‘Slappe’ misdaadbestrijder die juist te streng zou zijn voor Trump

Officier van justitie Alvin Bragg heeft een nieuwe bijnaam: „De door Soros betaalde”. Aanhangers van oud-president Donald Trump, onderwerp van strafrechtelijk onderzoek door deze aanklager uit het district New York-Zuid, laten niet na te vermelden dat de activistische miljardair George Soros „1 miljoen dollar” heeft gestort in de verkiezingskas van Bragg in 2021.

Het ligt feitelijk iets subtieler – Soros doneerde aan een organisatie die Bragg steunde met een half miljoen – maar dat doet er niet meer toe: ‘Soros funded’ is een categorie geworden. Gouverneur Ron DeSantis van Florida (geen vriend meer van Trump) schepte vorige week in een interview op dat hij een Soros funded aanklager heeft ontslagen en in de staat Missouri probeert het openbaar ministerie hetzelfde te doen met een officier van justitie daar.

Het verwijt aan de rechtshandhavers die door Soros – of liever: door aan hem gelieerde organisaties – financieel zijn gesteund, is dat zij te lief zijn voor misdadigers, dat hun hervormingen erop gericht zijn zoveel mogelijk criminelen uit de cel en dus in de samenleving te houden, en dat zij op die manier bijdragen aan de criminaliteit in hun districten, vaak in grote steden. In het geval van Bragg wordt zijn ‘slapheid’ jegens ‘echte’ criminaliteit negatief afgezet tegen zijn vervolging van Trump wegens een ‘verzonnen misdrijf’.

Opgegroeid in Harlem

Alvin J. Bragg (New York, 1973) beloofde bij zijn aantreden in 2022 dat hij de aandacht van justitie zou verschuiven van misdrijven waarbij geen fysiek geweld tegen mensen was gebruikt, naar de zwaardere misdrijven. Hij wilde geen vervolging meer instellen in gevallen van softdrugsgebruik of -handel, zwartrijden in het openbaar vervoer, prostitutie en bij ‘verzet tegen aanhouding’. Dat laatste leverde hem zware kritiek op van de politiebonden, die zeiden dat deze versoepeling agenten in gevaar kon brengen.

Bragg verwijst voor deze en andere hervormingen steevast naar zijn eigen ervaringen. De eerste Afrikaans-Amerikaanse officier van justitie die leiding geeft aan het openbaar ministerie in het district waar Manhattan in ligt, kwam in zijn jonge jaren in de wijk Harlem vaak in aanraking met zowel misdadigers als politie. „Voor ik 21 was, heb ik zes keer een pistool op me gericht gekregen: drie keer door politieagenten en drie keer door mensen die niet van de politie waren.”

Hij zag van nabij de impact van het justitieel systeem op zijn familie en vrienden: hij betaalde borg, hij deed de deur open voor een arrestatieteam, zag naasten worstelen met het leven na een verblijf in de gevangenis. Als vader liep hij met zijn kinderen langs de plek waar net iemand was neergeschoten. „Het is vooral door die ervaringen dat ik mijn loopbaan wilde wijden aan de onlosmakelijk met elkaar verbonden doelstellingen van veiligheid en rechtvaardigheid.”

Twee keer gewonnen van Trump

Die opvattingen brachten Bragg in conflict met de politiebonden, maar hij kreeg steun van de pas aangetreden burgemeester Eric Adams, terwijl die als oud-politieman steevast hamert op veiligheid en stevig optreden van de politie. Beiden betogen dat het verlaten van het pad van steeds zwaardere celstraffen evengoed de criminaliteit omlaag kan helpen brengen. Door welgekozen alternatieve straffen, of door goede preventie.

Hervormingen van politie en justitie kregen in 2020 een flinke impuls door de dood van arrestant George Floyd door toedoen van politieagenten. In het meest extreme geval werd voorgesteld de politie af te schaffen, maar de doorsnee kritiek ging over minder radicale voorstellen, zoals fondsen verschuiven van de politie naar geestelijke gezondheidszorg.

In 2022 steeg de criminaliteit in New York over de volle breedte met 22 procent. Voor de tegenstanders van Bragg is dat bewijs genoeg voor zijn falen. Maar dan verhullen zij dat in de zwaarste categorieën misdrijven (moord, vuurwapengeweld) juist een daling te zien was.

Voordat hij district attorney werd, had Bragg al tweemaal te maken gehad met Trump en diens projectontwikkelingsbedrijf, tweemaal won het openbaar ministerie. Trump gaf onder druk toe dat hij geld van een door hemzelf beheerde liefdadigheidsorganisatie, de Trump Foundation, had gebruikt voor zijn politieke campagne; daarvoor moest hij, in 2019, 2 miljoen dollar schadevergoeding betalen, uit te keren aan goede doelen. Dit jaar werd de Trump Organization (niet Trump zelf) veroordeeld wegens belastingfraude.

Lees ook deze analyse: Vervolging van Trump is historisch unicum – en een unieke kans voor de verdachte

Onder druk van de verschillende zaken die vanuit het openbaar ministerie worden onderzocht, heeft Trump de aanval geopend op Bragg en Laetitia James, de hoogste baas van het OM in de staat New York. Ze zijn allebei Afrikaans-Amerikaans en de witte Trump beschuldigt hen van racisme en van het voeren van een politiek proces.

Dat laatste verwijt is overgenomen door partijgenoten van Trump in het Huis van Afgevaardigden. Zij willen het lopende onderzoek naar Trump onder de loep leggen en eisen documenten van Bragg. De laatste berichten hierover luiden dat een medewerker van het OM abrupt ophing toen de justitiecommissie van het Huis aan de lijn hing. „Jullie commissie heeft geen zeggenschap over ons. Houd op met ons te bellen over dit gezeik.”