioren met een hoogte van 6,20. De olympisch kampioen van Tokio is zondag de huizenhoge favoriet bij de wereldkampioenschappen atletiek in het Amerikaanse Eugene.

Bij de familie Duplantis draait alles om sport. Vader Greg, een Amerikaan, en moeder Helena, uit Zweden, leren elkaar kennen op Louisiana State University (LSU), waar ze voor de atletiekploeg uitkomen. Zij als meerkampster, hij als polsstokhoogspringer. Ze krijgen vier kinderen: Andreas, Antoine, Armand en Johanna.

Niet alleen Armand (22), die voor Zweden uitkomt, is een talentvolle sporter. Andreas (29) was een goede polsstokhoogspringer tijdens zijn studiejaren op LSU, Antoine (25) speelt professioneel honkbal in New York en Johanna (19) is Zweeds jeugdkampioen met de polsstok. Greg Duplantis pikte die discipline op als tiener. „Ik deed allerlei sporten. Tot mijn broer een keer ging polsstokhoogspringen. Na één sprong was ik verkocht.”

Springen in Lafayette

Een polsstokhoogspringer moet fysieke explosiviteit, technische vaardigheid en mentale onbevreesdheid zien te combineren. Dat trok Greg Duplantis aan. „Vergelijk het met golf. Al loop je je beste ronde ooit, je kunt toch nog beter.” Wat ook meespeelde, zegt Duplantis, is dat zijn lengte hem niet beperkte bij het springen – hij is 1,67 meter.

Toen Duplantis zag dat zijn oudste zoon Andreas talent had voor sport, liet hij hem een keertje met een polsstok springen. Het zesjarige jochie bleek het leuk te vinden, en Duplantis besloot een eenvoudige stellage in de achtertuin van hun huis in Lafayette te bouwen. „De mat maakte ik van tapijtvulling en een visnet.” In de jaren erna werd die eenvoudige stellage een volwaardige springfaciliteit, voor een zacht prijsje overgenomen van LSU. Een bevriende timmerman legde een startbaan aan.

Het was logisch dat Armand ook met polsstokhoogspringen begon, zegt zijn vader. „Hij zag het zijn broers altijd doen, dus hij begon gewoon.” Op vierjarige leeftijd maakte Armand zijn eerste sprong, waar andere kinderen meestal niet beginnen voor hun tienerjaren.

De kinderen Duplantis waren extreem competitief, en niet alleen met de polsstok. Op zijn twaalfde wilde Armand honkballen, in een poging met zijn schoolteam de Little League World Series te halen, het ‘wereldkampioenschap’ voor spelers tot 12 jaar. „Andreas had het zover geschopt, dus dat wilde hij ook”, zegt vader Duplantis. Het team van Armand bleek niet goed genoeg voor de World Series.

De broers zijn nog altijd hecht. Dat is volgens hun vader te danken aan Andreas. „Hij betrok zijn broertjes altijd bij het sporten. Ook toen bleek dat Antoine meer talent had in honkbal en Armand beter kon polsstokhoogspringen. Hij was nooit jaloers.”

Slepen over de grond

Voor de ontwikkeling van Armand was het cruciaal dat hij zo jong mocht meedoen; nog altijd zijn de sporen van zijn vroege kennismaking met polsstokhoogspringen zichtbaar in zijn techniek, zegt zijn vader. „Toen hij tien was, wilde Armand al springen met stokken van vier meter. Die kon hij nauwelijks in de lucht houden, dus bij de aanloop sleepte de stok over de grond.”

De conventie is dat het gesleep met de stok de snelheid van de aanloop afremt, waardoor de sprong minder hoog uitvalt. De meeste kinderen leren het dan ook af. Maar Armand laat aan het eind van zijn aanloop de stok nu nog steeds over de grond slepen. „Het maakt het voor hem makkelijker om de stok in de bak te plaatsen,” zegt zijn vader. „Hij heeft daardoor een fractie meer tijd zich optimaal voor te bereiden voor de sprong. Het is een voordeel geworden.”

Het was al snel duidelijk dat Armand technisch een heel goede polsstokhoogspringer zou worden. Het was volgens Greg alleen de vraag hoe zijn zoon zich fysiek zou ontwikkelen. In 2019 ging ook Armand studeren en sporten aan LSU. Het gaf hem structuur, maar er werd ook gefeest. „Hij heeft dat jaar een hoop lol gehad”, zegt zijn vader. „Zijn moeder en ik vonden dat wel goed. Het is niet gezond als je maar met één ding bezig bent.”

Datzelfde jaar vonden de WK plaats in Doha. Armand werd er tweede, achter de Amerikaan Sam Kendricks, die ook 5,97 sprong maar de hoogte ervoor een poging minder nodig had. Daarna zag je een merkbare verandering in Armands houding, zegt Greg. „Hij was er kapot van, wilde niet meer verliezen. Die winter besloot hij professioneel sporter te worden.” Sindsdien kan niemand meer met Armand wedijveren. „Hij is substantieel beter dan de rest”, constateert zijn vader droog.

Armand wordt gecoacht door zijn ouders – Helena doet het fysieke gedeelte, Greg de techniek. Al is hij de laatste jaren meer een klankbord, zegt hij. „Armand is volwassen geworden. Hij weet heel goed wat hij wil en wat hij doet. Hij vraagt mij wel om mijn mening, maar meestal ben ik het met hem eens.”

Dat zijn zoon nu wereldwijd een van de uithangborden van de atletiek is, zoals Usain Bolt vroeger, doet Greg Duplantis weinig. „We zijn een normale familie gebleven. Sowieso praten we buiten de atletiekbaan liever over andere dingen.” Bijvoorbeeld over golf, de sport die Greg vroeger heeft leren spelen en Armand tijdens de coronacrisis oppikte. Het is een favoriet gespreksonderwerp voor vader en zoon, want zoals gezegd: ook bij golf kan het altijd beter.