Winnaar Spaanse verkiezingen faalt in eerste poging premier te worden

Een nieuwe nederlaag voor de rechts-conservatieven in Spanje. Ruim twee maanden na de Spaanse parlementsverkiezingen is winnaar Alberto Nuñez Feijóo van de rechts-conservatieve partij Partido Popular er niet in geslaagd steun van het parlement te verwerven voor zijn premierschap. Tijdens een eerste stemming woensdagmiddag behaalde hij maar 172 zetels. 178 stemden tegen de kandidatuur van Feijóo.

De uitkomst komt niet als een verrassing, omdat Feijóo er maar niet in slaagde om pacten te sluiten met andere partijen. Die had hij nodig voor een meerderheidsregering, maar met de steun van de extreemrechtse Vox en de twee kleine partijen UPN (Navarrese Volksunie) en Coalición Canaria, blijft Feijóo daarom steken op 172 zetels.

Gebrek aan steun zou voornamelijk komen doordat de leider van de Partido Popular zijn campagne gebaseerd heeft op het antisanchismo, het verzet tegen demissionair premier Pedro Sánchez (PSOE). Dat werd dinsdag nog eens duidelijk toen Feijóo het formatiedebat aftrapte met een speech van veertig pagina’s. Daarin haalde hij voornamelijk uit naar Sánchez. Zo gingen zijn eerste woorden over de amnestiewet die de Catalaanse onafhankelijkheidspartij Junts van de voortvluchtige Carles Puigdemont eist in ruil voor steun aan Sánchez. Het is een heet hangijzer in de Spaanse politiek.

Deal met separatisten

De socialistische leider heeft zelf nog geen uitlatingen gedaan over de wet, maar Feijóo is ervan overtuigd dat Sánchez bereid is om een deal te sluiten met de separatisten. Zo zei hij in zijn betoog dat de socialistische leider „persoonlijke belangen” boven die van het land stelt en dat de wet „noch juridisch, noch ethisch aanvaardbaar” is.

Sinds vorige week is het toegestaan om Catalaans, Baskisch of Galicisch te spreken in het parlement. Dat was voorheen verboden. Maar bij keuze vorig maand voor een nieuwe parlementsvoorzitter steunden de Catalaanse en Baskische nationalisten de kandidaat van de PSOE van Sánchez. In ruil daarvoor beloofde Sánchez ervoor te zorgen dat de regiotalen gepromoot zouden worden in het Europees Parlement én in het Spaans parlement. De Partido Popular en Vox beschuldigen de PSOE ervan te zwichten voor de Catalaanse separatisten.

Lees ook: Spaanse koning draagt verkiezingswinnaar Feijóo voor als nieuwe premier

Sánchez ging zelf ook in de aanval, door zijn spreektijd af te staan aan partijgenoot Óscar Puente die tot voor kort burgemeester was van Valladolid. Hij kreeg in zijn stad bij verkiezingen in mei de meeste stemmen, maar kon geen bestuur vormen en droeg de macht daarop over aan de kandidaat van de Partido Popular. „Mij kostte het geen moeite om te erkennen dat ik niet gewonnen heb. In een parlementaire democratie wint degene die een regering kan vormen.” Het was een tactische troef van Sánchez, die zwijgend het debat aanschouwde. Feijóo en zijn achterban reageerden vervolgens door „cobarde” te scanderen in de zaal – Lafaard!

Ook andere Spaanse media hebben het over de toon van het debat en hoe Feijóo geen concrete plannen heeft voor een regering en vooral gefixeerd is op Pedro Sánchez en zijn socialistische partij. Feijóo lijkt daar nu op te zijn afgerekend in de eerste stemming deze woensdagmiddag.

Vrijdagmiddag vindt de tweede stemming plaats. Daarbij hoeft Feijóo geen 176 zetels te halen, als hij maar geen meerderheid tegen zich heeft. Maar die kans wordt steeds kleiner.