Caro Emerald stopt, The Jordan gaat verder

Monter komt ze aan wandelen. Caroline van der Leeuw, jarenlang beter bekend als Caro Emerald. Of liever, als het boegbeeld van het trio met die naam. Want Caro Emerald was niet compleet zonder songschrijvers/muzikanten David Schreurs en Jan van Wieringen. Gedrieën boekten ze internationale megasuccessen met songs als ‘Back It Up’ en ‘A Night Like This’. Van hun debuut Deleted Scenes From the Cutting Room Floor, een conceptalbum geënt op filmmuziek uit de jaren vijftig, werden wereldwijd 1,2 miljoen exemplaren verkocht. Opvolger The Shocking Miss Emerald kwam op 1 binnen in de Engelse albumlijst.

Ze stond op Glastonbury en in de Hootenanny, de populaire oudejaarsmuziekshow van BBC-presentator Jools Holland. On-Nederlands waren haar successen in de Royal Albert Hall en de O2 Arena (20.000 toeschouwers). En nu stopt Caro Emerald er voor onbepaalde tijd mee.

Laten we gaan wandelen in het Vondelpark, had Caroline van der Leeuw (1981) voorgesteld. Dat praat makkelijker, over de drastische beslissing die ze heeft genomen om met haar nieuwe project The Jordan (naar de Jordaan, waar ze opgroeide) verder te gaan. Van The Jordan verschenen tot nu toe drie songs, als voorbode van het album Nowhere Near the Sky dat in februari uitkomt. ‘You Don’t Even Know Me’ en ‘The Room’ zijn persoonlijke liedjes, ingetogener en vooral hedendaagser dan we van Caro Emerald gewend waren. In ‘Naked in the Sun’ benoemt Van der Leeuw de dingen die de Emerald-formule achterhaald maakten: „I’m so tired of the bullshit”, zingt ze, „the big hits / the same trick”. Maar ook: „Success hurts / we all learn”.

Ze heeft blikjes cola meegebracht. We lopen behoedzaam, met oog voor de fietsers die voorbij flitsen. De zon schijnt; na een half uur strijken we neer op een bankje. Het is best eng om opnieuw te beginnen, vertelt ze. Vijftien jaar duurde haar vorige avontuur, nadat ze als jazz-zangeres was afgestudeerd aan het Amsterdams Conservatorium. Het succes van Caro Emerald overrompelde haar, maar ze wil er niet over klagen. De aandacht, het applaus: het was wat ze altijd gewild had.

‘Caro Emerald was een personage dat steeds minder op mij begon te lijken’

Hoe voelt het om de kip met gouden eieren nu te slachten?

„Die kip moet wel blijven geloven in haar gouden eieren, anders heb je er helemaal niks aan. Je kunt blijven wachten tot die eieren langzaam zilver worden, totdat de inspiratie helemaal weg is. Of je kunt er een mooie strik om binden en opnieuw beginnen. Die keus heb ik in mijn eentje gemaakt. Ik had de financiële ruimte om er een tijdje uit te stappen. Dat is een bizar gegeven; er zijn maar weinig muzikanten die zich die luxe kunnen permitteren. Het gaf me de gelegenheid om te experimenteren. Met producers, fotoshoots, videoclips.”

Succes doet pijn, zing je in ‘Naked in the Sun’. Is het verfrissend om weer klein te beginnen?

„Het is heel dubbel. Als je daar staat in de Royal Albert Hall is het geweldig om al die liefde te voelen. Je hebt pieken en dalen. En die dalen doen pijn. Je kan tien keer horen dat je geweldig bent. Dan hoor je één keer dat het niet zo is en dat komt keihard aan. Ik ben een heel emotioneel mens.

„Het klinkt misschien paradoxaal maar al die bijval maakte me klein, nietig. Ik had vaak het gevoel dat ik mij niet kon meten aan mijn eigen succes. Mijn ego werd constant gevoed maar van binnen verschrompelde ik. Caro Emerald was een personage dat steeds minder op mij begon te lijken. Het werd hoog tijd om iets te gaan doen wat werkelijk van mezelf was.”

Ben je door depressieve periodes gegaan?

„Dat zit niet in mij, godzijdank. Daar ben ik te nuchter voor, te stabiel. Dat heeft er ook voor gezorgd dat ik nooit aan de drugs ben gegaan. Maar het heeft me niet onberoerd gelaten. Ik heb avonden naast mijn vriend op de bank zitten huilen, als ik me weer eens alleen en niet gehoord voelde. De volgende dag pakte ik mezelf dan op en probeerde de lol er weer van in te zien. Je wordt nou eenmaal geen muzikant als je geen emotioneel mens bent. Ups en downs, dat hoort erbij.”

„I’m so tired of the bullshit,” zing je. Waar bestond die bullshit uit?

