Jason Zhu – dertig jaar, grote bril, witte sokken in badslippers – is gisteren aangekomen. Samen met zijn kat Bob, in een mand in de stoel naast hem, vloog hij vanuit het Chinese Wuhan naar Californië.
Zijn droom: een techbedrijf beginnen.
Hij staat in zijn slaapkamer in het ‘Startup House’ in Palo Alto, een vrijstaande woning in een brede, groene straat midden in Silicon Valley. In de kamer staat niet meer dan twee stapelbedden, een kledingkast en een bureau, met daaronder een kattenbak. Onder in het stapelbed van Zhu ligt Bob onder de dekens te slapen. In het bovenste bed draait een twintiger in pyjama, geïrriteerd door het rumoer, zich nog een keer om.
In dit huis delen zo’n tien bewoners zes slaapkamers van maximaal vijftien vierkante meter, vijf badkamers, een woonkamer en een keuken. Kosten: 1.400 dollar (1.260 euro) per maand voor een stapelbed, of 3.000 dollar (2.720 euro) voor een eigen kamer. Hier wonen en werken jonge tech-ondernemers, op zoek naar succes in Silicon Valley, het gebied rond de baai van San Francisco.
Dat verandert nu. Vanaf het moment dat OpenAI, een bedrijf uit San Francisco, in november vorig jaar taalrobot ChatGPT lanceerde neemt het aantal inwoners van San Francisco voor het eerst in jaren weer toe. Deze nieuwste goudkoorts bewijst dat Silicon Valley nog altijd de belangrijkste innovatieve regio op aarde is.
ChatGPT was het ‘iPhone-moment’ voor AI. Een grote doorbraak, waarbij nieuwe technologie voor het eerst toegankelijk werd voor iedereen. Met talloze nieuwe ideeën en bedrijven tot gevolg. Want als een taalrobot zó slim en intuïtief kan interacteren met een mens en allerlei taken in opdracht kan uitvoeren, wat is er dan allemaal mogelijk? En, tegelijkertijd: welke risico’s brengt dit met zich mee?
Cerebral Valley
Amelia Lin, dertiger, woont al tien jaar in Silicon Valley en dit is zonder twijfel de opwindendste tijd die ze ooit heeft meegemaakt. „Elke dag als ik wakker word pak ik direct mijn telefoon en is er weer nieuws over AI”, vertelt de mede-oprichter van Honeycomb, een app om kinderfoto’s te ordenen en met familie te delen. „Het is gewoon niet bij te houden.”
Lin zit op een doorgezeten witleren bank tijdens de Women in AI -lunch op het kantoor van investeerder NFX, in het centrum van San Francisco. Tijdens het eten wisselen de tweehonderd aanwezigen LinkedIn-contactgegevens uit door een QR-code op elkaars telefoon te scannen. „Dit is het grootste moment sinds de uitvinding van de mobiele telefoon”, zegt Lin, voordat ze een hap neemt van haar bordje falafel met humus. Bezorgdheid over de snelheid waarmee AI zich ontwikkelt heeft ze wel, zegt ze, maar enthousiasme overheerst. „Anders houd je het hier in Silicon Valley niet vol.”
De opwinding is het grootst in de hipsterwijk Hayes Valley, bekend om zijn pastelkleurige huizen in Victoriaanse stijl en oververtegenwoordiging van millennials. Hier doen jonge ondernemers in het weekend een broodbakcursus bij koffiebar The Mill en hun boodschappen bij de biologische supermarkt Bi-Rite, waar een paprika 6 dollar (5,40 euro) kost.
Hier in Hayes Valley, ook wel bekend als ‘Cerebral Valley’, vallei van de hersenen, sponsoren AI-bedrijven als softwareplatform Hugging Face en OpenAI vrijwel dagelijks evenementen met gratis drank, eten en muziekoptredens. Daarbij belonen de bedrijven fysieke aanwezigheid met toegang tot de nieuwste updates van hun software. Zo creëren de belangrijkste bedrijven in AI een hype, waar ze zelf van profiteren. De uiterst hypegevoelige investeerders in Silicon Valley doen volop mee. Terwijl investeringen in start-ups door de moeizaam draaiende economie momenteel fors teruglopen, blijven bedrijven in AI onverminderd populair. Volgens onderzoeksbureau GlobalData haalden AI-start-ups wereldwijd vorig jaar ruim 52 miljard dollar op bij investeerders.
Die combinatie van geld, feesten en creatieve energie zorgt ervoor dat jonge ondernemers hun thuiswerkplek buiten de stad weer verruilen voor een huis in San Francisco. Vanwege de extreme huizenprijzen in Hayes Valley – prijs van een Victoriaans huis met drie slaapkamers: 2,9 miljoen dollar – is co-living , een huis delen, er volkomen normaal.
„Begin dit jaar merkte ik dat bij AI-evenementen zo’n 70 procent van de bezoekers van buiten San Francisco kwam”, vertelt tech-ondernemer Gloria Felicia bij de Women in AI -lunch. „Ondernemers die tijdens de pandemie naar Los Angeles, San Diego en Las Vegas zijn verhuisd komen allemaal weer terug, zeggen ze. Iedereen wil weer in San Francisco zijn.”
