DSM-Firmenich schenkt zijn kunstcollectie ter waarde van 2 miljoen euro aan Heerlen

DSM-Firmenich schenkt de DSM-kunstcollectie aan de gemeente Heerlen. Dat heeft het voedingschemiebedrijf, ontstaan uit de fusie van het Nederlandse DSM en het Zwitserse Firmenich woensdag bekendgemaakt. Heerlen gaat de verzameling onderbrengen bij cultuurinstelling Schunck. Schunck huist in het Heerlense Glaspaleis, een monumentaal warenhuis uit 1933 van architect Frits Peutz.

Het bedrijf en de gemeente waren al een tijdje in overleg met elkaar over de toekomst van de collectie. Bij de schenking gaat het om ruim vijfhonderd kunstwerken van onder anderen Ger Lataster, Pieter Defesche, Sinkichi Tajiri, Barbara Banajo en Haddasah Emmerich. Gezamenlijk vertegenwoordigen ze een geschatte waarde van zo’n twee miljoen euro.

In 1952 begon DSM, toen nog het bedrijf van de Staatsmijnen, met verzamelen en legde daarbij aanvankelijk de nadruk op kunstenaars uit Limburg. Vanaf 2003 verlegde het bedrijf de focus op nationale en internationale kunstenaars.

In en rond Heerlen werd gevreesd voor het verdwijnen van de collectie uit de regio. DSM-Firmenich verhuist deze maand haar hoofdkantoor van Heerlen naar Maastricht. De aankondiging van dat voornemen werd door sommigen al beschouwd als verraad aan de wortels van het bedrijf in de voormalige mijnstreek. De angst bestond dat ook de kunstverzameling mee zou verhuizen naar de Limburgse hoofdstad of op termijn zelfs in Zwitserland zou kunnen belanden.

Open brief

De Heerlense kunstenaar Toon Hezemans, schrijver van een open brief over de kwestie, noemde dat soort gedachten in NRC eerder „onverdraaglijk”. Hij vreesde dat de kunstcollectie niet meer de aandacht zou krijgen die ze verdient. „In vroeger tijden was de directie van het bedrijf echt betrokken bij de regio en het kunstklimaat ter plaatse. Nu lijkt alles gericht op aandeelhoudersbelangen. Take the money and run. Nou, als dat de instelling is, ga dan lekker chardonnay drinken in Maastricht en laat de ballast hier.”

Lees ook DSM gaat, maar Heerlen wil de kunstcollectie van bedrijf houden

Daan Wildschut, ‘Lente’, 1962. (olieverf op doek)

Tot en met de publieke ontsluiting van de collectie volgend jaar werkt Schunck samen met Catharien Romijn, de kunstcurator van DSM-Firmenich, om het verhaal van de verzameling vast te leggen en over te dragen. In 2025, door Heerlen uitgeroepen tot Jaar van het Erfgoed, komt er een tentoonstelling in Schunck. De collectie wordt daarnaast structureel zichtbaar gemaakt in het Kunstdepot van die instelling.

Fabian de Kloe, artistiek directeur van Schunck, zei in NRC dat de DSM-collectie wat hem betreft perfect aansluit op de verzameling van de gemeente Heerlen, die ook door Schunck wordt beheerd. Beiden ontstonden in dezelfde tijd en kennen overlappingen wat betreft kunstenaars. De werken „vertellen het verhaal van een gemeenschap, de wortels in het mijnverleden maar ook het vermogen tot transformeren daarna. DSM, dat zichzelf een paar keer opnieuw uitvond, is daar een voorbeeld van.”