Op zoek naar de beste keeper voor het WK in Qatar

Jasper Cillessen, Remko Pasveer en Andries Noppert verplaatsen gezamenlijk het doel tijdens de training. Mark Flekken zit dan al in de gym. Van een duidelijke hiërarchie tussen de keepers is geen sprake. Wie wordt de eerste doelman van het Nederlands elftal ? En wie is de penaltykiller? Het zijn belangrijke vragen voor bondscoach Louis van Gaal, twee maanden voordat het WK voetbal in Qatar begint. „Jan Publiek windt zich daar misschien over op, maar wij kijken er heel anders naar”, stelt Van Gaal in Zeist. „Een doelman moet leveren waar wij om vragen. Op basis daarvan wordt bepaald wie speelt.”

Oranje beschikte in het verleden vrijwel altijd over een topkeeper. Een onomstreden sluitpost wiens naam bij een eindtoernooi als eerste in de opstelling kon worden opgeschreven. Zoals Hans van Breukelen (73 interlands), Edwin van der Sar (130 interlands), Maarten Stekelenburg (63 interlands) en Jasper Cillessen (63 interlands). Dat is nu anders. Al lijkt Cillessen, net als in 2014, de meeste aanspraak op het doel van Oranje te maken.

Na zijn terugkeer als bondscoach begon Van Gaal in september vorig jaar met Justin Bijlow. De 24-jarige doelman van Feyenoord leek de oplossing. Bijlow viel echter na zes interlands weg met een blessure. Van Gaal haalde hem, tot verrassing van Bijlow zelf, nu niet eens bij de selectie. Hij maakte afgelopen zondag in het competitieduel met PSV een onzekere indruk. De komende weken zal Bijlow bij zijn club in vorm moeten komen om nog een kans te maken op het WK. „En dat is nog niet uitgesloten”, maakte Van Gaal maandag duidelijk.

Polen en België

Voor de wedstrijden in de Nations League tegen Polen (donderdag in Warschau) en België (zondag in Amsterdam) koos Van Gaal met Cillessen (33), Flekken (29), Pasveer (38) en Noppert (28) voor vier doelmannen waarvan de laatste twee nog nooit in het Nederlands elftal keepten. Flekken (4 interlands) en Cillessen (3 wedstrijden onder Van Gaal sinds vorig jaar) wisselden elkaar af na het wegvallen van Bijlow.

Het past bij de denkwijze van Van Gaal en zijn keeperstrainer Frans Hoek om over verschillende soorten doelmannen te beschikken. Op het WK van 2014 deinsde Van Gaal er niet voor terug om zijn doelman tijdens een duel te vervangen als de situatie daarom vroeg. Zo werd Cillessen voor de strafschoppenreeks in de kwartfinale tegen Costa Rica vervangen door penaltykiller Tim Krul. Een meesterzet. Oranje ging door. Cillessen keerde terug in het doel, maar wist in de halve finale tegen Argentinië geen strafschop in de beslissende serie te stoppen.

De ‘lijnkeeper’ Cillessen lijkt op dit moment wederom de eerste doelman te gaan worden op het WK. Na onzekere jaren als keeper van FC Barcelona en Valencia CF keerde hij terug naar zijn oude liefde NEC. Cillessen is daar in ieder geval verzekerd van een basisplaats en hij liet afgelopen vrijdag tegen FC Utrecht zien nog altijd een betrouwbare doelman te zijn. Maar Cillessen kan zich niet meten met wereldtoppers als Thibaut Courtois (België), Manuel Neuer (Duitsland) of Alisson Becker (Brazilië).

Geen buitencategorie

Oranjes tweede keus Mark Flekken behoort ook niet tot de buitencategorie. Deze ‘ontdekking’ van Van Gaal kreeg na het wegvallen van Bijlow zijn kans, maar kon de bondscoach nog niet overtuigen. Flekken wordt door Van Gaal geroemd om zijn voetballende kwaliteiten. Iets wat met name tegen iets minder goede tegenstanders een pré kan zijn. Hij hield afgelopen weekeinde tegen Hoffenheim de nul voor SC Freiburg.

Van Gaal haalde Pasveer bij de groep vanwege zijn goede optredens bij Ajax, vanwege diens ervaring en om hem te leren kennen. Pasveer was vorige week in de Champions League tegen Liverpool nog de grote uitblinker bij de Amsterdamse club. Hij lijkt de ideale derde doelman voor het WK te zijn. De routinier die zijn collega’s een hart onder de riem kan steken. De rol van vaderfiguur kan spelen.

De verrassendste keuze is Andries Noppert. De 2.03 meter lange doelman van sc Heerenveen maakt opeens een snelle ontwikkeling door. Het is grotendeels aan hem te danken dat zijn club pas zeven doelpunten tegen kreeg.

Van Gaal had eerder al bekendgemaakt dat hij deze dagen ook gaat gebruiken voor een speciaal ‘penaltyproject’ waarvoor hij ook Bijlow en Jong Oranje-doelman Kjell Scherpen naar het trainingscentrum van de KNVB laat komen. Met behulp van prestatieconsultant Peter Murphy wil Van Gaal het nemen van strafschoppen op wetenschappelijke wijze benaderen. „We doen dat in twee tot drie sessies waarbij dingen op het veld oefenen, maar we nemen ook neurologische testen af”, vertelde Van Gaal. „Op een WK worden vaak duels door strafschoppen beslist. Daarom besteden wij er apart aandacht aan.”

Noppert lijkt met zijn lange armen het meest geschikt om als penaltykiller te fungeren. Van Gaal heeft hem daarom deze week bij de groep gehaald. Bij het WK van 2014 ging Van Gaal bij de penalty’s nog uit van „het oog van de meester”. Daarmee bedoelde hij zichzelf. De bondscoach wil nu zijn eigen gevoel graag met wetenschappelijk bewijs onderbouwd zien.

De keepers van Oranje werkten op maandagmiddag tijdens een open training een eerste oefensessie met Hoek af. Cillessen, Flekken, Pasveer en Noppert vertoonden hun kunsten aan de fans van Oranje. Daarbij was duidelijk te zien hoe verschillend de doelmannen zijn. Maar nog niet wie de nummer één is.