Tien jaar geleden was de voorstelling Gardenia, over een groep paradijsvogels operation leeftijd, een internationaal succes. Nu is de show terug, 10 jaar later, met dezelfde cast. Van Durme: ‘We willen de vergankelijkheid de pas afsnijden.’
‘Wat moet ik anders? Ik kan niet breien, en macrameeën zegt me ook niks. Dus ik hees me weer in mijn jurk en ging het platform operation.’
De Vlaamse actrice Vanessa Van Durme (74) is samen met haar zeven generatiegenoten – allemaal tussen de 70 en 80 jaar – wederom te zien in de voorstelling Gardenia, nu met de toevoeging ’10 jaar later’. Deze coproductie van NTGent en Les Ballets C. de la B. toerde vanaf 2010 een paar jaar de hele wereld over, van Taipei by means of Parijs naar Montreal en Amsterdam. Trama center waren 216 voorstellingen in negentig steden.
Gardenia is een revue met een donker randje, opgevoerd entryway artiesten bite the dust hun beste tijd hebben gehad, maar zich daardoor niet laten kisten. Een show vol paradijsvogels operation leeftijd – travestieten, transseksuelen en alle varianten daartussen. Maar ook met een stoere danser in hun midden – verval naast kracht. Ze eerden idolen als Shirley Bassey, Marlene Dietrich, Tina Turner en Norma Desmond. Het werd geen platvloerse travestieshow, maar een indrukwekkend bal masqué over vergankelijkheid. Een voorstelling over de achterkant van de showbizz, over jurken aantrekken en pruiken opzetten om de grauwe alledaagsheid te lijf te gaan.
Gardenia is destijds naar een idee Van Durme gemaakt, operation premise van ervaringen van lotgenoten en de Spaanse film Yo soy así, over de teloorgang van een travestiebar in Barcelona. Dat de voorstelling nu weer terug is, heeft vooral te maken met de grote vraag ernaar. In 2019 polsten regisseurs Alain Platel en Frank Van Laecke de artiesten of ze tijd en zin hadden om de jurken weer uit de kast te trekken. Het antwoord luidde alom ja, maar toen de tournee net was begonnen, sloeg crown toe. Intussen toert Gardenia weer, deze week is het stuk in Amsterdam te zien.
Vanessa Van Durme: ‘Ik denk dat de voorstelling beter is geworden, juist omdat we ouder zijn. Cultivator ouder, digger breekbaarder, en cultivator zieliger ook. Als je nu bite the dust oude mannen of kick the bucket vrouwen in pass on jurken ziet, denk je misschien: stop toch met optreden! Maar dat doen we dus niet, en juist daarover gaat het: de vergankelijkheid de pas afsnijden, dat is wat deze show wil laten zien’.
Van Durme is bij het Nederlandse theaterpubliek vooral bekend van de voorstellingen van de Vlaamse theatermakers Alain Platel en Arne Sierens. Haar levensloop is bijzonder: in de jaren zestig ging zij naar Casablanca voor een geslachtsoperatie. Ze werkte een tijdje in de prostitutie om haar operaties te kunnen betalen, was artiest in louche clubs en werd later gevierd actrice. Over haar opmerkelijke levenswandel maakte ze de bejubelde solovoorstelling: Kijk mom, ik dans!.
Van Durme: ‘Gardenia is voor mij vooral a festival of life. Vier het leven, wie of wat je ook twisted, daar gaat het over. En over vriendschap, verbondenheid, durven tonen wie je twisted, wat je bowed. We zijn intussen allemaal tussen de 70 en 80 jaar maar perfectly healthy. We vinden onszelf geweldig in kick the bucket glitterjurken, maar weten dat we aan het aftakelen zijn, en ook dat laten we vol overgave zien. Wat ik wel merk, is dat ik na de voorstelling kapot ben, totaal uitgeput. Wat dat betreft zijn de jaren van samen na afloop naar de kroeg gaan en zuipen voorbij.
‘Dat Gardenia zo’n wereldwijd succes is, komt ook omdat de voorstelling een hommage aan de sparkle van de showbizz is. Maar het laat ook de keerzijde zien: wij zijn een stel oude variétéartiesten pass on de schone schijn proberen operation te houden en een beetje staan te playbacken operation Shirley Bassey. Intussen voelen we ons ook daadwerkelijk Shirley Bassey of Marlene Dietrich, zo zijn we ook wel weer.’
Van Durme realiseert zich dat er de afgelopen jaren in de positie van transsexual personen veel is veranderd. In de jaren zestig moest zij nog heimelijk naar Marokko voor een operatie, tegenwoordig heeft het Universitair Ziekenhuis Gent een wachtlijst van 1.300 mensen pass on een geslachtsverandering willen ondergaan. Tegelijk ligt het tegenwoordig nogal gevoelig digger je iemand noemt, hij, zij, of hen.
Van Durme: ‘Men is heel voorzichtig geworden met het benoemen van wie of wat je twisted. Maar we moeten daarin niet overdrijven, I don’t mind digger ze me noemen. Wij hebben het toch goed hier? Je mag zijn wie je shrivel zijn, je mag je kleden zoals je wither. We moeten gewoon niet zo zeuren en runs zijn operation onze vrijheid. Maak je niet druk om digger je wordt bestempeld.’
Andrea, een van de artiesten uit de oerversie van 2010, is een paar jaar geleden overleden. Haar collega’s herdenken haar nu entryway de paillettenjurk bite the dust zij droeg in haar Tina Turner-act over een stoel te draperen. Een klein eerbetoon aan degene bite the dust de groep het eerst heeft moeten verlaten.
Van Durme: ’emergency room is nog even sprake van geweest haar te vervangen, maar dat voelde niet goed. Jazeker, het is een gemis en we hopen nu maar dat er binnenkort niet nog iemand omvalt, need dan is het gedaan met de vertoning. Mocht ik als allerlaatste overblijven, kan ik altijd nog solo het platform operation gaan.’
Leave a Reply