De Japanse architect Riken Yamamoto krijgt de Pritzker Prijs, de ‘Nobelprijs’ van de architectuur

De Japanse architect Riken Yamamoto (1945) heeft de Pritzker Architecture Prize 2024 gewonnen. De jury kende de Amerikaanse Pritzker Prijs, de zelfbenoemde ‘Nobelprijs’ van de architectuur, aan Yamamoto toe wegens het sociale karakter van zijn architectuur. „Zijn werk is altijd verbonden met de samenleving”, aldus Tom Pritzker, voorzitter van de Hyatt Foundation, de door de Hyatt hotelketen in het leven geroepen stichting die de prijs financiert. „Yamamoto heeft een nieuwe architecturale taal ontwikkeld die niet slechts woonruimtes creëert, maar ook gemeenschappen waarin gezinnen samenwonen.”

Yamamoto begon zijn architectenbureau in 1973, twee jaar na de voltooiing van zijn architectuuropleiding aan de Universiteit van Tokyo. In de tussenliggende jaren maakte hij een studiereis door de hele wereld, die hem tot het inzicht bracht dat „het idee van een ‘drempel’ tussen publieke en private ruimtes universeel is”, zoals hij het zelf omschrijft. „Dorpen zien er overal anders uit, maar hun werelden lijken op elkaar.”

Het Yokosuka Kunstmuseum, ontworpen door Riken Yamamoto, in Yokosuka, Japan.
Foto Tomio Ohashi/ AP

Transparant

Uitgangspunt van Yamamoto’s architectuur is dat ruimtes niet alleen de gebruikers moeten dienen, maar een hele gemeenschap. Daarom gaf hij de negen transparante huizenblokken die in 2010 naar zijn ontwerp in de Zuid-Koreaanse stad Seongam werden voltooid, allemaal gemeenschappelijke ruimtes, speelplaatsen, tuinen en luchtbruggen die de blokken met elkaar verbinden.

Yamomoto heeft vooral in Azië talrijke woningcomplexen, scholen, bibliotheken en universiteitsgebouwen gebouwd. Tot zijn belangrijkste werken behoren de bibliotheek in de Chinese stad Tianjin (2012) en de Zokei Universiteit in Nagoya, Japan (2012). In Europa bouwde hij De Cirkel, een gebouwencomplex met winkels en horeca bij het vliegveld van Zürich.

Yamamoto is de 53ste winnaar van de Pritzker Prijs en de negende uit Japan. Eerdere prijswinnaars waren onder anderen de Zwitser Peter Zumthor (2009), de Brits Richard Rogers (2007), de Irakese Zaha Hadid (2004) en de Nederlander Rem Koolhaas (2000).