Miljardair Blijdorp stuurt tegenmacht weg: commissarissen B&S vertrekken na ‘meningsverschil’

De beursgenoteerde groothandelaar B&S moet voorlopig verder zonder tegenmacht, nu de enige twee onafhankelijke commissarissen het bedrijf gedwongen verlaten. Dat gebeurt na een hoogopgelopen „meningsverschil” met oprichter en meerderheidsaandeelhouder Willem Blijdorp. De miljardair deed eerder dit jaar een poging B&S weer volledig in handen te krijgen en stuitte daarbij op weerstand van de toezichthouders.

Voor Blijdorp was het gebrek aan medewerking onlangs reden een aandeelhoudersvergadering aan te vragen, die deze donderdag in Luxemburg plaatsvond. Daarop wilde hij laten stemmen over het vertrek van Jan Arie van Barneveld, president-commissaris van B&S. De enige andere onafhankelijke commissaris, Kitty Koelemeijer, kondigde daarop aan óók te vertrekken, als Van Barneveld zou worden weggestuurd.

Of ook andere aandeelhouders zich achter het voorstel van Blijdorp hebben geschaard, is niet bekend. De miljardair heeft zelf 67 procent van de aandelen in het bedrijf in handen, de rest is versplinterd. Slechts twee andere aandeelhouders hebben meer dan 5 procent: Mondrian  Investment en JNE Partners. Volgens Het Financieele Dagblad bezit verzekeraar ASR zo’n 2,5 procent.

Lees ook: Miljardair Willem Blijdorp is op ramkoers met de andere commissarissen van B&S

Dat ook Koelemeijer opstapt, is omdat haar positie na het vertrek van Van Barneveld „onmogelijk” en „onhoudbaar” zou worden, zo schreef ze vorige week in reactie op vragen van investeerders. De raad van commissarissen van B&S bestaat naast twee onafhankelijke toezichthouders nog uit twee ‘afhankelijke leden’. Die zetels worden gevuld door grootaandeelhouder Willem Blijdorp zelf en Leendert Blijdorp, een van zijn zoons.

Koelemeijer wijst daarnaast op een eerder verzoek van Blijdorp, waarin hij niet alleen vroeg om het ontslag van de president-commissaris, maar ook om háár vertrek. Dat voorstel trok de miljardair niet veel later in. Volgens Koelemeijer, ook hoogleraar marketing aan Nyenrode, is „de vertrouwensbasis” daarmee echter beschadigd geraakt. Ze kan daardoor „geen wezenlijke invloed meer uitoefenen op de besluitvorming”.

Parallelhandel

Het fundament voor de B&S Group (1,9 miljard euro omzet, 2.000 werknemers) ligt in de Groningse Eemshaven. Daar ging de nu 69-jarige Blijdorp, zoon van een fruitteler, in de jaren zeventig aan de slag bij een rederij. Zo kwam hij in aanraking met de ‘Butterfahrten’: bootreizen buiten de territoriale wateren waar passagiers belastingvrij sigaretten, luchtjes en drank konden inslaan.

Blijdorp en een studievriend maken snel carrière bij het bedrijf en nemen de zaak na enkele jaren over. Blijdorp richt zich op de handel in luxeproducten, zijn compagnon op de boten. Zo belandt de ondernemer in de ‘parallelhandel’: de in- en uitvoer van merkproducten, die in het ene land goedkoper op markt worden gebracht dan andere.

Met B&S richt zich Blijdorp zich nog steeds op die luxegoederen: luchtjes, elektronica en sterke drank. Die verkoopt hij aan onder meer luchthavens, cruiseschepen, legerbasissen en tax free-winkels. Daarnaast heeft B&S zelf winkels waar belastingvrije producten worden verkocht. Vorig jaar schatte zakenblad Quote het vermogen van Blijdorp op 730 miljoen euro – goed voor de 65ste plek in de ranglijst met rijkste Nederlanders.

In het voorjaar van 2018 maakt Blijdorp, dan formeel al enkele jaren met pensioen, bekend zijn bedrijf naar de Amsterdamse beurs te brengen. Hij verkoopt de aandelen voor 14,50 per stuk, maar houdt zelf een meerderheid. De beursbelofte van B&S wordt nooit ingelost. Zelden koerste het aandeel nadien boven de introductieprijs.

Dit voorjaar gaat het slechter dan ooit: de koers van B&S komt nog amper uit boven de 5 euro. Blijdorp ziet daarin een kans. In oktober blijkt dat hij via zijn investeringsfonds Sarabel een „niet-bindend indicatief bod” heeft uitgebracht op alle nog uitstaande aandelen van het bedrijf. Op het moment dat het nieuws naar buiten komt, is het bod alweer ingetrokken, omdat de onafhankelijke commissarissen het voorstel te mager vonden. Hoeveel Blijdorp wilde betalen is onbekend.

‘Gebrekkig bestuur’

De machtsstrijd die nadien volgde, is voor aandeelhouders reden tot zorgen. Beleggersvereniging VEB hekelde eerder al de „gebrekkige bestuursstructuur” van B&S, waarin belangen door elkaar lopen. De VEB vreest dat door het vertrek van de onafhankelijke commissarissen Blijdorps macht alleen maar zichtbaarder wordt en dat minderaandeelhouders daarvan de dupe worden.

Lees ook dit profiel dat NRC maakte: De twee gezichten van Willem Blijdorp

Niet alleen in geval van een nieuwe overnamebod van Blijdorp is het scheiden van belangen cruciaal, merkte de VEB eerder al op. Zo heeft Blijdorp naast B&S ook privé-investeringen, waarmee hij zaken doet met de groothandelaar. Het toezicht daarop is in de raad van commissarissen nu ondergebracht bij een werkgroep die wordt aangestuurd door Leendert Blijdorp, zoon van de oprichter. B&S liet eerder weten hierin geen problemen te zien.

Met het vertrek van commissarissen Van Barneveld en Koelemeijer moet B&S nu op zoek naar nieuwe onafhankelijke toezichthouders. De Nederlandse bestuursregels schrijven voor dat minstens de helft van de raad van commissarissen uit onafhankelijke leden moet bestaan. De voordracht van nieuwe leden volgt „zo snel als redelijkerwijs mogelijk”, liet het bestuur van B&S vorige week al weten.