De vader van Anna staat net als ik op blote voeten aan de rand van ‘badje 4’ te kijken hoe onze dochters door het grote gat zwemmen. We zien al bijna twee jaar hoe ze een puntmuts maken, en met pipobenen zwemmen. Anna’s vader zucht diep: „Weet je dat dat zwemdiploma inmiddels bijna 1.500 euro kost?” Ik reageer, meteen: „Maar ze hebben toch veel plezier in het zwemmen?” Hij lacht, en zucht nog een keer.
Eenmaal thuis dringt door wat de vader van Anna eigenlijk zei. 1.500 euro, voor zwemdiploma A. Onze kinderen zwemmen elke week een uur. Dat kost 59 euro per maand. Een heel gebruikelijk bedrag voor zwemles, weet ik uit mijn omgeving. Twee jaar over je zwemdiploma doen is lang, maar niet uitzonderlijk. Ik had de totaalsom van twee jaar zwemles nog nooit berekend – en realiseer me dat het neerkomt op een ontluisterend bedrag.
Steeds meer kinderen halen geen zwemdiploma, lees ik tegelijkertijd in het nieuws. Vooral kinderen uit de lagere inkomensgroepen, staat erbij. Ja hallo, denk ik, dat lijkt me nogal wiedes. Sommige zwemscholen zijn iets goedkoper. Sommige kinderen zwemmen sneller af. Op sommige plekken is er nog schoolzwemmen of biedt de gemeente gratis zwemles aan. Maar de meeste kinderen leren zwemmen bij een zwemschool, en dan ben je rustig 1.000 euro per diploma kwijt. Maal twee of drie kinderen: tel uit je verlies, voor iets wat een basisvaardigheid zou moeten zijn.
Tussen 2018 en 2022 is het percentage kinderen tussen 6 en 16 jaar dat geen zwemdiploma heeft, ruim verdubbeld: van 6 naar 13 procent. Van de kinderen uit de hoogste inkomensgroepen leert 2 procent niet zwemmen, maar voor kinderen uit de laagste inkomensgroepen geldt dat een kwart geen zwemdiploma heeft, meldt het Mulier Intituut. Een kwart! Daarnaast zijn er de cijfers van het Centraal Plan Bureau waaruit blijkt dat kinderen uit die groepen ook zo’n tien keer vaker verdrinken.
En als je nu inzicht in de vorderingen van je kind kreeg, maar dat is bij onze zwemschool niet het geval. Er wordt schouderophalend gereageerd als je vraagt hoe lang het nog gaat duren. Wat buiten kijf staat: er moeten echt nog wel wat lesjes bij. Ook daarin staat onze zwemschool niet alleen, hoor ik om me heen. Als je cynisch bent, zou je bijna denken dat zwemscholen vooral willen cashen. Al die drukke ouders in de continue carrousel van hun werk, crèche, school en het zwembad klagen toch niet – uit tijdgebrek.
Of, en dat is nog veel cynischer, ze sturen hun kinderen dus niet naar zwemles, uit geldgebrek. Voor de laagste inkomens zijn er tegemoetkomingen, maar die zijn volgens het Mulier Instituut te onbekend, en te moeilijk aan te vragen. Maar met tarieven van 1.000 euro per diploma kost zwemles ook voor mensen met iets hogere inkomens gewoon te veel. Zwemles is bijna een eliteproduct geworden, en daar is maar één oplossing voor. Voer het schoolzwemmen weer in.
Het goede nieuws is: dat lijkt dichterbij dan ooit. De BBB wil schoolzwemmen „waar mogelijk” weer introduceren. NSC pleit voor een nationaal programma voor sport en bewegen. De PVV wilde altijd al dat schoolzwemmen terugkeert, al ontbreekt het specifieke punt in het laatste partijprogramma. Toch fijn om te merken dat sommige dingen in de formatie niet eens punt van onderhandeling hoeven te zijn.
Marijn de Vries is oud-profwielrenner en journalist.
Leeslijst
