Actuarissen zijn cruciaal voor pensioenfondsen en verzekeraars. Maar waar haal je die vandaan?

Meisjes die dit jaar geboren worden, hebben een levensverwachting van 92,8 jaar, jongetjes een levensverwachting van 90,0 jaar. Ben je dit jaar 65? Dan heb je als man nog 20,4 jaar te leven gemiddeld, als vrouw nog 23,3 jaar.

Waarom weten we dat precies? Omdat actuarissen dat nodig hebben om te berekenen hoeveel geld er nodig is voor pensioen of levensverzekering.

Een pensioenfonds of een levensverzekeraar heeft zo’n actuaris, oftewel een verzekeringswiskundige, nodig om te kunnen functioneren. Zonder kansberekening, zonder inschatting van hoe hoog de premies moeten zijn en hoeveel geld er in kas moet zitten, immers geen uitkering of pensioen. Datzelfde geldt voor schadeverzekeraars: daar berekent de actuaris de kans op een brand of autoschade en bepaalt op basis daarvan wat de prijs moet zijn van een verzekering.

De kans dat pensioenfondsen en verzekeraars in de huidige arbeidsmarkt een actuaris vinden, is dan weer niet zo groot. Volgens een schatting van actuaris.nl staan er permanent honderdvijftig vacatures open bij verzekeraars, pensioenfondsen en advies- en detacheringbureaus. Veel actuarissen om die te vervullen zijn er niet in Nederland. Hoeveel het er precies zijn, weet niemand. Ongeveer 1.600 mensen mogen officieel de titel ‘Actuaris AG (Actuarieel Genootschap)’ voeren, maar de naam actuaris is niet beschermd. Elk jaar krijgen vijftig mensen een postmaster-opleiding tot actuaris in Amsterdam, Tilburg en Maastricht, terwijl aan de andere kant veel actuarissen tegen de pensioenleeftijd zitten.

Ook verzekeraar Onderlinge ’s-Gravenhage voelt de krapte. Al sinds maart zoekt het bedrijf uit Den Haag een actuaris, en sinds het recente vertrek van een ervaren collega staan er zelfs twee vacatures open.

De Onderlinge ’s-Gravenhage (130 medewerkers, vorig jaar 112 miljoen euro omzet) is een middelgrote, coöperatieve verzekeraar met 215.000 ‘leden’, opgericht in 1895. Je kan er niet terecht voor een zorg-, schade-, of autoverzekering, wel voor levensverzekeringen en andere producten en diensten voor een oudedagsvoorziening. De verzekeraar richt zich daarmee op mensen in de ‘tweede levensfase’, mensen van ongeveer 45 jaar en ouder die nadenken over hun oude dag.

Een potentieel enorme doelgroep. Zoals OG in het eigen jaarverslag schrijft: in 2022 was voor het eerst een op de vijf Nederlanders 65-plusser. De verzekeraar wil daarom nog meer financiële producten aanbieden voor deze groep.

Een handjevol kandidaten

En daar wringt het voor OG: zolang er geen nieuwe eigen actuarissen worden gevonden, is het moeilijk nieuwe producten te ontwikkelen. „We maken nu soms dingen niet, omdat we niet voldoende capaciteit hebben”, vertelt financieel directeur Réseva Engelaer.

Met veel kandidaten heeft OG nog niet gesproken. „Een handjevol”, aldus HR-manager Jikke de Jong. „De markt is krap, dat merk je echt. Dat is in meer vakgebieden zo, maar dat speelt zeker bij actuarissen.”

OG werkt meestal met recruitmentbureaus. Maar ook die hebben momenteel moeite om kandidaten te vinden, constateert De Jong. Sinds kort heeft OG daarom een eigen recruiter ingehuurd – binnen een dag gevonden via het eigen netwerk – om zelf meer te kunnen doen. Zoals actuarissen benaderen via LinkedIn. „Dan kun je mensen benaderen die misschien helemaal niet op zoek zijn, maar die als je ze benadert wel denken: hé. Dat OG vind ik ook wel interessant.”

Sinds kort kunnen collega’s een aanbrengbonus krijgen. Bij andere vacatures heeft dat al twee keer tot succes geleid. De Jong: „Dat werkt goed, omdat de collega dan kan vertellen hoe het hier is. We zijn niet heel bekend in verzekeringsland. Het helpt dan als je toekomstige collega’s daar iets over kunnen vertellen.”

Geen vaste werkplek

Het moderne kantoor van de verzekeraar staat langs het spoor in Den Haag, waar even verderop ook grote broers NN en Aegon zijn gevestigd. De precieze bureaus die leeg blijven doordat de vacatures maar niet worden vervuld, zijn niet aan te wijzen. Werknemers van OG hebben namelijk geen vaste werkplek. Elke ochtend kan iedereen kiezen waar die gaat werken: in een kantoortuinachtig gedeelte of in glazen ruimtes waar een klein aantal bureau staat.

De gezochte actuarissen kunnen op de ene dag vlak bij de collega’s van productontwikkeling en sales zitten, als ze overleggen over nieuwe verzekeringen of andere producten. Op een andere dag kan een actuaris van OG aanschuiven aan de vergadertafel bij de assetmanagers, de mensen die het geld van de OG-leden veilig én met zoveel mogelijk rendement proberen te spreiden tussen aandelen, vastgoedfondsen en producten met een vaste rente. Die werkdag is de actuaris bezig met de vraag: kunnen we dat nieuwe product ook financieren?

Dat een actuaris bij OG met zowel sales als financiën bezig is, maakt het niet gemakkelijk om kandidaten te vinden, geeft Engelaer toe. „Omdat we aan de ene kant de ervaring en de kennis willen van een echte vakman of -vrouw. En aan de andere kant iemand die inhoud ontzettend goed kan vertalen naar de mensen die het moeten verkopen en de mensen die het moeten onderhouden.” Volgens de financieel directeur is dat best een moeilijke combinatie. „Maar ik weet zeker dat die mensen er zijn. En dat die mensen het superleuk zouden vinden om bij ons te werken.”

Korte lijntjes

Peggy Ariessen vond dat vijf jaar geleden in ieder geval wel. Zij werkte als zzp’er, eerst voor verschillende levensverzekeraars en daarna alleen voor OG. „De onderlinge sfeer is goed, en de korte lijntjes bij een kleinere verzekeraar als OG werken fijn voor mij. Nu bij OG kan ik echt het verschil maken, daarom ben ik hier in dienst gekomen.”

Ariessen is een van de twee eigen actuarissen die OG nog heeft. Daarnaast werkt er één zzp’er, en drie via een detacheringsbureau. Engelaer: „Het team vindt het echt heel jammer dat het nog niet gelukt is mensen te vinden. Die willen in een eigen, vast team werken, omdat je daar net een andere dynamiek mee hebt dan met externen. Collega’s worden er ongeduldig van, en dat snap ik heel goed.”

Engelaer benadrukt dat het team ondanks de vacatures wel met een „ontzettende flair en elan” doorgaat. „Maar je doet net wat minder dan als je wel met je eigen team zou werken, dan zou je echt gaan vliegen. Dat is wat je nu mist.”