Amerikanen staan in Midden-Oosten al halverwege hun militaire escalatieladder

De dag voordat Hamas met zijn terreuraanval Israël overrompelde, was er een feestje op de USS Ford. Het duurste, grootste en modernste vliegdekschep van de Amerikaanse marine voerde op vrijdag 6 oktober in de Middellandse Zee zijn 20.000ste ‘trap’ uit, een landing waarbij inkomende vliegtuigen met een remkabel versneld tot stilstand komen op het dek. „Een belangrijke mijlpaal”, jubelde de USS Ford op sociale media bij een foto van kapitein Rick Burgess die samen met een junior-piloot een rechthoekige slagroomtaart aansnijdt.

De USS Ford en de escorteschepen waarmee het een ‘carrier strike group’ vormt, beleven sinds 7 oktober hun echte vuurdoop. De groep voer al in de Middellandse Zee nabij Italië en werd na de Hamas-aanval fluks oostwaarts gedirigeerd. Daar kwam ze op 11 oktober aan om „een sterk signaal van afschrikking af te geven, mocht enige Israël vijandige speler overwegen van de situatie te profiteren”, aldus generaal Michael ‘Erik’ Kurilla. Hiermee doelde de bevelhebber van Centcom, het hoofdkwartier van het Amerikaanse leger in het Midden-Oosten en Centraal-Azië, op Iran en zijn bondgenoten in de regio, met name Hezbollah in Libanon en sjiitische milities in Irak, Syrië en Jemen.

De jongste gevechtsronde tussen Israël en Hamas biedt de Amerikanen daarmee ook een kans: de vijand laten zien wat hun grootste marineschip ter wereld allemaal kan. De 18 miljard dollar kostende USS Ford is de eerste van een nieuwe generatie vliegdekschepen die op den duur de ‘carriers’ uit de Nimitzklasse moeten vervangen. Het werd in 2008 besteld en juli 2017 na jaren vertraging en forse kostenoverschrijdingen in dienst gesteld. Oktober vorig jaar werd het voor het eerst ingezet, waarmee dit het eerste grote internationale conflict is waarin het een rol heeft.

over inzet tweede vliegdekschipAmerikaanse marine President Eisenhower zei ooit: ‘Stuur geen bataljon om een heuvel in te nemen als ook een regiment beschikbaar is’

Op 14 oktober dirigeerde het Pentagon bovendien een tweede vliegdekschip naar het Midden-Oosten. De uit de jaren zeventig stammende USS Eisenhower passeerde afgelopen zondag de Straat van Gibraltar en bevindt zich inmiddels ook in de oostelijke Middellandse Zee. De komende dagen zal het met zijn escorte rechtsaf buigen om door het Suez-kanaal en rond het Arabisch Schiereiland naar de Perzische Golf te varen. In het persbericht waarin de marine de inzet van de USS Eisenhower aankondigde, werd de president geciteerd naar wie het schip vernoemd is. „Eisenhower zei ooit: ‘Stuur geen bataljon om een heuvel in te nemen als ook een regiment beschikbaar is.’”

Zondag passeerde de USS Eisenhower de Straat van Gibraltar.

Escalatieladder

Met de inzet van twee vliegdekschepen zetten de VS hun militaire escalatieladder klaar. De eerste trede op die ladder is al beklommen: Israël helpen met de verzameling van inlichtingen. Op de USS Ford varen verschillende typen toestellen mee die nu boven Libanon, Israël en Gaza signalen en andere informatie verzamelen die gedeeld worden met het Israëlische leger – en mogelijk ook met Arabische bondgenoten.

De volgende escalatiestap is defensieve actie. De carriers en andere marineschepen in de regio kunnen het noorden van Israël helpen beschermen tegen een mogelijke barrage van Hezbollah-raketten. Op 19 oktober onderschepte de in de Rode Zee varende Amerikaanse torpedobootjager USS Carney al raketten die Houthi-rebellen vanuit Jemen hadden afgevuurd richting Zuid-Israël.

Daarnaast willen de VS ook eigen troepen beschermen. Hoewel ze hun militaire aanwezigheid in het Midden-Oosten sinds jaren proberen af te bouwen, zijn in verschillende landen duizenden manschappen gestationeerd. Naast de Vijfde Vloot, in Bahrein, en de grote luchtmachtsbasis en Centcom-knooppunt Al-Udeid, in Qatar, hebben de VS nog kleinere bases in Irak en Syrië. Deze werden al voor het uitbreken van de huidige geweldsronde regelmatig onder vuur genomen door wat de VS als ‘door Iran gesteunde milities’ aanduidt.

Aanvallende actie

Deze aanvallen met de drones, raketten en granaten kunnen de VS dwingen de derde en hoogste trede te nemen: aanvallende actie. Het overgrote deel van de aanvallen weten de Amerikanen af te slaan, maar sporadisch raken de milities doel. De Ain Al-Asad-luchtmachtbasis in Irak en vooral Al-Tanf – een militaire post in Syrië vlakbij het drielandenpunt met Irak en Jordanië, die de VS gebruiken voor anti-terreuroperaties – worden sinds de Israëlische oorlog tegen Hamas toenemend onder vuur genomen. Op 24 oktober vielen bij zulke aanvallen 21 lichtgewonden en een militair contractant stierf aan een hartaanval.

Lees ook Hoe de Amerikaanse wapenindustrie floreert bij de oorlog in Israël

Daags na deze aanval maande president Joe Biden: „Mijn waarschuwing aan de ayatollah [de Iraanse opperste leider Ali Khamenei] luidt dat als ze doorgaan met het aanvallen van die manschappen, wij zullen antwoorden en dat hij voorbereid zou moeten zijn.” Op 26 oktober voerden de VS met twee F-16’s ‘precisie-zelfverdedigingsaanvallen’ uit op twee locaties in oostelijk Syrië die, volgens het Pentagon, gebruikt werden door de Iraanse Revolutionaire Garde. Hierop volgden al snel nieuwe aanvallen op Amerikaanse bases in Irak en Syrië.

Hoewel de VS naar eigen zeggen gericht blijven op ‘afschrikking’, kan de strijd tussen Hamas en Israël escaleren tot een bredere regionale oorlog. In dat geval zouden de nu ingezette vliegdekschepen nog een nut kunnen dienen: het evacueren van een deel van de circa 600.000 Amerikaanse staatsburgers in Israël en Libanon.

Lees verder…….