Symbooldiscussies leiden onvermijdelijk tot frustraties in beide kampen. Zelf was ik vooral verbaasd over de emotionaliteit van de discussie, die lang is blijven doorsluimeren in mijn mailbox.
Allicht omdat ik zelf ooit taalkunde heb gestudeerd, vind ik het vreemd dat ik in deze discussie zelden of nooit een taalkundig argument in mijn mailbox heb gehad.
Voorstanders van “wit” beweren vaak met grote stelligheid dat er in de koloniale zeventiende eeuw gekozen is voor “blank” omdat dat stond voor puur en rein. Wie heeft er dan gekozen? En hoe weet je welke bedoeling die had? Zulke uitspraken lijken me eerder op de rand van de pseudowetenschap te balanceren. De standaardisering in het Nederlands, zeker in Vlaanderen, komt pas echt op gang in de tweede helft van de negentiende eeuw, zelfs begin twintigste eeuw. Als u iemand ontmoet die beweert te weten waaròm “blank” het gehaald heeft, dan zou ik die stelling toch met de enige argwaan benaderen. Niemand kan dat met zekerheid weten. En als we zeggen dat de straten “blank” staan, bedoelen we niet dat die straten daar puur en rein van worden, maar wel dat ze na een overstroming vies en vuil zullen zijn.
En toch ben ik geen taalconservatief. Taal mag veranderen. Als mijn kinderen later “wit” zeggen, dan is dat maar zo. Het enige wat me ergert is dat die taalverandering op hoge poten wordt afgedwongen met dure woorden als “dekolonisatie” terwijl de argumentatie daarvoor vrij mager is. In mijn mailboxen hielden de “blanken” en de “witten” elkaar vrijwel perfect in evenwicht. Beide zijden met hun emoties. Het resultaat is niet dat de samenleving inclusiever wordt van die discussie, maar juist dat ze meer gepolariseerd geraakt.
Aan actievoerders was het soms heel moeilijk om uit leggen dat ook andere mensen emoties hebben. Dat zij het bijvoorbeeld echt wel als een onterecht verwijt ervaren te moeten horen dat hun ouders of zijzelf “koloniaal” of zelfs “racistisch” waren omdat ze het woord “blank” gebruikten. Terwijl ze oprecht nooit iets kwaadaardig bedoeld hebben met dat woord.
Ik heb de redactie daarom aangeraden om “blank” en “wit” door elkaar te gebruiken. Ik vind niet dat de openbare omroep een kant moet kiezen of met de fanfare voorop moet gaan lopen in dit soort zaken.
“Blank” is in deze context overigens wel degelijk een kleur. En zoals ik bij mezelf kan vaststellen is die kleur niet wit. Ook blanke mensen zijn dus mensen van kleur. Alleen onzichtbare mensen hebben geen kleur.
