Sean Penn maakte een ‘David en Goliath-verhaal’ over Volodymyr Zelensky

Met de weemoedig stemmende romantische komedie She Came to Me begon donderdagavond de 73ste editie van de Berlinale, het jaarlijkse filmfestival in Berlijn. Het tien dagen durende festival profileert zich dit jaar weer als het politieke broertje van de filmfestivals in Cannes en Venetië.

Al valt dat in eerste instantie niet op te maken uit de onderhoudende openingsfilm van Rebecca Miller waarin de pragmatische relaties van twee ouderparen contrasteren met de ongerepte romance tussen hun tieners. De film volgt Steven (Peter Dinklage, Game of Thrones), een operacomponist met een writers block. Hij krijgt opnieuw inspiratie dankzij een affaire met een ziekelijk romantische maar ook erg aanstekelijke en aanhoudende sleepbootkapitein gespeeld door Marisa Tomei. Stevens geliefde Patricia (Anne Hathaway) worstelt ondertussen met opruimdrang en het verlangen om haar leven aan God te wijden.

Millers mozaïekfilm over uiteenlopende liefdeslevens bevat talloze absurde twists die opmerkelijk ongekunsteld voelen doordat de cast de neurotische personages zo aandoenlijk en zonder al te veel slapstick speelt. Zo loopt Dinklages personage continu met een oprecht aandoende, diep gepijnigde blik rond. Tijdens de persconferentie legt de acteur uit dat Steven nu eenmaal „niet snapt dat hij in iets grappig zit.”

Het meer lichtvoetige She Came To Me zit niet in de hoofdcompetitie van het festival en maakt dus geen kans op de Gouden Beer of de verschillende Zilveren Beren. Daarvoor strijden dit jaar negentien zeer eclectische films, waaronder debuten maar ook films van verschillende oudgedienden van het festival. Zo wordt erg uitgekeken naar de nieuwe film van de Duitse regisseur Christian Petzold (Transit, Undine). In Afire, het tweede deel van een trilogie, volgen we enkele jongeren tijdens een werkvakantie, terwijl bosbranden in de buurt dichterbij sluipen.

In het hoofdprogramma zitten dit jaar meerdere Duitse films. Zo is een ander mogelijk hoogtepunt in de hoofdcompetitie Margarethe von Trotta’s Ingeborg Bachmann – Journey Into The Desert met Vicky Krieps als de gelijknamige Oostenrijkse schrijfster. De film is volgens programmeur Carlo Chatrian „geen traditionele biopic maar eerder een monologue intérieur”. In de hoofdcompetitie zitten ook enkele crowdpleasers die in Berlijn hun internationale premières zullen beleven. Zoals de nieuwe anime van Makoto Shinkai (Your Name) en Celine Songs autobiografische debuut Past Lives, dat lovend werd ontvangen op het Amerikaanse festival Sundance.

Zeven Nederlandse producties

In de programma’s buiten de hoofdcompetitie, zoals ‘Encounters’, is het onder meer uitkijken naar Hong Sangsoo’s In Water. Iedereen is benieuwd hoe deze usual suspect van het festival zijn persoonlijk leven weer vangt in een metafilm. Of de wereldpremière van Fiona Tans Dearest Fiona, gebaseerd op haar installatie Footsteps, die de Nederlandse kunstenaar afgelopen najaar toonde in het Eye filmmuseum. Het is een van de zeven Nederlandse producties in Berlijn dit jaar.

Er is slechts een beperkt aantal films met bekende Amerikaanse namen te zien in Berlijn. Een extra vleugje Hollywood-glamour wordt dit jaar over het festival gestrooid via regisseur Steven Spielberg, die wordt gelauwerd met een ere-Gouden Beer. De Amerikaanse actrice Kristen Stewart staat aan het hoofd van de internationale jury. Zij kwam tijdens de presentatie van de jury voorafgaande aan de opening wat overweldigd over en had niet meteen namen klaar op de vraag naar haar favoriete internationale filmmakers. Ze herpakte zich door te zeggen uit te kijken naar films waarover de juryleden geen eensgezinde mening hebben. Wat alvast geen ‘consensuswinnaar’ voor de Gouden Beer voorspelt.

Protesten in Iran

Belangrijkere prioriteit dan glamour is voor de Berlinale aandacht voor de oorlog in Oekraïne, die een jaar geleden begon. Zo staat de première van Sean Penns documentaire Superpower later deze week volop in de schijnwerpers. Penn en mede-regisseur Aaron Kaufman begonnen in 2021 te werken aan hun film over de ongewone carrière van Volodymyr Zelensky, en zijn traject van acteur naar president van Oekraïne. Maar terwijl het duo aan het filmen was in Kiev viel Poetin Oekraïne binnen en werd het op een totaal andere wijze een „David en Goliath-verhaal”. Penn is live in Berlijn, Zelensky spreekt de festivalbezoekers donderdagavond toe via een videoverbinding. Het festival toont ook nog een achttal andere films over Oekraïne. Daarnaast is er dit jaar ook uitgebreid aandacht voor de protesten in Iran en de wijze waarop filmmakers daar het werken onmogelijk wordt gemaakt.

Lees ook: ‘Godland’ is formidabel historisch drama in de IJslandse wildernis