Ik had ongelijk – zó’n krappe arbeidsmarkt had ik niet zien aankomen

Ik kan er natuurlijk omheen draaien. En zeggen dat de werkelijkheid zich lastig laat voorspellen, onvoorziene omstandigheden, nieuwe parameters, blablabla. Maar ik kan ook gewoon zeggen dat ik ongelijk had, dus dat doe ik dan maar: lieve mensen, ik had ongelijk. Toen ik vorig jaar voorspelde dat iedereen, als de coronacrisis zou zijn ‘afgelopen’, zou terugkeren naar kantoor alsof er niets gebeurd was.

Ik geloofde toen nog heilig in kantoor. Als Nick in Simon en andersom. De plek waar de baas is, de gezelligheid, waar de baantjes worden verdeeld en jij dus ook moet zijn. Ondanks het lawaai, de prikkels, de inefficiënte vergaderingen die ook in een mail hadden gekund en de slechte koffie.

Ik zag kantoor als een oerkracht waaraan niemand ontsnapt. Het kantoor als belegen verjaardagsfeestje: niemand vindt het écht leuk, maar toch gaan we allemaal weer braaf naar de verjaardag van oom Karel. Daar zou corona uiteindelijk niets aan kunnen veranderen.

Maar ik had dus ongelijk.

Want toen ik terugkwam van ‘zomerstop’, zag ik dat iets ongelooflijks aan het gebeuren is – de kantoren blijven leeg. Waar september altijd de maand was dat mensen massaal terugkeerden naar kantoor, blijft het in veel kantoortuinen akelig rustig.

Grote jongens als ING, de gemeente Amsterdam en Aegon zijn al kantoorruimte aan het afstoten, rigoureus zelfs, zo bleek vorige week uit een rondgang van Het Financieele Dagblad onder 29 grote werkgevers. „We zien nu dat het zeker bij de grotere bedrijven tegenvalt hoeveel mensen terugkeren naar kantoor”, citeerde de krant Madeline Buijs van vastgoedadviseur Colliers. Dat had ik, in al die tien jaar dat ik deze rubriek schrijf, écht niet zien aankomen.

Toch wel érg veel prikkels

Ter verdediging – daar komen de uitvluchten en de onverwachte parameters – er zijn in amper een jaar natuurlijk wel een paar ENORME omstandigheden ingrijpend veranderd.

De als een komeet omhoogschietende brandstofprijzen – mensen bedenken zich wel een paar keer voor ze hun tank volgooien voor een paar (nutteloze) uurtjes op kantoor.

De versnellende klimaatcrisis – de weerzin om in de file te gaan staan als je weet hoe slecht dat is voor het milieu. De NS die nu ook niet bepaald een vriendelijk alternatief is voor wie naar z’n werk wil (iets met stakingen, personeelstekorten).

Mensen die geschrokken zijn van hun eerste dagen weer terug op kantoor – al die prikkels vielen toch wel erg tegen – dat hadden we ook nooit verwacht.

En dan is er nog iets dat ik het na-ijl-effect noem van de coronacrisis. Het gestaag groeiende, knagende besef dat het ook prima ging toen iedereen thuiswerkte, en dat je op kantoor toch wel (weer) een stuk minder gedaan krijgt. De notie dat kantoor niet zaligmakend is, zelfs de meest verstokte managers zien dat nu in – ik denk dat dat even tijd nodig had, om in te dalen.

De genadeklap voor werkgevers

Maar de grootste meteoriet in de vijver, en tevens de genadeklap voor werkgevers, is, denk ik, de krappe arbeidsmarkt. Wie had ooit verwacht dat die zó snel zó oververhit zou raken. Nou ja, jullie misschien, maar ik niet.

Brancheorganisatie van uitzendbureaus ABU noemde de krapte op de arbeidsmarkt eind 2021 al „historisch” en sindsdien is de ‘spanningsindicator’, die meet hoe krap de arbeidsmarkt is, zelfs nog verder toegenomen. Van ‘krap’ naar ‘zeer krap’ in het eerste kwartaal van 2022. Misschien kunnen we afspreken dat werkgevers die GEEN personeel zoeken dat op een bordje op hun gevel of bestelbus bekendmaken.

Het gevoel dat een aannemer, een schaarse computerchipexpert of basisschoolleerkracht al veel langer had – er wordt om je gevochten – heeft nu zelfs de meest nutteloze communicatie-expert bereikt – ik zeg dit met alle respect, uiteraard.

Het zijn ongekende tijden.

Ik durf zelf nog amper het huis te verlaten uit angst om door de Volkskrant, Trouw of AD in een geblindeerd busje te worden gekwakt voor een transfer. Zelfs het Nederlands Elftal belde laatst of ik toch écht niet even op de koffie wil komen voor een oriënterend gesprek.

Zo stel ik me voor dat overal in het land kantoorwerkers zich Superman wanen en denken ‘joh, je kunt op je kop gaan staan, maar als ik liever thuis werk, werk ik thuis’.

De geest is uit de fles, en niemand die hem er meer in krijgt.

Nick en Simon weer bij elkaar

Tuurlijk, uiteindelijk krijg ik vast alsnóg gelijk. En holt iedereen weer fulltime naar kantoor om de baas te plezieren. Als de brandstofprijzen dalen, als de Russen zich terugtrekken uit Oekraïne (als dat toch eens waar zou zijn), als Nick en Simon weer bij elkaar zijn, als er (weer) een crisis komt met massa-ontslagen. Of als de gasprijzen zo hoog worden dat we wel naar kantoor móéten om warm te blijven.

Maar tot die tijd geniet ik er nog even van dat de revolutie waarop ik al zo lang hoopte en waarover ik al tien jaar mijn vingers blauw schrijf – namelijk dat jullie veel meer zélf mogen bepalen waar jullie het liefste werken – zich nu écht aan het voltrekken is.

Als het gaat om jullie werkgeluk, krijg ik graag ongelijk.

Dit waren de Parels deze zomer op Twitter

“startpositie op de kanslijnen”
Deze was nieuw voor mij.
Wat vind jij, @Japked ?
Houden we m der in? https://t.co/VrltZubTa4

— Elske Schreuder (@ElskeSchreuder) July 14, 2022

https://twitter.com/nlys/status/1549436614170083328/photo/1

Dit was alleen nog de managementsamenvatting! Het echte rapport moet nog beginnen. Maar ik denk dat ik het hier even bij laat haha 🤣 De rest vind je hieronder in de link 10/10: https://t.co/7xGqFi60DF

— Marcus Lucas (@politiq) July 30, 2022

Ik zit bij een ambitieuze netwerk-groep, en neem u even mee:
Luisterlaboratorium
Designproeverij
Ziekenhuiscommunicatienetwerk
Clientwijzer
Informatieplein
HumanLibrary
Stoepwandeling
Community of Practice
Boundary Crossing Theory
Brievenestafette
Next Practice@Japked

— Elske Schreuder (@ElskeSchreuder) September 1, 2022

Wie dacht dat het dieptepunt van abstracte leegte in het hoger onderwijs bereikt was, had deze hallucinante advertentie van de @hva nog niet gezien.

Met je ‘storytelling skills’ ‘toekomstbestendige’ ‘verhalen produceren’ en ‘waarde creëren’ in je ‘community’.#onderwijsbullshit pic.twitter.com/aHNhK6CcQ8

— Taaldokter (@Taaldokter) September 2, 2022