Dagelijks kat-en-muisspel met het Israëlische leger om te overleven

The Devil’s Drivers voelt bij vlagen als een ouderwetse ‘car chase’-film uit de jaren zeventig, met groezelige shots vanuit stoffige auto’s. De voertuigen zijn de enige luxe die de drie Palestijnse hoofdpersonen van de documentaire zich kunnen veroorloven. Veel stenen huizen zijn gesloopt aan het slot van de film, die een periode van acht jaar beslaat; gezinnen in het dorpje Yatta, in het zuiden van de Westelijke Jordaanoever, leven nu in plastic tenten. Stromend water en straatverlichting heeft dit gebied al lang niet meer.

Voor de bedoeïenen zijn er weinig opties om geld te verdienen. Werkvergunningen voor Israël zijn schaars omdat bewoners uit de Palestijnse gebieden als veiligheidsrisico worden gezien. Daarom werken de mannen die regisseurs Daniel Carsenty en Mohammed Abugeth hebben gevolgd voor hun film als mensensmokkelaars, die dagelijks een kat-en-muisspel spelen met het Israëlische leger.

De makers bieden zo een inkijk in een plek waarvan de al decennia durende problemen nauwelijks meer prioriteit lijken te hebben op het wereldtoneel. De gecompliceerde geopolitieke context – de intifada’s, de moord op Yitzhak Rabin, de bouw van de muur – wordt kort geschetst in wonderschone animaties; het draait in de film vooral om gewone mensen die de gevolgen van al deze gebeurtenissen ondervinden.

De dreiging die ook de makers ondervonden tijdens het (met tussenpozen) draaien is in elk shot voelbaar. Opnames moeten regelmatig worden afgebroken bij achtervolgingen of controles; de beelden zijn in de montage aangevuld met homevideo’s van de drie hoofdpersonages. De makers stopten in 2017 met filmen; de verjaring van mensensmokkel is drie jaar, zodat de protagonisten niet in de problemen konden komen door de documentaire.

Hoe kan je een fatsoenlijk mens blijven in een wereld waarin de spelregels elke dag veranderen en niets zeker is? Het snijdt door je ziel als Ali fantaseert over de studie tot dierenarts die zijn zoontje in Europa wil gaan volgen. De kans op vrede in dit gebied lijkt bijna nog groter.

Bekijk een overzicht van onze recensies over film