Kabinet wil drinkwatergebruik tot 2035 met 20 procent terugdringen

Het drinkwatergebruik in Nederland moet in 2035 met 20 procent zijn verminderd ten opzichte van 2022. Dat kondigt minister Mark Harbers (Infrastructuur en Waterstaat, VVD) vrijdag aan in een brief aan de Tweede Kamer over de toekomst van de Nederlandse waterhuishouding. Zowel huishoudens als bedrijven moeten hun verbruik verminderen. Ook wil het kabinet in de toekomst meer rekening houden met water en bodem bij de ruimtelijke inrichting van Nederland.

De brief van Harbers maakt deel uit van een groter pakket aan kabinetsplannen dat vrijdag wordt gepresenteerd, en dat gaat over de toekomstige indeling van Nederland. Het kabinet presenteert onder meer een aanpak voor de stikstofcrisis en kondigt aan een landbouwakkoord te willen sluiten.

Volgens Harbers loopt Nederland vanwege het intensieve watergebruik en de klimaatverandering „steeds meer tegen de grenzen aan”. Om in de toekomst voldoende drinkwater te hebben, moet het gebruik worden teruggedrongen. Hoe consumenten kunnen worden verleid om minder te gebruiken, wordt onderzocht. Hierbij houdt het ministerie „rekening met de kosten voor de consument”. Verder wil het kabinet een grotere zoetwatervoorraad aanleggen, onder andere door meer water op te slaan in het IJsselmeer en het Markermeer. Verder is het zaak om nieuwe drinkwaterbronnen te vinden.

Waterkwaliteit

Het kabinet wil daarnaast dat de kwaliteit van het drinkwater behouden blijft. Door een limiet te zetten op het verwarmde koelwater dat door de industrie mag worden geloosd, moet worden voorkomen dat de temperatuur van natuurwater te veel stijgt.

Uit data-onderzoek van NRC bleek eerder dit jaar al dat de waterkwaliteit onder druk staat, onder meer vanwege hoge concentraties van schadelijke stoffen en een te hoge temperatuur. De Nederlandse wateren moeten in 2027 „van voldoende kwaliteit” zijn, anders kan de EU boetes opleggen. Experts zeiden niet te verwachten dat Nederland aan die doelstelling zal voldoen. In de brief gaat Harbers niet concreet in op het behalen van de eisen van de EU. Het kabinet verwacht dat de bestaande plannen volstaan om daaraan te voldoen.

Lees ook dit artikel: Kwaliteit Nederlandse wateren is slecht en verbetert bijna niet

Bouwen

Door klimaatverandering neemt de piekbelasting van rivieren toe, wat gepaard gaat met een groter risico op overstromingen, zoals vorig jaar in Limburg. Om voldoende ruimte te laten aan stijgend water, mag niet meer worden gebouwd op plaatsen die nodig zijn voor het bergen en afvoeren van water. Het gaat onder meer om uiterwaarden van rivieren en de diepste delen van diepe polders. Bouwprojecten waar al een bouwvergunning voor is afgegeven, kunnen wel doorgaan. De regel gaat gelden voor projecten op plekken waarvoor per 1 januari 2025 nog geen bestemmingsplan geldt.

Bovendien moet een hoger grondwaterpeil zorgen dat bij langdurige droogte voldoende water voorhanden blijft. Tevens moet het leiden tot een lagere uitstoot van broeikasgassen vanuit de bodem. Ook kan zo de daling van veenbodems – en daarmee schade door verzakkingen aan huizen en infrastructuur – worden tegengegaan. Hiervoor moet meer zicht komen op de hoeveelheid water die nu aan de bodem wordt onttrokken.

Lees ook dit artikel: Uit korte, hevige regenbuien valt steeds meer neerslag, met alle risico’s van dien