Zijn nageldrogers kankerverwekkend?

Veel mensen lakken regelmatig hun nagels. Thuis of in een nagelstudio. De laatste jaren maakt gellak een opmars; een lak die veel minder snel beschadigt dan gewone nagellak. Voor deze nagellak is uv-straling die de gel uithardt nodig, afkomstig van een nageldroger. Leidt dat tot een verhoogd risico op kanker?

Amerikaanse onderzoekers publiceerden in januari in Nature Communications een studie waarin ze het effect van nageldrogers op huidcellen onderzochten. Ze stelden twee verschillende soorten menselijke huidcellen en huidcellen van een muis bloot aan uv-licht met hetzelfde spectrum als in nageldrogers.

Mensen die gellak laten zetten hebben hun handen variërend van drie tot wel dertig minuten per hand in de nageldroger. Sommigen lakken hun handen iedere week, anderen gaan maar een paar keer per jaar.

Cellen ruimen schade op

De onderzoekers zagen dat één sessie van twintig minuten ervoor zorgde dat tussen de 20 en 30 procent van de cellen doodging. Blootstelling op drie opeenvolgende dagen leidde in de studie tot 65 tot 70 procent celdood. Daarnaast veroorzaakte het uv-licht schade aan het dna en aan de mitochondriën. „We wisten wel dat uv A schade kan veroorzaken, maar van het licht van deze golflengte [340-395nm] dachten we altijd dat het wel mee zou vallen”, zegt moleculair bioloog Richarda de Voer van het Radboudumc.

Cellen ruimen de hele dag door dna-schade op, het wordt pas gevaarlijk als er zoveel schade is dat ze het niet meer kunnen herstellen, dan kan een tumor ontstaan. Daarom keken de onderzoekers ook naar blijvende dna-schade. Een deel van de schade bleek niet te herstellen en dit leidde tot mutaties. De Voer: „Het sterke aan dit onderzoek vind ik dat de onderzoekers in het laatste deel van de studie laten zien dat de gevonden schade overeenkomt met het type schade dat bij sommige huidkankers gevonden wordt.”

Nu bewijst deze studie nog niet dat nageldrogers kanker veroorzaken, benadrukt De Voer. Cellen in een laboratorium kunnen zich anders gedragen dan in een lichaam. Het gebruikte model is volgens haar een goede voorspeller van mutageniteit. „Het is een veelgebruikt model . Bij longtumoren zien we bijvoorbeeld mutaties die overeenkomen met mutaties die in celonderzoek ontstaan na blootstelling aan stoffen uit tabaksrook.”

Anders laten drogen

De onderzoekers pleiten in hun studie voor epidemiologisch onderzoek om meer duidelijkheid te geven. Op een paar case studies na is er weinig onderzoek te vinden. Ook in Nederland leggen dermatologen tot nu toe geen link tussen huidkankers rond de nagels en gellak, laat Yannick Elshot van het Antoni van Leeuwenhoek weten. Ook hij pleit voor een epidemiologische studie. „Daarin zijn de langetermijneffecten ook belangrijk. Iemand die dit maar een paar keer per jaar doet maar wel vele jaren achter elkaar, kan alsnog een hoog risico lopen. Dna-schade kan opbouwen waardoor je op latere leeftijd huidkanker kunt ontwikkelen. Dat kan door de zon gebeuren, maar wellicht ook door nageldrogers.”

Kunnen liefhebbers van gellak hun nagels ook anders laten drogen dan met een uv-lamp? Alleen als je heel veel geduld hebt, zegt Katja Loos, hoogleraar macromoleculaire chemie, aan de Rijksuniversiteit Groningen. „Gellak bestaat uit oligomeren. Door uv-licht op de gel te schijnen, treedt fotopolymerisatie op en ontstaan polymeren. Hierdoor ontstaat een stabiele, harde laag. Je kunt het proces vergelijken met de reactie die plaatsvindt als je een vulling bij de tandarts krijgt.” Dat kun je ook met gewoon licht bereiken, maar dan loop je lang met natte nagels rond, vermoedt Loos.

De resultaten van een epidemiologische studie kunnen nog jaren op zich laten wachten. Elshot: „Mensen moeten tot we zekerheid hebben zelf de afweging maken: zijn mooie nagels het waard zijn om over tien jaar mogelijk huidkanker te ontwikkelen waardoor een stukje van de vinger geamputeerd moet worden, of erger?”