‘Israël werkt met invallen Strafhof tegen’

Midden in de nacht vielen Israëlische militairen vorige week het kantoor binnen van de internationaal gerespecteerde Palestijnse mensenrechtenorganisatie Al-Haq in Ramallah, op de Westelijke Jordaanoever. Ze forceerden deuren en inspecteerden dossiers. Ook zes andere organisaties kregen zulke invallen te verwerken, waarna de toegang werd verzegeld en met metalen platen dichtgelast.

Alsof het een schuilplaats van terroristen betrof. En dat was ook precies de indruk die Israël probeert te wekken. Al-Haq en de andere organisaties werken volgens de Israëlische autoriteiten samen met het linkse Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), dat in het verleden dikwijls aanslagen op doelen in Israël heeft gepleegd. Daarom, zegt Israël, zijn Al-Haq en de anderen zelf vorige herfst ook als terroristische organisaties gebrandmerkt.

De invallen kregen veel kritiek. Nederland was een van negen EU-lidstaten die het Israëlische optreden „onaanvaardbaar” noemden. Het negental was in juli na onderzoek tot de conclusie gekomen dat Israël onvoldoende bewijs had geleverd voor zijn beschuldigingen. Al-Haq en de anderen hebben betrokkenheid bij terrorisme ook altijd krachtig ontkend.

De ervaren Israëlische mensenrechtenadvocaat Michael Sfard, die Al-Haq bijstaat, probeert intussen te achterhalen waarvan Al-Haq nu precies wordt beschuldigd. „Ze zeggen dat Al-Haq een arm van de PFLP vormt maar ze weigeren te zeggen waarop dat is gebaseerd”, zegt hij vanuit Tel Aviv. „Het is alsof je van moord wordt beschuldigd maar dat justitie je niet wil vertellen wie je dan wel vermoord hebt en waar en wanneer. Hoe kun je je zo verdedigen?”

Waarom doet Israël dit volgens u?

„Ik twijfel er niet aan dat de poging Al-Haq te sluiten deel uitmaakt van Israëls strategie om het onderzoek van het Internationaal Strafhof in Den Haag naar oorlogsmisdaden tegen te werken. Het is geen geheim dat Al-Haq het Strafhof daarbij hielp. Dat is slim bekeken van Israël. Het is immers lastig voor het Strafhof een doelmatig onderzoek uit te voeren zonder hulp van lokale partners, om slachtoffers en getuigen te vinden.”

Maar waarom zo hard opgetreden?

„Israël hoopte eerst dat buitenlandse donoren door de beschuldiging van terrorisme hun financiering van Al-Haq en de andere organisaties zouden staken, waardoor die zouden doodbloeden. Europese landen concludeerden in juli dat er onvoldoende bewijs was voor de beschuldigingen en de Europese Commissie, die de steun aan Al-Haq had bevroren, liet die juist hervatten. Israël besefte dat zijn strategie dreigde te mislukken en besloot daarom te escaleren.”

Verbale steun is niet genoeg, er moeten concrete acties volgen

Wat denkt u dat er nu zal gebeuren?

„Ik vermoed dat de leiders van Al-Haq en de andere organisaties binnenkort worden gearresteerd tenzij er vanuit het buitenland stevige tegendruk wordt gegeven. Er zijn al dreigementen geweest tegen de leiders dat ze niet moeten proberen hun kantoren te heropenen. Ik heb trouwens ook een brief ontvangen dat ik toestemming van het ministerie van Defensie nodig heb om Al-Haq te kunnen blijven verdedigen. Dit tast echt de vrijheid van advocaten aan om hun werk te doen.”

Welke steun verwacht u uit het buitenland?

„Verbale steun is niet genoeg. Er zullen concrete acties moeten volgen. Met name Europa zal duidelijk moeten maken dat de relaties met Israël hierdoor niet kunnen blijven als ze waren. Europa kan veel invloed op Israël hebben door de nauwe banden op allerlei gebieden, met name ook commercieel. Ze zouden Israël zo moeten behandelen als autoritaire regimes die de mensenrechten schenden. Wanneer Europa een oogje toeknijpt, wordt zijn geloofwaardigheid aangetast.”

En wat als Israël alle kritiek negeert en Al-Haq dichthoudt?

„Ik denk niet dat Israël er in zal slagen de Palestijnse samenleving op den duur het zwijgen op te leggen. Ook niet door meer en meer geweld te gebruiken. Uiteindelijk is die aanpak dom. Geen volk laat zich vrijwillig bezetten. Ze vechten uiteindelijk allemaal voor hun vrijheid.”