De zwarte letters staan in grote kapitalen gekalkt op een spandoek in rood en wit. ‘Alex Kroes’, staat er. Daarachter afgebeeld: een strak gespannen biceps. Kroes, de geschorste algemeen directeur van Ajax, kan de steunbetuiging van de fanatieke F-side niet ontgaan bij het begin van het duel tegen FC Twente, zondagmiddag in de Johan Cruijff Arena. Hij zit op de tribune, wordt toegezongen.
In de sportieve malaise die nu al meer dan een jaar ettert, krijgt Kroes als een van de weinige bestuurders steun van de harde kern. Minder enthousiast zijn ze over Michael van Praag, president-commissaris van Ajax. Tientallen spandoeken zijn tegen hem gericht. ‘Van Praag out.’ Op een ander staat: ‘Van Praag je bent de zwakste schakel. Tot ziens.’
Drie van de zes commissarissen hebben dat al besloten, zij treden terug, zo wordt een paar uur voor de wedstrijd bekendgemaakt. Annette Mosman, Georgette Schlick en Cees van Oevelen vinden „dat de discussie zich nu te veel rondom hun persoon concentreert”. De drie stoppen formeel wanneer nieuwe leden voor de raad van commissarissen (rvc) zijn benoemd.
De druk op hen nam toe na het besluit van de rvc om Kroes te schorsen. Dit vanwege handel met voorkennis, oordeelde de het controlerend orgaan: Kroes kocht vorige zomer ruim 17.000 aandelen Ajax, een week voor de publicatie van zijn voorgenomen benoeming. De rvc wil Kroes ontslaan, iets wat eerst moet worden behandeld tijdens een buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders op 21 mei.
In aanloop naar die vergadering worden de contouren van een nieuwe machtsstrijd steeds duidelijker. Kroes heeft niet alleen de steun van de harde kern, maar belangrijker: ook van de grootaandeelhouder. Dat is de amateurvereniging AFC Ajax, die 73 procent van de aandelen van de profclub in bezit heeft en dus veel invloed kan uitoefenen.
Amateurvereniging wil Kroes terug
De bestuursraad van de amateurtak is tegen het voorgenomen ontslag van Kroes, bleek zaterdag uit een brief die zij aan de leden stuurde. De raad wil dat de rvc dit „heroverweegt”. Zij is zich „zeer zeker bewust van de bestuurlijke regels en de complexiteit” van de beursgenoteerde onderneming Ajax. Toch gelooft de raad dat een terugkeer van Kroes mogelijk is „in welke vorm en onder welke voorwaarden dan ook”. Hoe ze dat voor zich zien, wordt niet duidelijk.
Van Praag is lid van de vereniging, naar hem is de brief dus ook gestuurd. De bestuursraad houdt op donderdag 25 april een ledenvergadering, waar over de situatie van Kroes zal worden gesproken. Commissarissen van Ajax zullen daar ook aanwezig zijn, zei Van Praag zaterdag in een radioprogramma. De politieke strijd verscherpt richting die twee bijeenkomsten.
Dat wordt goed zichtbaar wanneer FC Twente-spits Ricky van Wolfswinkel na een half uur de 1-0 binnenknikt uit een voorzet van Daan Rots. ‘Van Praag oprotten, neem je rotzooi mee’, klinkt het daarna steeds iets harder vanaf de F-side.
Kort erop wordt Alex Kroes, die al door de tv-camera’s is vastgelegd op de tribune, toegezongen. Ergens verscholen in een hoek van het stadion wordt tegen het einde van de eerste helft nog een ander spandoek getoond. ‘Team Kroes’, staat erop, met erachter drie gebalde vuisten.
Telefoontje voor John van ’t Schip
De bestuurscrisis gaat ook niet voorbij aan Ajax-coach John van ’t Schip. Die kreeg zondag een telefoontje van directeur voetbal Marijn Beuker, toen hij op weg was naar het stadion: straks zou het nieuws bekend worden dat er drie rvc-leden hun vertrek aankondigen. Na afloop zegt Van ’t Schip laconiek: „Ik ben niet zo snel meer verrast.” Daarvoor is er dit seizoen al te veel gebeurd.
Zoals de nederlaag tegen Feyenoord (6-0), vorige week zondag. „Een van de donkerste dagen in mijn leven”, zegt middenvelder Kenneth Taylor na de wedstrijd tegen FC Twente. Ajax moest een reactie geven na die afstraffing, vond hij. Die reactie kwam pas in de tweede helft, na een donderspeech van Van ’t Schip in de rust. „We moeten ons oprichten, we kunnen er wel steeds over praten, maar je moet het op het veld laten”, zei hij.
Ajax is in de Eredivisie thuis al bijna 23 jaar ongeslagen tijdens de lente, staat met enig optimisme in de persmap. Na een kleurloze eerste helft bijt Ajax pas in de twee helft van zich af. Het speelt agressiever, met meer druk naar voren. Van ’t Schip grijpt terug op het traditionele 4-3-3-systeem, in plaats van de meer behoudende speelwijze met vijf verdedigers waarin hij zijn ploeg de afgelopen maanden liet spelen.
De van een blessure teruggekeerde spits Brian Brobbey kopt uit een gevoelige vrije trap van Taylor – deze zondag de beste speler bij Ajax – de gelijkmaker binnen. De ontlading is enorm, de vijfde plaats en daarmee Europees voetbal staat op het spel. Tien minuten voor tijd wordt verdediger Devyne Rensch licht aangetikt door Anass Salah-Eddine, de videoarbiter grijpt in: strafschop. Die schiet Steven Bergwijn binnen, 2-1. De aanvoerder juicht pal voor de F-side, juist de fans die oproepen tot het vertrek van de president-commissaris.
FC Twente snijdt in blessuretijd nog een aantal keer gevaarlijk door de Ajax-defensie, maar creëert geen grote kansen meer. Het thuispubliek gaat staan. Vingers in de lucht, de opluchting zichtbaar. Een spaarzaam hoogtepuntje in roerige tijden: een overwinning op de sterke nummer drie FC Twente, tevens pas de tweede thuiszege in de laatste acht wedstrijden (alle competities).
Tot het eindsignaal wordt gezongen dat Van Praag moet oprotten. De rvc-voorzitter loopt zo’n twintig minuten na afloop het stadion uit. Net voor hij zijn auto instapt, zegt hij gevraagd naar de spandoeken en spreekkoren: „Ik zeg er niks over, ik ga lekker naar huis. Dág.”
Update, 14-4-2024: eerder stond vermeld dat Anass Salah-Eddine wordt gehuurd van Ajax. Dat klopt niet. Hij werd op 1 februari getransfereerd van Ajax naar FC Twente (in het seizoen 2022-2023 speelde hij wel op huurbasis in Enschede).
