Column | Koek-ie

In het Noordhollands Dagblad stond een interview met Kim Muller (48), vertrekkend programmeur van het Zaantheater. Het zal niet haar bedoeling zijn geweest, in tegendeel, maar in het ‘afscheidsinterview’ stipte ze terloops wel aan wat er mis is met de bewoners van de Zaanstreek.

De Zaanse theaterganger, voor zover de Zaankanter al naar het theater gaat want het Zaantheater is vooral een geheimtip voor Amsterdammers die in hun eigen stad bij bepaalde voorstellingen achter het net vissen, houdt volgens Kim van ‘feestjes’. Feestjes zijn Wolter Kroes (uit Wormerveer) en disco-avonden. En ze houden van regionaal: voorstellingen over Zaanse onderwerpen of van Zaanse of Noord-Hollandse theatermakers.

Met andere woorden: wat de boer niet kent dat vreet hij niet.

Kim Muller: „Een Zaanse zaal moet je eerst voor je zien te winnen, hoe groot je ook bent. Maar dat vinden artiesten juist leuk; je moet niet arrogant gaan doen op het toneel Stel je niet aan, denkt de Zaankanter dan.”

Juist dat is typisch Zaans: je boerse gedrag verkopen als een overwinning. Alsof de artiest van buiten voor een commissie van deskundigen dient te verschijnen. Het tegendeel is waar: ze gaan onderuitgezakt wachten op wat onvermijdelijk komt. Alles met een houding van: ‘je moet niet denken dat je leuk bent’.

Zelf qua cultuur niet verder komen dan Wolter Kroes en aanverwanten, maar al het andere hoofdschuddend ondergaan. Alles wat afwijkt wordt gezien als een persoonlijke aanval die wordt gepareerd met openlijk beleden desinteresse. Zaankanters bouwen graag een muur om zichzelf en zien iedere vreemdeling die door de stadspoort komt als een potentiële bedreiging of oplichter.

Kim Muller roemde Golden Earring.

„Die hebben hier met z’n allen andijvie staan koken. Hoe het smaakte? Dat weet ik niet. Ik heb niet meegegeten.”

De tip komt voor ons te laat, maar andere nieuwkomers hebben er misschien iets aan als ze het gebied betreden. Ga op de knieën, laat zien hoe gewoon je bent. Kook andijvie of een ander Hollands gerecht, begin praatjes over niets, ga tuinieren, speel een instrument, doe alsof het wereldnieuws je niet interesseert, aai dieren, draag gewone kleren, barbecue bij mooi weer, boer na het eten, laat gerust een scheet, zet achter ieder woord ‘-ie’ (‘koek-ie’), ga niet naar het Zaantheater en als je dat toch doet: lach en klap om Zaanse artiesten, bij alle anderen kun je gaan liggen en wachten tot de cultuur voorbij is.