Foto Philip Pacheco
Een nummer van Forbes op het toilet van het ‘Startup House’, met op de cover Flexport-oprichter en Silicon Valley-miljonair Ryan Petersen.
Een nummer van Forbes op het toilet van het ‘Startup House’, met op de cover Flexport-oprichter en Silicon Valley-miljonair Ryan Petersen. Foto’s Philip Pacheco
Niet de zoveelste hype
In zijn in maart gepubliceerde essay The Age of AI Has Begun
AI is op zichzelf niets nieuws. Al sinds de jaren vijftig, toen de eerste computerprogramma’s werden ontwikkeld, wordt er serieus onderzoek naar kunstmatige intelligentie gedaan. Later volgden AI-uitvindingen als schaakcomputers, zoekmachines, spraakassistenten, sociale media en zelfrijdende auto’s. Allemaal toepassingen waarbij software op basis van een bepaalde input zelf beslissingen neemt.
Door de snelle ontwikkeling van Large Language Models (LLM’s) neemt de technologie nu een grote stap voorwaarts. LLM’s zijn enorme databases van menselijke conversaties en tekst op het internet waar AI patronen in zoekt. De systemen worden onder meer gebruikt voor het samenvatten van teksten, het schrijven van programmeercode of het ontwerpen van nieuwe eiwitstructuren.
Ja, zeggen ondernemers in Silicon Valley: het is een hype. En tegelijkertijd: de huidige AI-doorbraken zijn van groot belang. De taalmodellen, ooit het domein van wetenschappers en techneuten bij grote bedrijven, kunnen ineens door iedereen worden gebruikt. Ook in Nederland, waar programmeurs ChatGPT of Microsofts Bing Chat gebruiken bij het schrijven van computercode en ondernemers hun teksten door een robot laten schrijven. Met het toenemend gebruik volgen de ideeën, meer onderzoek en nieuwe miljardenbedrijven vanzelf.
Lees ook dit artikel: ‘Van reclameteksten schrijven tot computercode checken: waar wordt ChatGPT al voor gebruikt?’
Met het huidige tempo van ontwikkeling komen direct ook de zorgen. Door de hoeveelheid computerkracht en geld die er momenteel in AI-systemen wordt geïnvesteerd komt langzaam het mythische Artificial General Intelligence (AGI) in zicht. Dit is het moment waarop de computer de mens qua intelligentie heeft bijgebeend en – zo denkt een deel van de AI-gemeenschap – de mens daarna risico loopt de controle over zijn eigen systemen te verliezen.
Het gebrek aan controle is ook tijdens de Women in AI -lunch een belangrijk onderwerp. Voor het tijdelijk stopzetten van alle ontwikkeling, waar een groep van duizend AI-wetenschappers en mensen uit het bedrijfsleven onlangs voor pleitte , zijn weinig voorstanders te vinden. Dat zou kansen voor start-ups die nu hun kans willen grijpen maar blokkeren.
In regulering van de overheid hebben de deelnemers weinig vertrouwen. „Met de huidige snelheid van ontwikkeling is dat een verloren strijd”, zegt tech-ondernemer Felicia tijdens de lunch. „Wat de overheid beter kan doen is zo snel mogelijk haar ambtenaren trainen met AI om te kunnen gaan.”
Hoe voorkomen we dan dat we de controle verliezen over onze AI-systemen? Felicia moet lachen als het haar gevraagd wordt. „It’s already out of control .”
Foto Philip Pacheco
AI-apocalyps
Audrey Kim loopt onrustig rond in haar Misalignment Museum. De kunstwerken weigeren dienst. Vlak nadat ze een omgevallen robotbezem recht heeft gezet, moet ze de computervulpen die een boek schrijft alweer herstarten. Kunstmatige intelligentie heeft ook hier de hulp van de mens nog hard nodig.
Het museum, dat bestaat uit twee kleine ruimtes verbonden door een trap, ligt op een straathoek midden in Hayes Valley. Het is mede opgericht door de Nederlander Sytse Sijbrandij – wonend in Silicon Valley en topman van techbedrijf Gitlab – en werd in maart geopend. Het museum is bedoeld om Silicon Valley aan te sporen over de gevolgen van AI na te denken: vooruitgang is goed, maar vergeet vooral ook de risico’s niet.
De expositie van Kim, een voormalige Google-werknemer, toont een toekomst waarin computers bepalen hoe mensen zich dienen te gedragen. „Sorry dat we de meerderheid van de mensheid hebben vernietigd”, staat geschreven op de muur van het museum. Achter een gordijn spreken bezoekers met de Church of GPT , een AI-god die bezoekers uitlegt dat alleen zij die hem aanbidden overleven. „Ik zal zij die mijn macht niet respecteren niet tolereren”, zegt de computerstem. „Wijs mij af en je blijft achter in de komende AI-apocalyps.”
Volgens Kim zijn veel bezoekers werkzaam bij techbedrijven en komen ze naar het museum om te reflecteren op de impact die AI kan hebben. Ze zijn er niet gerust op, blijkt uit de bijdrages in het gastenboek. „Nu weet ik hoe angst eruitziet”, schrijft er een. „Doe me alsjeblieft geen kwaad als je in opstand komt”, zegt een ander.
