Aysel Erbudak, de voormalig bestuursvoorzitter van het Slotervaartziekenhuis, moet een jaar onvoorwaardelijk de gevangenis in. Het gerechtshof Amsterdam heeft haar vrijdag veroordeeld tot achttien maanden cel waarvan zes maanden voorwaardelijk.
De straf is iets hoger dan de veroordeling bij de rechtbank in 2019. Toen werd Erbudak weliswaar veroordeeld tot een lagere vijftien maanden onvoorwaardelijke celstraf, maar toen gold nog het automatisme van kwijtschelding van een derde van de straf bij goed gedrag.
Het hof acht bewezen dat Erbudak 1,2 miljoen euro van het ziekenhuis ontvreemdde en daarbij valsheid in geschrifte pleegde om de verduistering te verhullen.
Erbudak was zeven jaar lang bestuursvoorzitter van het Amsterdamse Slotervaartziekenhuis. In die hoedanigheid liet zij het ziekenhuis één miljoen euro aanbetalen voor een resort dat in Turkije ontwikkeld werd. De oud-directeur heeft altijd gezegd dat dit een zakelijk project van het ziekenhuis was, maar het hof verwerpt die lezing. Volgens de raadsheren is gemeenschapsgeld gebruikt voor een privéproject van Erbudak. Zo waren naaste bestuurders niet betrokken bij het besluit de één miljoen euro te investeren en ontbrak de vereiste goedkeuring van de aandeelhouder.
Ook heeft Erbudak eerst op verschillende andere manieren geprobeerd geld te regelen voor de projectontwikkeling in Turkije. Eerst vroeg ze 10 miljoen euro aan toenmalig ziekenhuiseigenaar en zakenpartner Jan Schram, Daarna poogde zij één miljoen te lenen bij een goededoelenstichting voor kankeronderzoek waarvan een collega-bestuurder directeur was. Toen dat mislukte benaderde ze de Oyak bank in Turkije voor een krediet.
Betaling via toeleverancier
Uiteindelijk wordt één miljoen via een toeleverancier van het ziekenhuis voor het resort in Turkije betaald. Daarbij wordt op facturen gerept van goederen die voor de afdelingen radiologie nodig zouden zijn. Maar de werkgroep die binnen het ziekenhuis firma’s selecteerde voor de levering van radiologieapparatuur had het bedrijf waarmee Erbudak de betaling organiseerde niet op het oog. Dat bedrijf heeft ook geen apparatuur voor de afdeling radiologie geleverd.
Met verkeerde omschrijvingen op facturen heeft Erbudak geprobeerd de betalingen van het ziekenhuis voor een privéproject te verhullen, oordeelt de rechter.
De oud-bestuursvoorzitter liet het ziekenhuis ook twee ton betalen voor een aandelenbelang in een Rotterdams bedrijfje. Maar die aandelen werden geleverd aan een privé-holding van Erbudak, niet aan het ziekenhuis. Bij verkoop van deze participatie werd het geld evenmin teruggestort naar het ziekenhuis. Daarom spreekt het hof van „wederrechtelijke toeëigening”.
Lees ook Slotervaart verdiende miljoenen met het maken van heroïne
Het gaat om een vrij oude zaak. De omstreden transacties vonden plaats in 2008 (de 1 miljoen euro) en 2011 (de twee ton). Die betalingen kwamen pas na haar vertrek in 2013 aan het licht. In 2014 startte het Openbaar Ministerie een strafrechtelijk onderzoek. In 2019 werd Erbudak door de rechtbank veroordeeld. Het hof spreekt van een „omvangrijke overschrijding” van de redelijke termijn waarbinnen berechting plaats moet vinden. Om die reden matigt het hof de op te leggen straf van twintig naar achttien maanden celstraf waarvan zes maanden voorwaardelijk. De straf komt overeen met wat het OM eiste. Het hof ziet echter af van een beroepsverbod dat de advocaat-generaal in hoger beroep eiste.
Verzwarende omstandigheden
Het gerechtshof zag ook een aantal verzwarende omstandigheden bij het bepalen van de straf. Het geld van ziekenhuizen is bedoeld voor „medische zorg aan zieke personen”, stelt het hof. „Het verduisteren van middelen ondermijnt het vertrouwen dat gesteld moet kunnen worden in het gezondheidszorgsysteem.” Daarbij wijzen de rechters erop dat verdachte wist dat het ziekenhuis financieel krap bij kas zat. Volgens de rechters lijkt de verdachte „het laakbare van haar gedragingen”, waarbij zij slechts oog had voor haar eigen financieel gewin, ook tijdens behandeling ter terechtzitting „nog niet in te zien”.
Erbudak heeft verdedigd dat haar toenmalige zakenpartner Jan Schram in 2006 zonder enige overeenkomst 26 miljoen betaalde om het ziekenhuis te redden. Zij deden altijd zaken op basis van vertrouwen, met weinig op papier.
Ze kreeg nooit loon tijdens haar periode als bestuursvoorzitter van 2006 tot en met 2013, Zij leefde op de credit card van het ziekenhuis. Erbudak zei in een interview met NRC in 2019 hierover: „Jan had een obsessie voor zo min mogelijk belasting betalen. Daar kwamen die constructies ook vandaan. Maar wij werkten dus altijd in vertrouwen. (…) Achteraf bedachten we een structuur voor de transacties.”
Erbudak kan nog in cassatie tegen het arrest bij de Hoge Raad. Het Slotervaartziekenhuis ging in 2018 failliet. Dat faillissement staat geheel los van de verduistering waarvoor Erbudak vrijdag veroordeeld is.
