Op de tast door het magische universum van Morena Bamberger

Als je opgroeit in een woonwagenkamp, zoals de jonge kunstenaar Morena Bamberger (Roermond, 1994) deed, dan ontmoet je goeds én minder goeds. Je hebt een sterke familieband – iedereen loopt je wagen binnen, maakt een babbeltje, pakt wat te eten uit de ijskast, en oh ja, wil je even koffiezetten? Zo’n familieband is prachtig, maar soms ook hectisch. Daarnaast is er een duidelijke wereld ‘buiten’ het kamp: buiten ben je anders dan de rest, kinderen op school kijken je raar aan.

Morena Bamberger heeft een geest die zeldzaam vrij is. Al op jonge leeftijd trekt ze zich terug in haar kamertje in de woonwagen om dingen te maken, of ze gaat de bossen in. Daar komt ze in contact met dieren, planten en wezens die anderen niet zien, maar er wel zijn. ‘Energieën’ noemt ze die. Of ‘lichten’. Haar werk ‘ziet’ ze voor zich, voordat ze het maakt – eigenlijk een beetje als een sjamaan. Ze meldt zich na de middelbare school aan voor een kunstacademie. Ze vertrekt uit het woonwagenkamp en heeft er sindsdien niet meer gewoond. Ze volgt de lerarenopleiding, een theateropleiding, begint dan bij de afdeling Fine Arts in Maastricht. Sinds haar afstuderen cum laude in 2018 gaat het snel. Ze mag een kleine solo-presentatie maken in het Bonnefanten in Maastricht, exposeert in heel Limburg, en wint in 2022 de Parkstad Limburg Prijs voor jonge kunstenaars uit de Benelux.

Nu is in het Odapark in Venray een solotentoonstelling met recent werk te zien, waarvan je eigenlijk niet gelooft dat het door zo’n jonge kunstenaar is gemaakt. Alles klopt namelijk in deze professionele totaalinstallatie, die zich vertakt over meerdere ruimtes en die eindigt op de bosgrond van het Odapark. In I Still Believe, zoals de tentoonstelling heet, ga je als kijker mee op een spirituele reis. Al je zintuigen – reuk, gehoor, tastzin en zicht – worden tijdens die tocht op de proef gesteld.

Lees ook Sprookjesgrotten en een magische film vol plastic en schapen

Een donkere jungle

Dat begint al bij de dampen die je tegemoet komen als je de trap naar de verduisterde tentoonstellingsruimtes afloopt. Heerlijk ruikt het, fris – alsof de lente ieder moment uit de knop kan barsten. Maar beneden ontvouwt zich een donkere jungle waar lianen over je gezicht strelen en zilverachtig zand een zachte gloed afgeeft onder je voeten. Tastend schuifel je voort, totdat je de eerste ‘kamer’ bereikt: een cirkelvormige ruimte waar twaalf schitterend versierde en uitgelichte maskers hangen (Eternal Slumber, 2023). De met kristallen, religieuze symbolen, bloemen, gesmolten plastic en stof ingelegde koppen lijken in een eeuwige sluimer te verkeren. Die sluimer wordt verstoord zodra jij als kijker in het midden plaatsneemt. Dan krijgen de maskers een karakter: woede, liefde, kracht, gezondheid, bescherming, veiligheid.

Het tweede werk in de volgende ruimte is etherisch, maar niet minder krachtig. Samsara (2023) (Sanskriet voor de cyclus van eeuwige wedergeboorte en dood) bevat eigenlijk heel weinig. Een lange kokerachtige en opnieuw donkere gang waar je, op het geluid van een gongslag, afloopt op een angstaanjagend in de verte kolkend licht. Vergeet trouwens ook niet het totale duister achter dat kolkende licht in te lopen.

In de derde ruimte heeft Bamberger het licht wel naar binnen gehaald en een uit zijn voegen gebarsten huis ingericht, compleet met keukenblok, vaatwasser, stoelen en een beeldscherm. Het werk is vernoemd naar de eerste regel uit de Genesis – In the Beginning, when God Created The Heavens and The Earth (2023) . Het speelt met de gedachte van een ‘ander’ paradijs, dat niet per se door één God geschapen wordt. In dit huis ontvouwt zich een fantastisch, tot in de puntjes verzorgd paradijs, waar niets gaat zoals je het verwacht. Wolkjes vliegen door de lucht, een raket wiebelt in een volle gootsteen, een pannenkoek hangt aan het plafond, en de vaatwasser produceert een loodzware berg schuim met stenen.

Dit laatste werk is licht en grappig, ook dankzij de bijzondere details. Door al die lichtheid heen sluimert de magie en betovering. Veel is te zien en te doorgronden, maar als je goed kijkt, luistert en voelt, begrijp je dat er nog zo veel meer is dan dat. Je hoeft je er alleen maar voor open te stellen.

Delen Mail de redactie