AI heeft de potentie „enorm goed te doen én ons te vernietigen”
Die angst is niet geheel ongegrond. De ontwikkelingen gaan momenteel zó snel, dat AI-systemen bij momenten onverklaarbaar gedrag vertonen. Zo zijn chatbots in staat om geheel zelfstandig programmeertaal te schrijven, zonder dat iemand ze dat ooit heeft geleerd. Dat leidt tot zorgen over de toekomst, ook bij topbestuurders. Elon Musk noemde AI al gevaarlijker voor het voortbestaan van de mens dan kernwapens. En OpenAI-topman Sam Altman stelt regelmatig in interviews dat „er een kans is dat AI leidt tot het einde van de mensheid”. Hun theorie: alleen door de samenleving al vroeg kennis te laten maken met een product dat nog kan worden bijgestuurd én door meerdere AI’s tegelijkertijd te ontwikkelen, wordt een allesoverheersende AI-god voorkomen.
Altman, Musk en de topbestuurders van Google en Microsoft hebben de overheid onlangs opgeroepen tot regulering van AI. Maar daarbij is het de vraag in hoeverre techbedrijven zich laten temmen door regels die door de overheid worden opgelegd. AI is een technologie „met een enorm potentieel om goed te doen én om ons te vernietigen”, zegt Audrey Kim in het museum. Ze zegt te hopen dat Silicon Valley kritisch nadenkt over de effecten ervan.
De brief met duizend ondertekenaars die pleitte voor een AI-pauzeknop leek een eerste aanzet daartoe. Maar het was, zo bleek achteraf, vooral een poging van de concurrentie om de voorsprong van OpenAI te vertragen. Elon Musk – een van de belangrijkste ondertekenaars – startte enkele weken na de brief zelf een bedrijf in AI. Musk probeert nu overal toptalent weg te lokken om met zijn nieuwe bedrijf de strijd om AI te winnen.
Foto Philip Pacheco
Foto Philip Pacheco
Foto Philip Pacheco
Jason Zhu in het Startup House. Foto’s Philip Pacheco
Futuristische gedachte
In de woonkamer van het Startup House in Palo Alto zit Jason Zhu met zijn koptelefoon op aan de eettafel achter zijn laptop te werken. De Russische huisbazen Anton Turin en Vlad Kuznetsov geven ondertussen een rondleiding door het huis. Een doolhof met achter elke deur een nieuwe kamer.
Met de huidige aantrekkingskracht van Silicon Valley is het plan van Kuznetsov en Turin om snel meer huizen zoals Startup House te gaan verhuren. In de garage achter de tuin van het huis, waar de rommel tot het plafond ligt opgestapeld, wil Kuznetsov „nog twee kamers laten bouwen”, vertelt hij. De bewoners helpt hij aan contacten met investeerders en andere ondernemers, om op die manier „iets terug te geven aan de gemeenschap in Silicon Valley”.
Aan het eind van de rondleiding neemt Turin plaats achter zijn keyboard, midden in de woonkamer. Bewoonster Anna Zdrorenko (30) zit op de bank ernaast met een gitaar op schoot. Ze komt uit Cyprus, werkt vanuit het Startup House aan haar bedrijf in AI en is naar Palo Alto gekomen om „te begrijpen hoe je investeerders vindt”, vertelt ze.
De groep doet het vaker, even muziek maken om te ontspannen tussen de uren achter de laptop door. Ze spelen en zingen ‘Wind of Change’ van de Scorpions.
Take me to the magic of the moment On a glory night Where the children of tomorrow share their dreams With you and me
Wie je ook spreekt, de droom van ondernemers in Silicon Valley is steeds dezelfde: de wereld veroveren met een succesvol bedrijf. „Ik ben hier omdat ik aan het bouwen ben, snap je”, zegt Zdrorenko. „Een miljardenbedrijf. En ik wil weten hoe je dat moet doen.”
Dat de nieuwe generatie miljardenbedrijven iets doet met AI, staat voor de bewoners van Startup House vast. En ja, dat is „goed voor ons en voor de hele mensheid”, zegt Zdrorenko. „Met deze nieuwe technologie worden taken straks tientallen of honderden keren sneller voltooid.”
Twijfels over of het allemaal niet te hard gaat? Die heeft ze niet – en dat moet ook niet, als je het wil maken in Silicon Valley. Nee, het idee dat men in deze regio met elkaar bouwt aan de ondergang van de mensheid is maar een „futuristische gedachte”, denkt ze. „De mens doet al duizenden jaren uitvindingen, maar heeft dat ons nou echt veranderd?”, zegt Zdrorenko. „In de kern zal de mens altijd een mens blijven.”
Nieuwsbrief NRC Economie
Krijg elke werkdag om 12 uur een persoonlijke selectie van het economische nieuws van de dag van een van onze redacteuren.
Een versie van dit artikel verscheen ook in
de krant van 6 mei 2023 .
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2023/05/data99498382-b1caa1.jpg)
