Station Lage Zwaluwe is volgens de ‘stationsbelevingsmonitor’ het lelijkste station van Nederland. Niet voor het eerst. Ze hadden na een eerdere eerste plaats wel de stoeptegels op de perrons vervangen, maar dat maakt een station niet per se prettiger om te verblijven. Grappig dat beleidsmakers dat niet snappen.
De uitverkiezing van Lage Zwaluwe was maandag landelijk nieuws, ook dat zegt veel over ons land. Dat NS en ProRail onderzoek doen naar de stationsbeleving toont dat die organisaties in ieder geval lef hebben. Of een heel groot bord voor het hoofd, want bijna al onze stations bieden een open inrit naar somberte.
De reden om heel graag een rijbewijs te halen is voor mij juist de stationsbeleving. Stations zijn in Nederland vreselijke plekken en dat is juist de schuld van NS en ProRail. In Nederland zijn tientallen prachtige oude gebouwen vervangen door bloedeloze nieuwbouw. De voorbeelden zijn te talrijk om te negeren. Arnhem heeft nu een veelgeprezen station, het schijnt een architectonisch hoogstandje te zijn, maar elke keer als ik er ben verlang ik terug naar de simpele naoorlogse rechthoek die er eerder stond. Nijmegen, Tilburg, Den Bosch: allemaal lelijke, kille gebouwen. Alleen station Amsterdam Amstel lijkt aan de vernieuwingsdrift te zijn ontsnapt. Van buiten dan. Binnen overheersen ook daar de bekende stationswinkels die slechts zijn ingericht op een kort verblijf.
Bijna al onze stations bieden een open inrit naar somberte
De kleinere stations zijn helemaal een verschrikking. Je moet wel heel positief in het leven staan om bij vorst of regen niet depressief te worden van kleinere stations als Velp, Rheden, Diemen of Velperpoort. Ik belandde met mijn al meer dan tien jaar geleden overleden vader ooit op station Nijmegen Dukenburg. Bij regen of vorst ben je er overgeleverd aan de elementen. We gingen in een glazen vierkant staan, het rook er naar pis.
„Zo denken ze dus over ons”, zei mijn vader. „Ik denk dat dit het dieptepunt is.” Een paar maanden later was hij dood.
Toen ik er laatst weer was, mijn tandarts zit daar in de buurt, zag alles er nog net zo afgeleefd uit. Je zult daar maar iedere dag moeten zijn. De gedachte dat het op station Lage Zwaluwe erger is kan dan troostend zijn. Ik denk dat ze daarom jaarljks die verkiezing organiseren.
Marcel van Roosmalen schrijft op deze plek een wisselcolumn met Ellen Deckwitz.