„Persdagen, buitenmuzikale dingen. Als het goed gaat met de muziek neem je die andere dingen voor lief. Toen op zeker moment de inspiratie op was, werd al dat andere een enorme opgave. Een tournee was voor ons altijd een baken aan de horizon. Als die tour eraan kwam was er vaak ook weer inspiratie. In 2020 hebben we nog een Caro Emerald-nummer uitgebracht, ‘Wake Up Romeo’. Helemaal in de oude stijl. Dat nummer lag er al een tijdje. Door corona konden we al die tijd niet toeren, dus dat lied was een soort laatste oprisping.”

Je nieuwe muziek is nadrukkelijk pop. Heb je de jazz vaarwel gezegd?

„Ik ben altijd het meest soul-georiënteerd geweest. Op het conservatorium moest je kiezen tussen klassiek of jazz. Pop-opleidingen kwamen in die tijd wel op, maar die waren voornamelijk gericht op singer/songwriters. Ik voelde me toen nog geen songwriter. Dat ben ik nu pas geworden. Jazz lag me. Ik kon het goed, maar een groot jazzliefhebber was ik nooit. Op de opleiding voelde ik me best ongemakkelijk tussen al die jazzgekken. Toen ik als Caro Emerald heel groot werd met jazzy liedjes voelde ik me altijd een beetje schuldig tegenover die echte jazz-zangeressen.”

Werd Caro Emerald op den duur te veel een concept?

„Ja, maar wel een concept dat ik zelf mee had helpen bedenken en uitvoeren. We waren een collectief; we deden alles met z’n drieën. Waarmee we op den duur ook een collectieve smaak kregen. Ik had wel iets met die fiftiesmuziek, maar het was ook weer niet zo dat ik constant naar oude zwart-witfilms zat te kijken. De nostalgie, het gevoel, de mode vond ik heel tof. Anders had het ook echt niet gewerkt.

„Ik ben de anderen heel dankbaar dat ze me indertijd hebben betrokken bij het schrijfproces, want ik zag mezelf nog helemaal niet als een songwriter. Uit die periode, bij de voorbereiding van het tweede album, zijn songs blijven liggen die ik nu pas met The Jordan heb opgenomen. ‘Someone New’, geschreven met gitarist Wieger Hoogendorp, paste indertijd niet zo goed bij Caro Emerald. Het staat voor de ontwikkeling die ik als songschrijver heb doorgemaakt.”

Heb je rolmodellen in de popmuziek?

„Lily Allen, die haar zelfgeschreven songs met een enorme durf en brutaliteit over het voetlicht brengt. Lana Del Rey, echt een dichteres onder de singer/songwriters. Portishead, daar luister ik al heel lang naar. Brutaal en poëtisch waren de sleutelwoorden bij het maken van deze plaat. Het ene nummer pakt wat brutaler uit, het andere wat poëtischer. Muziek die uit het hart komt en die overbrengt wat ik voel. Dat is mijn ideaal.”

Je noemt dit project The Jordan. Zit de Jordaan in je genen?

„Ik ben er geboren en getogen, de eerste tien jaar van mijn leven. The Jordan bekt lekker. Als ik erover vertel gaat het over míj, mijn achtergrond. De Jordaan is de plek waar ik voor het eerst heb gezongen en voor het eerst hoorde dat ik er talent voor had. Amsterdamse smartlappen zijn jeugdsentiment voor mij. Café Rooie Nelis en Henk van Mokum, daar voel me heel erg bij thuis. Bij mijn label Cooking Vinyl hadden ze liever gezien dat ik het The Jordaan had genoemd, want dat vonden ze exotischer klinken. In Nederland zou dat alleen maar verwarring scheppen.”

Je keert terug naar kleine zaaltjes, The Tabernacle in Londen en Bitterzoet in Amsterdam. Hoe gaat dat worden?

„Up close and personal. Ik wil graag weer eens voelen hoe het is om iemand recht in het gezicht te kijken. Dat is weer eens wat anders dan de O2 Arena waar de eerste rij op twintig meter afstand zit. In een kleine zaal kom ik eerder in de trip van een performance. Ik denk dat ik me er makkelijker aan overgeef, hoe eng het ook is om mensen direct te zien reageren. De gezamenlijke beleving en het zweet op je voorhoofd. Het maakt niet uit als mijn mascara uitloopt en het pijn doet aan mijn ogen. Ik wil me weer omarmd voelen door het publiek. Ook zonder de oude hits, want met The Jordan zing ik die niet meer.”

Gaat iemand als Jools Holland je weer net zo gretig in zijn programma uitnodigen?

„Ik hoop het. Hij weet dat ik zuiver zing.”

Lees ook: dit artikel over doorbreken in de popmuziek